Opener Krampus doet bij het publiek wellicht nog de minste bellen rinkelen, en is toepasselijk genoeg ook de modernst klinkende groep van de dag. Of je dat als een voordeel ziet, hangt in belangrijke mate af van je waardering voor melodramatische (emo)rock/metal, want hoe vreemd het op papier ook moge klinken, daar hebben deze met traditionele blaasinstrumenten en versterkte viool uitgeruste, fotogenieke Italianen duidelijk een zwak voor. Een goed begin voor de jongsten onder de reeds in de vroege namiddag aanwezige bezoekers.

De prijs voor mafste band van Heidenfest 2012 gaat niettegenstaande de geduchte concurrentie ongetwijfeld naar het vervolgens aantredende Trollfest. Trollen, dat zijn in de ogen van dit zooitje ongeregeld blijkbaar een soort bijen (of wel heel vadsige wespen). Derhalve komt de uitgebreide groep gestoken in geelzwarte kleertjes en met voelsprieten op het hoofd het podium onveilig maken. De bizarre Balkaninvloeden in hun met saxofoon en accordeon opgeleukte dansmetaal maken het hilarische plaatje af.

Het Russische Arkona staat enkel deze zondag op het heidens programma, een gegeven waar de liefhebber uit onze contreien zich gerust over in de handen mag wrijven. Doorgewinterde Heiden- en Paganfest veteranen zijn inmiddels welbekend met de doortastende, afwisselende muzikale aanpak en de enorme gedrevenheid van deze oosterlingen. Dat laatste geldt vooral de zingende en brullende frontvrouw, die over een onuitputtelijke hoeveelheid energie lijkt te beschikken en het publiek onophoudelijk opzweept. Een uitstekende performance.

Daarna is het de beurt aan het Duitse wolvenpak van Varg om de planken te betreden, hetgeen ze overigens ook bepaald niet voor de eerste keer doen in de geschiedenis der heidense spelen. Bekend maakt echter zichtbaar bemind, want waar deze band op een tijd speelt die bij vorige edities massaal door het publiek werd uitgekozen als eetpauze, blijft de grote zaal vandaag opvallend gevuld. Het is deze bloederige, qua muziek en uitstraling enigszins naar black metal neigende bende van harte gegund.

De zanger van Korpiklaani konden we al even bewonderen als gastvocalist bij Varg, maar na een korte pauze kan hij met zijn reguliere groep aan de slag om het spits af te bijten van de langdurige Finse finale van deze dag. Van het afsluitende trio is deze band zonder twijfel het indringendst door traditionele muziek en mythen beïnvloed, wat zowel in de op de Kalevala geënte achtergrondschildering als in de kledij en het instrumentarium tot uitdrukking komt. De violist krijgt zelfs gelegenheid tot een uitgebreide solo die we dienen op te vatten als een sjamanistische bezwering. Een mooie start van Finlands muzikale heerschappij.

Die wordt vervolgens op ruwe wijze voortgezet door de mannen van Finntroll, die eerder de ‘van dik hout zaagt men planken’ mentaliteit toegedaan zijn. Stop melodieuze black metal in een grof uitgehouwen dans-mal en je krijgt een aardige indruk van de werkwijze van deze band. Subtiel kun je het resultaat niet noemen, maar effectief is het duidelijk wel: misschien nog wel meer dan bij de voorgaande acts leeft het energieke publiek zich uit in gedans, gespring en gezang, hetgeen gezien het late tijdstip best indrukwekkend mag heten. Ook het voorproefje van het nieuwe album en de afsluitende (gast)samenzang gaan erin als koek.

Aan Wintersun de eer om deze lange dag af te sluiten, hoewel je jezelf kunt afvragen of dat wel zo’n voorrecht is. Het is immers al zo laat geworden dat menigeen zijn trein moet gaan pakken of het in verband met de dag van morgen voor gezien houdt. Daardoor druppelt de zaal gedurende het concert langzaamaan leeg, wat jammer is, aangezien de heren met hun virtuoos uitgevoerde, epische metal best de verrassing van de dag genoemd mogen worden. Het lijkt de Finnen gelukkig niet al te zeer te deren, gedragen als ze worden door het grote enthousiasme van de overblijvers. Aldus voorzien ze deze Heidenfest editie van een fraai slot.