Ik vrees dat ze uitdunnen en dat ze genegeerd worden. Ik vrees dat ze platgewalst worden door vlakke, inhoudsloze ‘urban’ vocals met technische hoogstandjes die al snel leuk klinken, maar kant noch wal raken. Ik bedoel: waar zijn de zangers wier stemmen je nog vol in je hart raken?
Gelukkig ben ik in mijn eigen bandje pEp gezegend met een zangeres die recht uit haar hart zingt. Eergisteren was er ellende, de volgende dag verwerkt ze die tot een songtekst en de dag daarop schreeuwt ze alles over het publiek uit. Zeker bij een liveshow maakt de leadzang het geheel en voor mij is het de eerlijkheid in een stem die een band grootser maakt dan zijn eigen geluid.
Jaren terug werkte ik in de RAI voor het Tibetan Freedom Concert, waar na Blur en Garbage ineens Thom Yorke (Radiohead) met alleen een gitaar midden op het podium stond, en een nummer inzette. Ik liep net weg van het podium toen mijn oren me dwongen me om te draaien. Zijn stem klonk zo eenvoudig, zo puur en zo mooi dat zelfs de mensen achter de hotdogstand hun knijper even stilhielden en hun ogen sloten. Aan het einde vergat ook ik te klappen.
Een stem met karakter in combinatie met een goede tekst reikt ver. Gaat door merg en been, zelfs over land. Zo bivakkeerde ik ooit een week in de Schotse stad Stirling, waar toevallig R.E.M. vier dagen optrad, in een groot kasteel bovenop de heuvel. Het was een gekkenhuis in de binnenstad en natuurlijk waren nergens meer kaarten te krijgen. Gelukkig stond de wind goed en hoorde ik tegen het vallen van de avond de eerste noten van het voorprogramma.
Een uurtje later klommen we met een Guinness en kippenvel de heuvel op om te genieten van de show, al hoorde je de muziek slechts met vlagen. Maar de stem van Michael Stipe rolde krachtig over de heuvels als ware het gedichten met minimale begeleiding. Ik zie ons nog zitten, drie Shiny Happy People!
Natuurlijk kan het ook heuvelafwaarts gaan met een stem. Voor Art Garfunkel zeulde ik een dag lang van hot naar her met airco-installaties, zodat zijn stem overal 17 graden Celcius kon ademen. Ik dacht: dit is de man aan wie ik een groot deel van mijn kampvuurrepertoire heb te danken, zeker waard.
De soundcheck begon met een mooi gezongen couplet van Paul Simon en toen een couplet van Art…
Helaas, wat ik hoorde was nog maar de helft van wat zijn stem ooit was en de emotie was ver te zoeken. Ik droop af into ‘The Sound of Silence’.
Tegenwoordig zijn intense zangers of zangeressen nog maar moeilijk te vinden. Ik zeg niet dat we dus alleen nog maar musicaleske artiesten en overemotionele vocalisten moeten gaan koesteren, maar veel slapper dan de hits die momenteel alles domineren kan het echt niet. Hup, een beat, twee regels tekst, effe een refreintje sampelen, vergeet die bridge, eindig met een uithaal en de klant is tevreden.
Dan consumeer ik toch liever een rauwe song van een bezeten artiest die het echt meent. Die zijn er nog wel. Ze zijn niet te downloaden als ringtone, maar live te vinden op kleine en middelgrote podia. Zoek ze maar!
Recht uit het hart
Column Klaartje van Engelen
Ik vrees dat ze uitdunnen en dat ze genegeerd worden. Ik vrees dat ze platgewalst worden door vlakke, inhoudsloze ‘urban’ vocals met technische hoogstandjes die al snel leuk klinken, maar kant noch wal raken. Ik bedoel: waar zijn de zangers wier stemmen je nog vol in je hart raken?