In het vorige deel over de Tilburgse gemeenteraadsverkiezingen konden we al lezen wat de visie was van de zittende politieke partijen, op de afgelopen vier jaar en over de komende jaren. Maar voor de komende jaren zijn er maar liefst twaalf partijen in de strijd. Kiezen is niet makkelijk, want de meeste partijen vertellen wel iets moois over hoe de Tilburgse cultuur (en dus ook popcultuur) eruit kan zien. Vooral de amateurkunst en kleinschalige initiatieven worden belangrijk gevonden door de partijen. Om een goed beeld te krijgen van wat de partijen willen met de Tilburgse cultuur sommen we hieronder hun ideeën over dat onderwerp op. Opvallend is dat de PvdA en SP de meest uitgebreide en daardoor gedetailleerde mening hebben over hoe cultuur nog beter kan in Tilburg. De SP lijkt het warmste hart toe te dragen aan de muziekcultuur en wilt graag dat de aandacht wordt gevestigd op mensen in plaats van alsmaar gebouwen subsidiëren. Traditiegetrouw kijkt de VVD of de marktwerking in balans is met de aandacht voor podia, maar steunt een kwalitatieve cultuurbeleving in de stad. Het zijn toch vooral de kleinere en lokale partijen die geen uitgekiende visie tonen op de totale Tilburgse muziekcultuur. Duurzaam Nederland rept geen woord over cultuur net als D66. En als het aan de Tilburger Belang en Lijst Smolders ligt, gaan er zoveel mogelijk subsidiekranen dicht en is het einde verhaal voor broedplaatsen. Daar spreekt Smolders zich overigens tegen, want terwijl hij aandacht voor amateurkunst wilt, wil hij wel een einde aan subsidies die juist bedoeld zijn om die te stimuleren. De VVD, PvdA en SP bieden het meeste duidelijkheid met interessante visies. En voor wie de popcultuur al dik in orde genoeg vindt; GroenLinks komt met een interessant punt om een verwante, nog niet zo aanwezige cultuur te stimuleren: “het opbouwen van een inspirerend filmklimaat met een hoogwaardige vertoningsruimte voor de film en animatie.” Kijk, vergelijk en trek zelf u conclusies. LIJST 1 - CDA: “Betaalbare podiumtarieven voor amateurkunstenaars” “Het CDA-Tilburg geeft ruimte aan een grote variëteit aan kunst en cultuuruitingen. Dit is onontbeerlijk voor een levendige stad. Op het gebied van de professionele kunstbeoefening is er behoefte aan voldoende (productie)faciliteiten voor jonge kunstenmakers – grotendeels afkomstig van het brede aanbod van de kunstvakopleidingen in de stad. Het is voor de bloei en aantrekkingskracht van onze gemeente van groot belang om deze creatieve jonge mensen voor zich te behouden nadat ze zijn afgestudeerd. Cultuur is ook een belangrijke motor voor de economische ontwikkeling van Tilburg. Daarom wil het CDA-Tilburg betaalbare podiumtarieven voor amateurkunstenaars voor het gebruik van professionele podia, een profilering van Tilburg als stad van professionele kunsten en als stad van kunstenmakers (essentieel daarvoor is een cultureel complex in de Spoorzone) en inzetten op meer creatieve bedrijvigheid voor het behoud van creatief talent in de stad.” LIJST 2 - VVD: “Benut podia intensiever” “De VVD is van mening dat goede culturele voorzieningen, zoals musea, podia en bibliotheken bijdragen aan een goed vestigingsklimaat en uiteraard aan het vergroten van culturele participatie. De gemeente moet zich daarbij opstellen als voorwaardenscheppende partij, zowel voor de passieve als voor de actieve kunstbeoefening. De VVD constateert tevreden dat Tilburg zich goed op de kaart heeft gezet met enkele toonaangevende instellingen en evenementen. Wel vindt de VVD dat het beter is om nu in te zetten op kwaliteitsverbetering in plaats van een kwantitatieve verhoging van het aanbod. Verder is de VVD voorstander van privatisering van cultuuraccommodaties, voor zover dat mogelijk is. Podia dienen intensiever te worden benut. Lukt dat niet, dan is het aanbod van podia blijkbaar te groot en moet serieus worden gekeken wat er kan worden afgestoten. Amateurtoneel en opkomende artiesten kunnen terecht in wijkcentra, Schouwburg, zaal 16, de Concertzaal en 013. De VVD vindt dat er vooral