‘Gelijkheid van beleid’, dat is voor de gemeente Nijmegen hét argument om de Valkhof Affaire geen ontheffing meer te verlenen voor het draaien van muziek gedurende twee uur na het sluiten van de podia. Oftewel: als de bands klaar zijn met spelen, heerst er voortaan absolute stilte op de Valkhof, want dj’s zijn niet meer toegestaan. De Affaire is de enige met zo’n ontheffing.

Godfried Verstegen, directeur van de Affaire, geeft aan dat het de doodsteek is voor het festival: “Je kunt zaken die ongelijk zijn, niet gelijk behandelen. De andere podia in de stad zijn vermaakcentra, bedoeld om de omzet van de horeca te verhogen. Wij zijn een cultureel festival, dat een tegentoon wil laten horen ten opzichte van de rest van de stad. De Affaire biedt met een eigenzinnige programmering een uniek festival, waarvan de kosten volledig worden gedekt vanuit de drankverkoop. We krijgen geen subsidie en hebben geen grote sponsoren. Andere horeca trekken bezoekers met een bandje, en die bezoekers drinken na afloop van het optreden nog een biertje in het café. Bij ons staat de muziek voorop. Met het naborrelen betalen wij een groot deel van de bands! En als daar straks geen muziek is te beluisteren, gaan de mensen meteen naar huis.”

Het festival haalt ongeveer 40% van de omzet uit die laatste twee uurtjes. In totaal gaat het om ongeveer EUR 200.000. Dat is een bedrag dat je niet zomaar bezuinigt. Sterker nog, dat is vrijwel onmogelijk volgens Verstegen: “40% van je budget kun je niet zomaar bezuinigen. Dat betekent dat je de grotere namen moet schrappen, minder podia, kleinere tenten, of het switchen van je imago naar een breder vermaakcentrum. Dat laatste willen wij in elk geval niet.”

Verstegen geeft aan dat er zomaar 13 uur gratis subsidie wordt weggegooid, maar dat Nijmegen de Affaire wel gebruikt als uithangbord voor haar culturele beleid. Ook past de Affaire prima in het gemeentelijke cultuurbeleid: “In het coalitieakkoord van het huidige college staat dat de gemeente samenwerking tussen culturele instellingen wil bevorderen. In de Affaire werken Doornroosje, Extrapool, Gelders Poppodium, SKCG, stichting PAN en Merleyn samen. De Affaire is in 2005 uitgeroepen tot het beste festival van Nederland en in 2006 was de programmeur Robert Meijerink programmeur van het jaar. Hoe cultureel wil je het hebben? Wil de gemeente dat de nek omdraaien?”

Volgens een woordvoerder van de gemeente was de eerdere geluidsontheffing nooit bedoeld als een vorm van compensatie voor het niet toekennen van subsidie aan De Affaire. “De Valkhof Affaire is een vermaakcentrum binnen de Vierdaagsefeesten, net als andere vermaakcentra met dezelfde lusten en lasten. De Valkhof Affaire maakt ook gebruik van de acquisitie-inspanningen van Actief Comité Binnenstad Nijmegen [het evenementenbureau dat de Vierdaagsefeesten organiseert, red.]. De Affaire staat voor de opgave om hier optimaal mee om te gaan.”

Met andere woorden, de Affaire moet haar onafhankelijke positie maar opgeven en zorgen dat ze sponsoring verwerven via het ACBN. Verstegen geeft aan dat dat niet zo gemakkelijk is: “We zijn niet vrij om zelf sponsoren te zoeken, omdat alles via het ACBN loopt. Onze sponsoring mag niet botsen met die van de rest van de feesten, maar dan hebben we dus geen enkele mogelijkheid meer! ACBN heeft namelijk in alle bedrijfstakken al een sponsor gevonden en daarmee mogen we niet concurreren. En áls we een sponsor zouden vinden, dan moeten we een percentage van dat bedrag afdragen aan het ACBN! Trouwens, twee ton ga je nooit met sponsoren bij elkaar krijgen. Een andere mogelijkheid zou zijn dat de gemeente dat bedrag als subsidie op tafel legt, maar dat zie ik ook niet gebeuren. Dat is een waanidee.”

Volgens Wim Smids, directeur van het ACBN, overdrijft Verstegen: “Ik betwijfel of dit de doodsteek voor de Affaire is. Er zijn meerdere podia die geen subsidie ontvangen en die rond moeten komen van de drankinkomsten, en die redden het ook. Denk aan de Matrixx. Ik heb niet het idee dat de Valkhof Affaire minder drank omzet dan op andere locaties, dus waarom moeten andere podia wel vroeg sluiten en de Affaire niet?”

Het besluit is een besluit van de gemeente, maar Smids kan het begrijpen: “Het is duidelijker dat alle buitenpodia gelijktijdig dicht gaan, en dat bezoekers daarna verder kunnen gaan op terrassen en in café’s. De stad heeft behoefte aan hersteltijd tussen het avondprogramma en het begin van het dagprogramma. Dat de gemeente dit besluit neemt uit het oogpunt van openbare orde, veiligheid en het niet met twee maten willen meten, kan ik billijken. Als Godfried Verstegen vindt dat hij een cultureel verantwoord programma neer zet, kan hij altijd op zoek gaan naar subsidies. Zelf op zoek gaan naar sponsors mag niet, dat verloopt via het ACBN, omdat sponsoren exclusiviteit willen. Wij willen de programmering van de Affaire trouwens niet kwijt, het is een essentieel onderdeel van de Vierdaagsefeesten.”

Het lijkt erop dat ACBN als het Grote Romeinse Rijk het kleine, onafhankelijke dorpje dat de Valkhof Affaire heet, wil opslokken. In het convenant dat in februari 2006 tussen gemeente en ACBN is afgeloten, staat: “Het ACBN is direct eindverantwoordelijk voor de programmering van de hoofdpodia en voor de muzikale projecten die men zelfstandig en in samenwerking met anderen in gang zet. Zij zorgt dat het muzikale programma qua samenstelling, kwaliteit, variatie en uitstraling tegemoet komt aan de wensen en behoeften van diverse publieksgroepen. De programmering dient als zodanig een positieve bijdrage te leveren aan de positionering van de Vierdaagsefeesten en de gemeente”. En in een voetnoot staat dan: “Onder hoofdpodia worden de podia verstaan waar het ACBN zelf de programmering verzorgt zoals Plein 1944, Grote Markt, Waalkade, Labyrith en Valkhof.” En dat terwijl de Valkhof Affaire altijd zijn eigen programmering heeft verzorgd. Is een langgekoesterde wens om de Affaire over te nemen alvast opgenomen in het convenant? Smids houdt de boot af: “Over eventuele samenwerking tussen de Affaire en het ACBN op het gebied van sponsoring en programmering ga ik het nu niet hebben, dat is iets tussen de partijen onderling. Godfried heeft mijn nummer, hij mag me altijd bellen.”

De Nijmeegse gemeenteraad kan het college nog terugfluiten. Groen Links heeft inmiddels de motie ‘Laat De Affaire geen affaire worden’ aangekondigd voor de raadsvergadering van vanavond, en pleit daarin voor een permanente geluidsontheffing voor de Affaire. Kiest de gemeenteraad voor haar culturele ambities of voor plat en commercieel vermaak tijdens de Vierdaagsefeesten? Blijven de Vierdaagsefeesten interessant voor cultuurminnend Nijmegen, of kunnen we de reisfolders alvast aanvragen?