Na een jaar van afwezigheid is het op zondag 15 april weer zover: dan presenteert VPRO’s radioprogramma Dwars in de Amsterdamse Desmet Studio’s de vijfde editie van het gratis toegankelijke Dwars Festival. Presentator en samensteller Berry Kamer schotelt trouwe luisteraars en ander nieuwsgierig publiek vier acts voor uit de hoek van de experimentele muziek, folk en nu-country. Naast de optredens in de middag worden de bands ook geïnterviewd en nemen ze sessies op, bestemd voor de uitzendingen in de weken erna.

Het radioprogramma Dwars is op donderdagavond tussen 22.00 en 24.00 uur te beluisteren op de Concertzender, het kanaal dat half april wordt omgedoopt tot Radio 6. Doordat het programma vorig jaar verhuisde van 747 AM naar de Concertzender, moest Kamer een editie van het halfjaarlijkse festival overslaan. “Zo’n lange pauze hebben we inderdaad nooit gehad”, zegt hij. “Er was onvoldoende zekerheid over de budgetten en de toekomst van het programma. Nu we zeker weten dat we verder gaan op Radio 6, kunnen we ook weer een festival houden.”

Kamer zet het liefst acts neer die nog nooit in Nederland hebben gespeeld. “Dat is geen keiharde voorwaarde, maar wel ons streven en het lukt iedere keer. We willen onze luisteraars namelijk iets volslagen nieuws aanbieden, bands die hier nagenoeg nog geen aandacht hebben gehad. Het mooiste is als je vier acts hebt die gedurende de middag voor fraaie contrasten zorgen, zodat ze elkaar uiteindelijk versterken.” Ook het verrassingseffect vindt hij belangrijk. “Dat blijkt ook steeds weer te lukken. Dat je reacties krijgt van bezoekers die verrast zijn door een band waar ze uit zichzelf nooit heen zouden gaan.”

Ook de vier acts die op 15 april te gast zijn in Desmet zetten voor het eerst voet op Nederlandse bodem. Ten eerste is daar de eenmansact Thee, Stranded Horse, een project van de Parijse multi-instrumentalist Yann Tambour. Hij bespeelt in dit project de kora, een Afrikaans harp-achtig instrument met ruim 20 snaren en doet daarbij soms denken aan Devendra Banhart en Joanna Newsom. James Blackshaw is een jonge Engelse gitarist die onder meer uit de Indiase raga muziek en het werk van Peter Walker.

Uit de Schotse hooglanden komt The One Ensemble, dat een niet voor de hand liggende combinatie speelt van Oost-Europese folk, klassieke muziek, psychedelica en drones. De groep maakt hierbij gebruik van bouzouki, gitaar, klarinet, piano, cello en viool. Het trio Nalle komt eveneens uit Schotland, twee van de drie leden zijn ook actief in The One Ensemble. Nalle is voor hen meer een zijproject. De spil is zangeres Hanna Tuulikki. Haar stem doet denken aan vrouwelijke folkvertolkers als Josephine Foster en Larkin Grimm.

Kamer vermoedt dat Thee, Stranded Horse het publiek het meest zal aanspreken. “Dat is min of meer de makkelijkste act van de middag, maar ik denk dat veel mensen ook meegezogen zullen worden door James Blackshaw.” Over het beste wat Kamer ooit op zijn festival heeft gezien, hoeft hij niet lang na te denken. “Dat was in 1998 op de allereerste editie van het Amstelfestival, waar het Dwars Festival een paar jaar terug uit is voortgekomen. Toen trad Will Oldham voor het eerst onder de naam Bonnie Prince Billy op in Nederland. Dat is voor mij nog steeds het grootste hoogtepunt.”

Het vijfde Dwars Festival vindt op plaats op 15 april. De Desmet Studio, Plantage Middenlaan 4A, is geopend vanaf 13.30 uur. De toegang is gratis, maar reserveren is verplicht. Reserveringen kunnen worden gestuurd naar dwarsfestival@vpro.nl.