moet worden ingezet op kunst- en cultuurbeleving in brede zin en niet zozeer op aparte, kleinere doelgroepen. Ook vraagt de VVD aandacht voor het cultureel ondernemerschap. Het Stappegoorgebied moet zich ontwikkelen tot een sport/ recreatie en onderwijsgebied met stedelijke allure. Daarom opteert de VVD voor een megabioscoop en sportfaciliteiten die in de onderwijsvoorzieningen zijn geïntegreerd. In de Reeshof dient een multifunctionele ruimte te worden ingericht.” LIJST 3 - PVDA: “Structurele subsidie voor Festival Mundial” “Tilburg scoort nog laag als het gaat om de besteding aan cultuur. Deze achterstand moet worden ingelopen. Als we het hebben over kunst en cultuur, dan gaat het niet alleen over de ‘moeilijke’ of ‘hoge’ kunst, maar ook de ‘populaire cultuur’. En juist deze populaire cultuur, zelfs als het om amusement gaat, moet de nodige aandacht krijgen. Kunst en cultuur staan in Tilburg traditioneel dicht bij de PvdA. Pas als de Tilburgers in aanraking komen met kunst en cultuur, kunnen zij het leren begrijpen en waarderen. Daarom is het belangrijk dat er goed toegankelijke en kwalitatief hoogstaande plekken zijn waar Tilburgers in aanraking komen met cultuur. De PvdA zal de financiering hiervan onverminderd blijven steunen en vooral aandacht hebben voor nieuwe initiatieven. Hoewel we vinden dat de sterke schouders ook de zwaarste lasten moeten dragen, is het ook noodzakelijk om soms fors te investeren in organisaties. Dan gaat het om het stimuleren van kracht en betekenis en niet zozeer om het in stand houden als doel op zichzelf. Met dit uitgangspunt voor ogen zullen wij kritisch naar subsidies kijken. Van gesubsidieerde instellingen willen we een actieplan vragen over de toegankelijkheid van hun aanbod voor achterstandsgroepen. Ook vindt de PvdA dat de door de gemeente gesubsidieerde podia beschikbaar moeten zijn voor amateur-gezelschappen en culturele manifestaties. Een belangrijk uitgangspunt is het bieden van kansen voor jonge kunstenaars, hen mogelijkheden geven hun talenten ontwikkelen. Dat kan door: • aantrekkelijke en intensieve cultuureducatie op scholen; • steeds open staan voor en ruimte bieden aan nieuwe initiatieven ; • oog voor kleinschaligheid; • kunst is óók iets van mensen en staat dicht bij de mensen. Deelname, actief en passief: kunst en cultuur mag leuk zijn!” In het hoofdstuk ‘Tilburg wereldstad’ zegt de PvdA: “Festival mundial is een belangrijk evenenment met nationale en internationale uitstraling. De steun van de stad is nog te beperkt. We ijveren voor meer structurele steun voor dit evenement.” LIJST 4 – TILBURGSE OUDERENPARTIJ: “Maak deelname amateurkunst betaalbaar” “De cultuursector dient transparanter te worden, meer extern ondernemend te zijn en te worden afgerekend op haar prestaties. Cultuur is een belangrijk bindmiddel voor het welzijn van de samenleving maar het dient niet als vanzelfsprekend in leven te worden gehouden door een kunstmatig en langdurig subsidie-infuus. De amateurkunst zal meer ontwikkelingsruimte krijgen, als het aan de TOP ligt. Op de huidige manier kan de amateurkunst zich niet voldoende ontplooien door de onbetaalbare huurprijzen van de zwaar gesubsidieerde gemeentelijke voorzieningen zoals o.a. de Schouwburg, de Concertzaal en 013. Het betaalbaar kunnen deelnemen aan amateurkunst of het dito bijwonen van muziek- of toneelvoorstellingen moet voor senioren mogelijk gemaakt worden.” LIJST 5 – ALGEMEEN BELANG: “Cultuur begint in wijkcentrum” “Op het gebied van cultuur betekent dit dat Algemeen Belang staat voor cultuur met een grote ‘C’, maar zeker ook voor cultuur met een kleine ‘c’. Niet alleen de grote culturele instellingen in de stad verdienen steun, maar ook zeker de amateurs. Wijkcentra en de bibliotheek kunnen hierin een cruciale rol spelen. Het zijn plaatsen waar mensen makkelijk binnenlopen en waar naast cursussen ook prima tentoonstellingen, dans- en toneelvoorstellingen georganiseerd zouden kunnen worden. Wijkcentra vormen een laagdrempelige plaats in de wijk.” LIJST 6 – GROENLINKS “Gemeente