Jarenlang was de Popkomm de grootste muziekbeurs van Duitsland - en een van de belangrijkste van Europa. Maar dat tijdperk lijkt definitief voorbij. Na een jaar afwezigheid, kende de sinds 2004 in Berlijn gehuisveste beurs dit jaar een doorstart. Maar het was geen onverdeeld overtuigende. ‘Ik miste de aansluiting met de Duitse industrie. En die met het Berlijnse publiek’, legt Ruud Berends van Buma Cultuur / MusicXport.nl twee pijnplekken bloot.
 
‘Het is altijd goed op dit soort plekken je neus te laten zien ,’ blikt Ruud Berends, namens Buma Cultuur / MusicXport.nl verantwoordelijk voor de Nederlandse showcases, terug op de dit jaar nieuw leven ingeblazen Popkomm. ‘Je moet er simpelweg staan. En wat betreft de showcases ben ik best tevreden. Bij al onze acts (The Black Atlantic, Moss, De Staat, Laura Jansen) was de opkomst redelijk goed. The Black Atlantic was voor velen een verrassing. En De Staat deed het niet alleen goed tijdens hun showcase, maar ook op het Berlin Festival, de dag erna.’
 
Over het beursdeel, in twee gates van voormalig vliegveld Tempelhof, is Berends echter minder enthousiast. ‘Van de drie beursdagen, was er voor mij maar 1 echt goed. De derde dag mocht ook het publiek op de beursvloer. Dat was waardeloos, daar had niemand wat aan.’ De indeling van de beurs was ook meer dan ooit van belang. ‘Voorheen waren alle stands in een beurshal en centraal bereikbaar. Stond je dit jaar achterin, had je weinig aanloop.’
 
Bij de jazztak die de Popkomm dit jaar voor het eerst kende  – de Jazzkomm – speelde dat probleem, vanwege de bescheiden omvang, wat minder. Prominente standhouder was de Dutch Nu-Jazz Movement; een overkoepelend promotieplatform, waarbinnen vier Nederlandse nu-jazz bands promotioneel de krachten bundelen. Twee van hen, State of Monc en The Jazzinvaders, gaven een goed ontvangen showcase in een van de zalen van de Kulturbrauerei: de luxe Club Frannz, ver van vliegveld Tempelhof.
 
‘We moeten natuurlijk nog kijken wat het gaat opleveren allemaal,’ vertelt Monsieur Dubois-toetsenist Maarten Meddens, voorzitter van de ‘Movement’. ‘De showcase was alleszins bevredigend, er was een hoop "belangrijk volk" aanwezig en er werd goed gespeeld. Maar het is altijd afwachten. Op de Jazzbeurs in Bremen hadden we dit jaar ook een aantal heel goede gesprekken, waar we een hoop van verwachtten. Maar toen we die nabelden, bleek niemand thuis te geven.’
 
‘Los daarvan is het altijd goed om op deze plekken te staan,’ vervolgt de Rotterdamse jazzpreses. ‘En wat duidelijk een voordeel bleek, is dat wat wij doen hier vrij uniek is. Ik heb het hier nog nergens gezien, dat een aantal groepen samen een stichting hebben opgericht voor gemeenschappelijke promotie. Dat komt krachtig over, en leverde aardig wat aanloop van de Duitse jazzpers op. Maar als jazzbeurs was Bremen stukken beter.’
 
De pers mocht tijdens de Popkomm weliswaar aanwezig zijn, voor andere doelgroepen gold dat beduidend minder. ‘Ik miste vooral de aansluiting met de Duitse industrie,’ vindt Berends. ‘Er waren weinig boekers. En ook het Berlijnse publiek was er nauwelijks. Het leek wel alsof het showcasefestival niet was gepromoot. Als de Popkomm volgend jaar verder wil - wat ze tot nog toe beweert - moeten er wel wat aanpassingen komen. We zullen zien. Wordt vervolgd.’
 
Concluderend mag dan ook gesteld dat de Popkomm, als een van de drie pijlers van de eerste Berlin Music Week –congres A2N en het Berlin Festival waren de andere – dit jaar weinig potten kan breken bij het Berlijnse publiek. Dit in tegenstelling tot het om zijn line-up geprezen Berlin Festival, dat na jaren kwakkelen zijn vorm gevonden heeft, en voor het eerst het bord ‘Ausverkauft’ kon ophangen. En tijdens de eerste festivalnacht direct de consequenties van dit succes ondervond: voor aanvang van 2Many DJ’s ontstond er zodanig gedrang voor de betreffende hangar, dat de politie het festijn terstond afkapte. 
 
De Duitse boekers lijken ondertussen massaal te kiezen voor een ander showcasefestival: het driedaagse Reeperbahnfestival, dat eind volgende week plaatsvindt in Hamburg. Van de Nederlandse Popkomm-delegatie keren daar De Staat, The Black Atlantic en Laura Jansen terug. Ook C-Mon & Kypski, The Jack Stafford Foundation en (Wouter) Hamel staan in Hamburg op de planken, naast publiekstrekkers als Blood Red Shoes en Wolf Parade, afkomstig uit de stal van een van Duitslands grootste concertpromotors het Hamburgse FKP Scorpio.
 
‘Scorpio speelt een belangrijke rol in de organisatie en promotie van Reeperbahn’, analyseert Berends. ‘Waar Popkomm georganiseerd wordt door Messe (=beurs) Berlin, staat Reeperbahn in rechtstreeks verband met de Duitse industrie.’ Het gevolg laat zich raden. ‘Als ik mijn geld zou moeten inzetten, is dat op dit moment op Hamburg.’