Zaterdagavond stond de Texaanse singer/songwriter Jolie Holland op North Sea Jazz. Jazeker, want Holland mixt folk en country op een knappe manier met jazz. Zondagavond speelde de Amerikaanse in De Helling.

Je kunt je een slechter begin van een solocarrière voorstellen: de eerste demo wordt opgemerkt door Tom Waits, die doet een goed woordje bij zijn platenmaatschappij Epitaph en voila: het platencontract is daar. Lovende kritieken in de VS zijn het gevolg, ook in Nederland is de pers positief en zo sta je opeens tussen de groten op het North Sea Jazz Festival. Vandaag is het de beurt aan het Utrechtse publiek in De Helling om te oordelen over Jolie Holland, een talentvolle Texaanse singer/songwriter.

‘Do you like the plants?’ Het klinkt wat onbeholpen en knullig, de vraag van Jolie Holland aan het publiek ergens bij het begin van het optreden. Op het podium rondom de drie muzikanten zijn vier potige planten geposteerd, die de laidback-sfeer van Holland’s debuut cd Escondida moeten benadrukken. Halverwege het optreden zet Holland ook nog eens een zonnebril op. Alleen de hangmat ontbreekt er nog aan. Maar schijn bedriegt. Onder het ogenschijnlijk onbewogen oppervlak van de muziek van Jolie Holland broeit en suddert het en bij vlagen kan het er flink spoken.

Het trio moet het vanavond doen zonder het van Tom Waits geleende blazersensemble, gebruikt in enkele nummers op Escondida, en speelt een combinatie van blues, folk, country en jazz. Holland laveert met haar stem moeiteloos en soepel van het ene genre naar het andere. De intieme begeleiding van drumbrushes en elektrische gitaar is bepaald minimaal te noemen. Openingsnummer Sascha deint nog relaxed en jazzy en sluit goed aan bij de lome en zwoele zomeravondsfeer die het podium met de planten en de belichting uitstraalt, maar naarmate het concert vordert, graaft Holland steeds dieper in de krochten van de Amerikaanse rootsmuziek. Denk aan Gillian Welch, maar dan verder uitgebeend en met meer rafelige randjes. Holland’s stem wordt ook (terecht) vergeleken met die van Billie Holiday, maar heeft toch bovenal een eigen geluid, ook al door het Texaanse accent en de country-snik die sporadisch opduiken.

Op Escondida speelt ze veel instrumenten zelf, waaronder gitaar, piano, viool, banjo en ukelele –vanavond beperkt ze zich tot gitaar en viool- maar haar stem is toch wel het meest in het oor springende instrument. ‘The littlest birds sing the prettiest songs’, het is haar op het lijf geschreven, deze tekstregel afkomstig van haar demo-cd Catalpa. De onhandige en stuntelige performance met soms een nerveus gegiechel staat in schril contrast met de zelfverzekerdheid en schijnbare nonchalance in haar manier van zingen. Haar stem is voluptueus, met een fijne frasering en mooi timbre, kristalzuiver (maar niet te sophisticated) en bij vlagen ontroerend.

Holland fladdert met haar stem als het ware over, tussen en langs de akkoorden; ze zingt bijna achteloos over de noten heen, zoals dat zo mooi heet. En fluiten kan ze ook nog heel aardig. Ze speelt uiteraard veel nummers van haar laatste cd, waarbij het opvalt dat ze in 'Mad Tom of Bedlam' (op de cd alleen drum en zang) een deel van de zangpartij vervangt door een krassende viool. Hoogtepunt van de avond is het langgerekte, monotoon dreigende en spookachtige 'Alley Flowers', afkomstig van haar ietwat rommelige, maar bij vlagen prachtige demo-cd Catalpa. In dit nummer lijkt Holland de demonen van zich af te zingen en is er geen plaats meer voor de soms iets te easy-listening-achtige sfeer van eerder. Ook bijzonder fraai is de alt-country-song 'Return of the Grievous Angel', meer bekend als duet van Ryan Adams en Gillian Welch voor de gelijknamige hommage-cd ter ere van Gram Parsons.

Jolie Holland is iemand om in de gaten te houden, zoveel is zeker, al is het gewaagde slotnummer misschien nog iets te hoog gegrepen. Ze begeleidt zichzelf hierbij op de viool, waarbij zang- en vioolpartij deels synchroon lopen, althans, dat is de bedoeling. Een schoonheidsfoutje, zullen we maar zeggen. Na afloop van het concert klinkt Tom Waits uit de luidsprekers. Hij kan tevreden zijn.

Jolie Holland Gezien: Tivoli De Helling, zondag 11 juli 2004