Wanderwelle: indringende ambient-klaagzang voor de klimaatcrisis

Het Amsterdamse duo Wanderwelle werkt aan een drieluik over de klimaatcrisis, en deze week verscheen deel 2: All Hands Bury The Cliffs At Sea, verstilde ambient waar iets treurigs van uitgaat, voor liefhebbers van William Basinski en Stars of the Lid. ‘We wilden een klaagzang maken, een begrafenis met nummers geschreven puur uit wanhoop’, vertelt Alexander Bartels. Phil van Dulm vult aan: ‘We hadden al eens een album gemaakt met als centrale thematiek verval in al haar facetten. Met de natuur, de menselijke geest, oorlog. Maar daar lieten we ook de schoonheid van verval zien, een omgevallen boom zonder bladeren kan nog mooier zijn dan een boom in volle bloei. Maar dit moest somberder klinken.’

Maar hoe doe je dat, instrumentale, abstracte muziek maken over de klimaatcrisis? In deel 1 van het drieluik, Black Clouds Above The Bows, gebruikten de twee oude, versleten cavalerietrompetten. Phil: ‘Prachtige instrumenten waren dat, die vooral bedoeld zijn om signalen door te geven. We hebben ze eindeloos gesampled, structureel afgebroken en weer opgebouwd, uitgesmeerd en vermenigvuldigd als waarschuwingssignaal voor het naderende onheil van de klimaatcrisis.’

Dit album staat een ander instrument centraal dat door de klimaatcrisis is beschadigd: een oud orgel gevonden in een slaperig Schots kustplaatsje. Alexander: ‘We waren daar op vakantie, en zagen een kapelletje in de steigers staan. In de UK hebben ze veel kliffen, door klimaatverandering worden de stormen steeds heviger, de zeespiegel stijgt, en daardoor gaat de erosie veel sneller. Kliffen storten in, huizen worden instabiel, en het fundament van het kerkje was zo verzwakt dat het gevaarlijk werd: er waren al scheuren in de muur te zien, de pijpen van het orgel waren kromgetrokken en het was bijna niet meer te bespelen. We moesten ze daar even overtuigen, maar mochten uiteindelijk het instrument samplen. De plaat staat er vol mee.’

Kunst maken óver de klimaatcrisis is effectiever dan het besmeuren van kunst om zo aandacht te vragen, vinden de twee van Wanderwelle. Hoe goed bedoeld de acties in musea ook zijn, Alexander en Phil zijn bang dat het averechts werkt bij het grote publiek. Alexander: ‘Het is de grootste ramp die momenteel plaatsvindt, ik snap heel goed dat mensen van onze generatie tot wanhoop worden gedreven. Maar de groep die je wil overtuigen, de bazen van Shell, die raken niet overtuigd door het besmeuren van kunst. Met deze muziek hopen we op een andere manier een dialoog te starten.’ Phil: ‘En we beseffen ook wel dat de CEO van Shell dit niet gaat horen, maar uiteindelijk is dit ook onze manier om onze frustratie en wanhoop te uiten.’