moet kunst en cultuur gericht promoten” “Kunst kan verrassen, stimuleren, inspireren. Kunst daagt de samenleving uit en houdt deze spiegels voor. Tilburg is een stad met een levendig cultureel klimaat met een grote culturele diversiteit en met vele kleinschalige initiatieven. GroenLinks wil dit versterken. Professionele en amateurkunst leveren een belangrijke bijdrage aan de sfeer, variatie en de samenhang van onze stad. Aandacht voor publiek is noodzakelijk, omdat kunst en cultuur vooral in relatie tot de toeschouwer en beschouwer betekenis krijgen. Actiepunten: - Er moet een aantrekkelijk werkklimaat voor kunstenaars zijn in Tilburg. Daarvoor zijn voldoende betaalbare werkplaatsen, ateliers, broedplaatsen, vrijplaatsen of oefenruimtes nodig. Gemeentelijke gebouwen die (tijdelijk) leegstaan komen hiervoor ter beschikking. - Er moet substantiële ondersteuning zijn voor programma’s op het gebied van theater, muziek, dans in de stad. - GroenLinks wil de opbouw van een inspirerend filmklimaat met een hoogwaardige vertoningsruimte voor de film en animatie. - De cultuurmakelaar die samenwerking in gang zet tussen de kunstdisciplines en tussen de kleine en de grote instellingen, moet gestalte krijgen. - De gemeente is initiator en bewaker van het voortgaande gesprek (‘discours permanent’) over kunst en cultuur in de stad. De gemeente zorgt voor interactie met de kunstenaars en moet kunst en cultuur uit Tilburg gericht promoten. - Kunst en cultuur moet ook bereikbaar zijn voor minima en jongeren. Dat kan door selectieve verlaging van entreekaartjes en cursusgelden of een cultuurpas. - Het aanbod van cultuureducatie op scholen moet worden uitgebreid. De samenhang tussen educatie, productie en presentatie moeten worden gestimuleerd en ondersteund. Het aanbod moet aantrekkelijker worden voor allochtone Tilburgers. - Specifiek: Er moet meer ruimte komen voor culturele activiteiten in de Reeshof” LIJST 7 – SP: “Maak een einde aan elitaire zelfvoldaanheid” Kunst en cultuur zijn er voor en van iedereen. De SP zal er de komende jaren op aandringen dat hierop niet wordt bezuinigd. De prikkelende, zinvragende en zingevende functie van cultuur moet gewoon overeind blijven. Alle disciplines en gebieden waar Tilburgs kunstenaars en cultuurliefhebbers uit professionele en amateursectoren actief zijn moeten gestimuleerd en gefaciliteerd worden, en het bereik ervan moet zo breed mogelijk gemaakt wordt. Speciale aandacht is nodig voor educatie van kinderen en jeugd en voor het werven van nieuw publiek. Hard werken aan nieuw publiek kan door meer ruimte voor kunstenaars en kleine initiatieven, veel meer aandacht voor amateurkunst, investeren in mensen in plaats van in gebouwen en educatie en nieuw publiek. Het is zeer dringend om nieuw actief en passief kunstminnend publiek te werven en op te voeden, want culturele instellingen en voorstellingen en producties worden door steeds minder én vergrijzender publiek bezocht. Met name de jeugd in onderwijs in alle geledingen, werkende jongeren en studenten, maar ook allochtonen en minder-cultuurbevlogen inwoners van Tilburg moeten via een kunstmarkt en uitkrant, gerichte acties, kennismakingsprogramma’s, tariefacties enzovoorts, gaan kennismaken met kunst en cultuur. Daar moet veel meer op ingezet worden, door uitbreiding van het bureau Cist, maar ook door alle kunstmakers en culturele instellingen ervan te overtuigen en ervoor te faciliteren dat zij een belangrijk deel van hun energie en middelen investeren in het bereiken en vasthouden van nieuw publiek. Daarbij moet een eind gemaakt worden aan de ons-kent-ons-circuitjes en elitaire zelfvoldaanheid. De nieuwe instellingen die het gat gaan opvullen, dat ontstaan is door het faillissement van de Tilburgse Kunststichting, kunnen in dit opzicht de komende jaren zorgen voor een fundamentele koerswijziging. Het wordt tijd dat het gemeentelijk beleid op het gebied van de kunst en cultuur in mensen in plaats van in gebouwen gaat investeren. Kunstenaars moeten werk hebben anders blijven de gebouwen