Na het abrupte stoppen van SJU Jazzpodium in juni van dit jaar, was de Utrechtse jazz een tijdlang vooral een bestuurlijk en politiek dossier. Afgelopen week kwam belangenvereniging U-Jazz na een activistische fase met haar eerste inhoudelijke plannen naar buiten. Op zondagmiddag 18 december vindt in Muziekhuis Utrecht aan de Loevenhoutsedijk het festival Jazz bij de Rode Brug plaats. Op het festival zullen meer dan 40 muzikanten uit de Nederlandse en in het bijzonder de Utrechtse jazzscene spelen. Wij vroegen Dion Nijland, vice-voorzitter van U-Jazz, om een toelichting op de plannen.

Brede opzet
“De basisgedachte achter het festival is om met Utrechtse jazzmuzikanten en een aantal daarbuiten een mooie jazzmiddag te organiseren”, vertelt Nijland. “Na alle tumult en de teleurstellende ontwikkelingen van de afgelopen maanden, willen we met een opgewekt en positief geluid laten zien dat de Utrechtse jazzmuzikanten nog bestaan, nog steeds bezig zijn en graag willen spelen.” Het festival moet het brede palet weergeven van wat er aan jazz in Utrecht en Amsterdam voorhanden is. De optredens variëren van wereldmuziek tot meer op de traditionele leest geschoeide jazz en heeft daarmee dezelfde breedte van het voormalige SJU. Bij het benaderen van de artiesten bemerkte Nijland veel animo om een bijdrage te leveren. Daarachter zit volgens hem deels het gevoel dat men het er niet mee eens is wat er met het SJU gebeurd is. “Maar dat is wat mij betreft niet het belangrijkste”, stelt Nijland. “Het is op de eerste plaats een initiatief om de jazz in Utrecht vlot te trekken.”

Verdere plannen
U-Jazz is van plan om in Muziekhuis Utrecht meerdere activiteiten te gaan ontplooien en krijgt daarbij alle medewerking. Nijland: “Er zijn allerlei mooie plannen en intenties. Zo is er het streven om in februari 2012 een eerste workshop te organiseren. Muziekhuis Utrecht heeft daarvoor een ruimte beschikbaar gesteld.” Concrete volgende initiatieven zijn er nog niet. Eerst wil Nijland afwachten hoe deze eerste editie verloopt. Vervolgens moet worden afgewacht welke inspraak U-Jazz daadwerkelijk kan krijgen en of ze ook aanspraak kan maken op geld. “Dit festival is allemaal liefdewerk oud papier maar dat kan natuurlijk niet zo doorgaan. Daar zal iets in moeten veranderen maar daar is verder nog niks over bekend.”

Geen versnippering
Tijdens de gemeenteraadsvergadering gaven verschillende raadsleden en wethouder Lintmeijer te kennen dat ze niet willen dat er in de jazz versnippering optreedt. Dat is volgens Nijland ook niet de intentie van U-Jazz. Wel zijn er zorgen dat de jazz in de aanloopperiode naar het Muziekpaleis zou verdwijnen. Nu de sluiting van het SJU Jazzpodium een voldongen feit is, heeft U-Jazz een pragmatische weg ingeslagen en kijkt ze of ze dingen kan organiseren. “In het kader van de pragmatische koers hebben we bedacht en besloten om de politiek te laten rusten. Het gaat nu om handen uit de mouwen en dingen doen, waarvan dit het eerste concrete initiatief is”, legt Nijland uit. Dat doen ze in de geest van de oude SJU: kleinschalig en met jazz die enigszins in de marge ligt. “Vredenburg en Tivoli zullen voor een groter publiek gaan programmeren. Wij willen proberen of we in een iets kleinere niche kunnen gaan zitten en die laten horen.”

Andere voormalige SJU-initiatieven
Andere voormalige SJU-initiatieven zoals Jazz Benjamins en Naald en Kraak hebben inmiddels een eigen plekje in de stad gevonden. “Er is geprobeerd om zoveel mogelijk bij elkaar te houden met het streven om alle dingen onder de vlag van U-Jazz te doen en ons zo sterk mogelijk te profileren.” Dat dat niet is gelukt vindt Nijland persoonlijk geen drama. “We zijn een vereniging met 120 leden en daar gaat niet alles voortdurend even snel. Een paar clubjes wilden meteen aan de slag. Dat is goed, onderneem maar! Als we straks als U-Jazz een en ander van de grond krijgen kunnen we misschien wel weer gaan samenwerken.”

De toekomst voor jazz in Utrecht
“De vraag is of de politiek en de wethouder bereid zijn om geld te steken in de kleinere programmering,” antwoordt Nijland op de vraag hoe hij aankijkt tegen de toekomst voor jazz in Utrecht. “Ik hoop van harte dat dat gaat gebeuren maar ik heb er geen zicht op of dat gaat gebeuren.” Wat er in het Muziekpaleis overblijft van de oude geest van de SJU is voor hem onduidelijk. “Dat romantiseer ik niet maar daarmee bedoel ik echt dat er, naast de programmering voor een breed publiek, een programmering mogelijk moet blijven voor een kleiner publiek. Voor dingen die anders dreigen te verdwijnen.” U-Jazz zelf heeft in principe de intentie om een blijvende partij te zijn in de Utrechtse jazz. “Het hangt er heel erg vanaf hoe een en ander zich de komende één à twee jaar ontwikkelt. Als we echt dingen van de grond krijgen kan ik me heel goed voorstellen dat U-Jazz legitimiteit krijgt en gewoon blijft. Ik kan me ook voorstellen dat U-Jazz overbodig wordt als het Muziekpaleis open gaat en daar een fatsoenlijke jazzprogrammering komt. Het kan twee kanten opgaan.”

Te zien: Jazz bij de Rode Brug met onder andere Mark Lotz, Wim Bronnenberg, Coen Kaldeway, Akos Laki, Ad Colen, Dion Nijland, Wolter Wierbos, Corrie van Binsbergen, Raj Mohan, zondagmiddag 18 december 2011 @ Muziekhuis Utrecht, Loevenhoutsedijk 301