Rokers die bang zijn dat ze vanaf 1 januari 2005 geen sigaret meer kunnen opsteken tijdens concerten, hoeven voorlopig niet te vrezen. Koninklijk Horeca Nederland heeft een deal gesloten met het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Horecagelegenheden, waaronder podia ook vallen, mogen die datum wat ruimer nemen als de branche met een stappenplan komt dat jongeren min of meer heropvoedt.
Het moet jongeren ontmoedigd worden om te roken. Ze moeten aangespoord worden meer te gaan sporten. En tieners jonger dan 16 jaar dienen hun eigen verantwoordelijkheid te nemen als het aankomt op alcohol nuttigen. Dat zijn de drie voornaamste speerpunten uit het stappenplan dat voor kerst ingeleverd moet worden bij het Ministerie van VWS. Als minister Hoogervorst akkoord gaat met het plan, dan hoeven horecagelegenheden niet stipt op 1 januari 2005 rookvrij te zijn.
Aanvankelijk zouden alle podia al op 1 januari 2004 rookvrij moeten zijn. Dan gaat de gewijzigde Tabakswet in, waarin staat dat alle werknemers van de overheid recht hebben op een rookvrije werkplek. Voor andere horeca geldt dit recht pas in 2005. Podia zijn vaak gesubsidieerde instellingen en vallen dus ook onder de overheid. "Oneerlijke concurrentie", vond de Vereniging Nederlandse Poppodia (VNP) en dus bedongen zij met succes een jaar uitstel voor podia.
Toch hangt het rookverbod als een molensteen om de nek van podia heen, vindt Siebe Weide, voorzitter van de VNP. "Het hele probleem in Nederland is dat het rookverbod versnipperd ingevoerd wordt. Ik heb mijn twijfels of het allemaal wel zijn effect zal hebben." Natuurlijk zijn er legio voorbeelden van landen die al wel een rookverbod hebben. In delen van Californië ondervonden horecagelegenheden geen negatieve gevolgen van het rookverbod, integendeel zelfs. Daar nam de omzet juist toe. "Maar daar ging het overal tegelijk in", weet Weide. Hij vreest dat uitgaanspubliek rookvrije podia en cafés links zullen laten liggen en op zoek gaan naar plaatsen waar tegen die tijd nog wel gerookt kan worden.
Een ander probleem is volgens de VNP dat veel podia zullen moeten verbouwen als het rookverbod ingaat. De kantine moet bijvoorbeeld rookvrij zijn, maar dat neemt niet weg dat er wel rokersruimtes mogen zijn. Werknemers kunnen enkel niet verplicht worden in de rokersruimtes te werken. "Veel podia hebben geen geld om speciale rookruimtes te creëren", aldus Weide
Technisch gezien is het voor rokers nog te vroeg om te juichen. Het stappenplan moet immers nog goedgekeurd worden door het Ministerie van VWS. Bovendien krijgt de horeca niet tot in de eeuwigheid de tijd om een eigen rookbeleid op te stellen. Toch is het opvallend dat er geen concrete data genoemd worden bij een eventueel uitstel. Het lijkt erop dat minister Hoogervorst de branche welwillend is, tot ergernis van organisaties als het Astmafonds en niet-rokers-vereniging CAN.
Horecabranche moet jongeren heropvoeden in ruil voor uitstel rookverbod
Roken in podia nog lang niet van de baan
Het rookverbod in podia is in een haast uitzichtloze situatie terechtgekomen. De eerder gestelde datum van 1 januari 2005 mag losgelaten worden als de horecabranche voor het eind van dit jaar met een stappenplan komt, een stappenplan met maatregelen die in lijn lopen met het maatschappelijk draagvlak aangaande niet roken. Concreet komt het er op neer dat de horeca jongeren moet heropvoeden.