tenslotte ook leeg staan. Voor het subsidiepotje voor incidentele kunstactiviteiten (IKA-gelden) moet veel meer geld ter beschikking komen, want juist daardoor worden steeds nieuwe en grensverleggende initiatieven en projecten mogelijk gemaakt. Door inzet van kunstenaars op het gebied van educatie, extra aandacht voor plaatselijke kunstenaars bij gemeentelijke opdrachten en door speciale Tilburgse projecten wordt bereikt, dat zij zich met hun vak nuttig maken en weinig beroep hoeven te doen op WIK en andere uitkeringen én als kunstenaar kunnen blijven werken. Kleine kunstenaarsinitiatieven moeten blijvend en behoorlijk gesubsidieerd worden. Waar het opheffen van ID-banen een bedreiging voor hun voortbestaan betekent, moet de gemeente dit werk mogelijk maken, zoals kan via het SP-plan voor de werkgelegenheid. De WIK moet landelijk afgeschaft en hier door Sociale Zaken soepel gehanteerd worden. Er moet een goed beleid voor atelier- en muziekruimtes ontwikkeld worden. Daartoe moet actiever gelet op en gezocht worden naar vrijkomende ruimtes, en er moeten aanjaagbudgetten komen. 'Kleine' culturele coryfeeën als het PET, Scryption, Paradox, Ruimte X, het Poppenmuseum, Argument, Muziekinstrumentenmakersmuseum, MBK, Stichting Anna, L’Aventura, diverse broedplaatsen, de Hall of Fame, het burgerinitiatief tot de oprichting van een Cantoraat, Raz enzovoorts, zijn smaakmakers en uitingen van typisch Tilburgse, kleinschalige, zelf uitgevonden kunstinitiatieven, en moeten gekoesterd worden.” LIJST 8 – D66: “Cultuur in de wijk” Landelijk levert D66 de minister van cultuur, op het gemeentelijke verkiezingsprogramma wordt amper een woord gerept over de Tilburgse cultuur en komen niet verder dan één aandachtspunt: “…er naar streven dat zoveel mogelijk inwoners van de stad zich cultureel kunnen uiten en uitleven: aandacht voor cultuur in de wijk.” LIJST 9 – LIJST SMOLDERS: “Maak einde aan subsidieterreur broedplaatsen” “De cultuurnota brengt de Tilburgse cultuurvoorzieningen in beeld en dan wordt meteen duidelijk dat naar deze elitaire sector belachelijk veel belastinggeld stroomt, zonder een effectieve en efficiënte controle daarop. Zelfs ook niet op de te leveren prestaties. De uitdrukking “broedplaatsen voor kunst en cultuur” wil ik nooit meer horen, die zijn er al genoeg. Vandaar dat het geldverslindende prestigespeeltje van onze bestuurders “De Spoorzone” per direct moet worden stopgezet en heroverwogen. Hier zullen geen broedplaatsen voor kunst en cultuur komen als het aan LST ligt. Aan dit soort subsidieterreur moet meteen een eind worden gemaakt, daarom moet het budget op de begroting gehalveerd worden. Kunst en cultuur zijn een deel van de samenleving, maar ze dienen zeker niet een kunstmatig en langdurig subsidie-infuus te zijn voor mensen die te lam zijn om zelf de kost te verdienen. De amateurkunst dient meer aandacht te krijgen als het aan de LST ligt.” LIJST 10 – TILBURGSE VOLKSPARTIJ: “Podium in de Reeshof” “De in 2005 vastgestelde Cultuurnota dient op onderdelen bijgesteld te worden: subsidieverstrekkingen moeten afhankelijk gesteld worden van aantoonbaar ‘publieksbereik’ en klassiek muziekonderwijs op basisscholen wordt gestimuleerd. De Openbare Bibliotheek groeit uit tot een brede culturele ontmoetingsplaats met wijkvoorzieningen op maat. Culturele ontmoetingscentra in de dorpen blijven gegarandeerd en er komt een nieuw Cultureel Centrum in de Reeshof met podiumvoorziening. Culturele noviteiten worden vanuit een positieve grondhouding gewaardeerd.” LIJST 11 – DUURZAAM NEDERLAND: “…” Geen gemeentelijk programma gepubliceerd en op het landelijke programma ontbreekt het hoofdstuk cultuur. LIJST 12 – TILBURGER BELANG: “Geen structurele subsidies” “Cultuur is belangrijk, maar wij zijn tegen structurele subsidies. Beter is om initiatieven te helpen opstarten en te stimuleren en te volgen welke resultaten eruit voortvloeien. De cultuur van Tilburg moet eerst beter onder de aandacht van de Tilburgers worden gebracht. Dit zorgt dan vanzelf voor een promotie naar buiten toe.”