De hype rond Arctic Monkeys uit Sheffield werd eind 2005 zorgvuldig aangewakkerd. Niet alleen door de media met voorop popmagazine NME. Band en platenmaatschappij deden vrolijk mee door kwistig met mp3’tjes van de debuutplaat rond te strooien op muziekblogs en internetfora. Hongerige hypevolgers steeds een hapje muziek voeren om de nieuwsgierigheid aan te wakkeren, dat was de tactiek. Met als gevolg dat debuut Whatever People Say I Am, That’s What I’m Not in het thuisland verkooprecords brak en Arctic Monkeys zonder concurrentie wereldwijd tot band van 2006 werd bestempeld. En om alvast op de zaken vooruit te lopen: de titel ‘band van 2007’ kan het kwartet ook alvast reserveren. Want het kan bijna niet anders of met opvolger Favourite Worst Nightmare zet Arctic Monkeys de zegetocht voort.

En dat terwijl het vuurtje rond Favourite Worst Nightmare niet buitengewoon door band of label is opgestookt. Het enige hapje dat de hongerige fans dit keer als teaser kregen was single Brianstorm. Dik duizend Nederlandse fans hadden in maart het geluk zes nieuwe nummers te horen tijdens een optreden in de Melkweg. Wie meer wilde horen, moest zelf het internet afspeuren naar live-opnames van de spaarzame tryout-concerten. Een absoluut contrast dus met de manier waarop het debuut onder de aandacht werd gebracht. Maar effectief is het wel. De magen van de fans rammelen nu immers op hun hardst, ondanks dat het debuut pas ruim een jaar oud is.

Favourite Worst Nightmare maakt vanaf de eerste seconde via een vuistslag in het gezicht duidelijk waar de uithongering goed voor is geweest. Het is dat we hondsbrutale plaatopener en single Brianstorm al kennen, anders was de overrompeling pas echt genadeloos geweest. Pisnijdige gitaren, razendsnel drumwerk en na twintig seconden de vlijmscherpe gitaarriff die de song draagt. Zo, die zit. En dan heeft zanger Alex Turner zijn mond nog niet eens open gedaan. Als hij dat doet, valt meteen het fraaie reverb effect op dat producer Jason Ford (Simian Mobile Disco) op zijn stem heeft gezet. Het maakt de lekkere sneer in Turner’s stem scherper en helderder en het geeft de muziek een aangenaam soort sixties garage-gevoel mee.

Na wervelwind Brianstorm, volgen er nog drie van die opgefokte splinterbommetjes. Het eerste kwartetje songs zorgt voor het soort overmeestering waar het woord verpletterend voor is uitgevonden. Ze klinken scherper, puntiger en harder dan de meeste songs op het debuut en zijn volgepropt met pakkende riffs en heftige breaks. Zeker D Is For Dangerous doet zijn naam eer aan. Als Favourite Worst Nightmare op deze voet verder zou denderen, hadden we al van een spectaculaire opvolger in handen.

Maar bij het onverwacht luchtige deuntje van Fluorescent Adolescent arriveren de Monkeys bij een tweesplitsing. Wat iemand met avontuur in z’n donder doet, durven zij gelukkig ook: ze nemen niet de bekende weg, maar pakken de afslag naar een grilliger pad. Daar vinden ze eerst stof voor de ballade Only One Who Knows, die voor het eerst zorgt voor de combi Monkeys en melancholie. Daarna zorgt de nieuwe route op de tweede helft van de plaat voor een dosis spanning die we niet eerder bij Arctic Monkeys hoorden. Surfachtig gitaarwerk en een rock ’n roll-beat maken van Do Me A Favour een song die met een poot in de jaren zestig staat, al is de lawaaiuitbarsting op het eind helemaal van nu.

Spooky akkoordjes creëren een onheilspellende sfeer in This House Is A Circus en het hoogtepunt If You Were There, Beware. Het kwartet speelde niet eerder zo goed met dynamiek en tempowisselingen als in deze vier minuten durende thriller. Dat deze apen ook het kunstje ‘opbouwen naar een grandioze finale’ al perfect beheersen, laten ze horen in afsluiter 505. Een verstild begin gaat vooraf aan een opwindende finale, waarna de luisteraar wel naar adem moet happen.

Favourite Worst Nightmare is in alle opzichten puntiger, raker, rijker, steviger, strakker en slimmer dan het debuut. Of om het gewoon met twee simpele, duidelijke woordjes te zeggen: veel beter. Dat is al een indrukwekkende prestatie. Maar dat Arctic Monkeys hun eerste kindje schijnbaar met twee vingers in de snotneus zo ruimschoots weten te overtreffen, is nog hun grootste, meest intimiderende kracht. Twijfels over de vraag of de band nóg meer kan dan ze hier laat horen? Favourite Worst Nightmare neemt ze nu al helemaal weg.

Favourite Worst Nightmare is tijdelijk te beluisteren in de Luisterpaal.