Van platen uitbrengen alleen kun je niet leven. Anno 2007 zorgt zoveel mogelijk optreden voor meer inkomsten. Als er even geen nieuwe cd is en een band wil toch blijven optreden, dan bieden zijprojecten uitkomst. Sommige bands steken er graag tijd in: een project in samenwerking met andere muzikanten of kunstenaars.

Zo trekt de komende weken het 15-koppige Beukorkest door het land, een gelegenheidsgezelschap opgericht door Stuurbaard Bakkebaard. Spinvis is met diverse projecten in popzalen en theaters te vinden en Drillem sloeg vorig jaar de handen ineen met The Riplets en Lady Aïda. Stuurbaard Bakkebaard, Spinvis en Drillem vertellen over het aangename nut van zijprojecten en samenwerkingsverbanden.

Naast Stuurbaard Bakkebaard bestaat het Beukorkest verder uit kunstenaar Rik van Iersel en elf andere muzikanten, onder wie Johnny Dowd, André Manuel, Def P. van Osdorp Posse. Het publiek kan materiaal verwachten van alle ‘orkestdeelnemers’, maar dan in een compleet ander jasje en soms met 15 man gespeeld. “Al staat beuken bij ons meer voor overtuigen dan voor heel hard spelen”, zegt Onno Kortland van Stuurbaard Bakkebaard. “Het gaat niet de hele tijd heftig tekeer. Soms is het juist heel zachtjes en spelen er slechts twee muzikanten tegelijkertijd.”

Voor Stuurbaard zit de uitdaging hem in de grote groep mensen. “Het viel al niet mee om iedereen rond dezelfde tijd bij elkaar te krijgen. Intussen moeten alle leden hongerig zijn om op een andere manier muziek te maken dan ze gewend zijn. Maar bescheidenheid is ook een vereiste. Want al sta je in de coulissen te popelen om mee te doen, soms heeft iemand een half uur niets te doen.” Het zijproject is voor het trio niet per se nodig om te kunnen spelen zonder dat er een nieuw album uit is om te promoten, benadrukt Kortland. “Het is vooral spannend om te doen en het is goed voor je ontwikkeling als muzikant. We verdienen hier echt niet aan, gelukkig steunt Muzieklab Brabant het project. Het is ook niet zo dat we nu niets te doen hebben. We zijn bezig met een vierde plaat en het bouwen van een eigen studio. Ook al hebben we nog niets nieuws uit, we zullen later dit jaar echt wel optredens doen in Nederland.”

Als er een artiest is die zich geregeld bezighoudt met verschillende projecten, dan is het wel Spinvis. De aanpak in de popzaal of het theater verschilt compleet. De motivatie van Erik de Jong is eenvoudig: “Waarom zou ik me beperken? Er gebeurt veel meer op planeet Spinvis dan alleen de liedjes. Met popmuziek kun je je op allerlei manieren uiten en juist dat bevalt me er zo aan.” De Jong krijgt naar eigen zeggen veel verzoeken om stukken muziek te componeren. “Een klein gedeelte doe ik, het idee moet in mijn grotere geheel passen.”

Met zijn muziek gedijt Erik de Jong prima in zowel de rokerige popzalen als in de theaters waar hij momenteel te zien is met de voorstelling Op een avond in het heelal. In tegenstelling tot veel andere bands heeft hij geen nieuwe plaat nodig om te blijven optreden. “Een gitaarband die dat doet kan eenvormig worden. Met Spinvis kun je in het theater gerust een tijdje alleen een trompet of xylofoon laten klinken. Doe je dat op een festival, dan gaan mensen een biertje halen.” Een tournee met dichter Simon Vinkenoog is niet zozeer om overgebleven tijd op te vullen, maar is ‘gewoon leuk om te doen’. “En als het goed is, leer je ook iets van een samenwerking. Zo heb ik van Simon geleerd om op het podium beter te reageren op de sfeer van de avond in plaats van een concert vooraf helemaal vast te leggen. En natuurlijk kun je voor iedere nieuwe vorm die je uitoefent subsidies aanvragen. Maar als dat je motivatie wordt, heeft het publiek je zo door.” Na de zomer volgt er nog een reprise van Spinvis ‘ theatertournee, in 2008 gaat hij verder met zijn nieuwe plaat. “Soms is het ook goed om je kop een tijd niet te laten zien.”

Toeval was de belangrijkste oorzaak van het ontstaan van Driplets, het project van Drillem, The Riplets en Lady Aïda dat vorig jaar te zien was. “Rotown vroeg ons voor een optreden om nog een band en een dj uit te nodigen”, vertelt Arjo Klingens van Drillem. “Dat vonden we leuk, maar we hadden geen zin in het idee bandje, nog een bandje en dan een dj. Dus besloten we met The Riplets en Aïda om muziek van elkaar te spelen. Tijdens het optreden wisten we meteen: hier moeten we meer mee doen. Dus werkten we het materiaal verder uit en hebben we nog een stuk of zeven shows gedaan.”

Ook voor Drillem geldt dat een soort noodzaak om te blijven spelen en zichtbaar te blijven voor een publiek er niet echt was. “Nee hoor, wij vonden het neerzetten van die show en het samenwerken gewoon heel leuk. Er valt ook zoveel van elkaar te leren. Aïda was gefascineerd door het fenomeen soundcheck en wij leerden van de andere manier van werken bij The Riplets. Het is ook een stukje horizonverbreding. Er mogen van mij veel meer spannende dingen bij elkaar komen in Nederland, al hebben we zelf even niet zulke plannen.” Daarnaast was de samenwerking voor de inkomsten behoorlijk aantrekkelijk, aldus Klingens. “We hadden subsidies aangevraagd en met drie acts heb je maar een keer de kosten voor de geluidsman of de postertjes. Dus die deel je met elkaar. Zo hebben we er best goed aan verdiend.”

Het Beukorkest trekt van 5 tot en met 15 april door Nederland. Zie de website voor de data en locaties.