Enschede mag zichzelf graag profileren als stad van kunst en cultuur. Zolang de subsidies nog overgemaakt worden kijkt de de cultuurhoofdstad van het oosten niet op een kunstfestival meer of minder. Na het geslaagde Gogbot een maand geleden, is het tussen 25 september en 12 oktober onder de naam Grenswerk de beurt aan minder shockerende kunst. In een uiterst gevarieerd programma, van architectuur tot orkesten, is het op 8 oktober de beurt aan The Kilimanjaro Darkjazz Ensemble. Het zou niet misplaatst zijn om dit in een ambiance als de Grote Kerk te zien, maar de kleine Saxionzaal van Atak volstaat ook prima.
Darkjazz, waar en wanneer hebben we zoiets eerder gehoord? Eerder dit jaar, in maart om precies te zijn, stond de band Shining op de planken van het Hengelose Metropool. Deze Noorse mannen mixen Jazz met freaky metal. Ook wel Blackjazz genoemd, dat tevens de titel van hun laatste plaat is. Het verschil tussen black- en darkjazz is vanavond duidelijk te horen.
De duistere beatmeester Bong-ra (Jason Köhnen) stond in 2000 aan de wieg van het donkere ensemble. Deze markante figuur, met zijn lange dreadlocks, heeft veel respect verdiend in de breakcore scene, maar zoals vanavond blijkt kan hij ook prima met verschillende basgitaren overweg. De invloed van Köhnen is erg goed merkbaar. De drumpartijen die uit één (of meerdere?) van de vijf MacBooks komen zijn hoogstwaarschijnlijk van zijn hand. De opstelling van de vijf muzikanten op het podium, verraadt dat ze in dienst staan van iets. Allen in het zwart gekleed, weinig licht en weinig tot geen beweging. The Kilimanjaro Darkjazz Ensemble (TKDE) verzorgt de soundtrack van een (grotendeels) stop motion animatiefilm die integraal boven hun hoofden vertoond wordt.
Een uiterst vage, donkere film mag ik wel zeggen. Waar de leden van TKDE zeker raad mee weten om er live duistere muzieksporen onder te leggen. Echt jazzy wordt het nooit. Laten we zeggen dat het eerder neigt naar Godspeed You! Black Emperor dan het doet denken aan Charlie Parker. Een soort geëvolueerde groovy jazz met langzame milde breakcore en postrock elementen zeg maar. De trombonist in het midden van het podium neemt het vaakst de leadpartijen op zich. Middels delay manipulaties en andere effecten krijgt hij interessante klanken uit het koper. Zo wisselt hij het bekende trombonegeluid af met duistere oscillerende soundscapes. De gitarist heeft een dragende rol. Puur voor de sfeer. Bijzondere troef in het gezelschap is mevrouw Charlotte Cegarra. Deze Franse schone voorziet de composities van afwisselende zangpartijen. Opera-achtige vocalen, bewerkt met effecten, wisselt ze af met ‘normale’ zang. Overigens is de hele band niet vies van elektronische effecten en dat siert ze. Het voegt echt iets toe.
Onderwijl speelt de film door en TKDE reageert er voortreffelijk op. De film komt echt tot leven. Het plot is werkelijk te vaag om uit te leggen. Iets met muizen met rode ogen, een kikker met speciale krachten, bloemen met hoofden en een taart waar kevers uit kruipen. Het geluid en beeld komen op een prachtige manier samen, maar echt kippenvelmomenten kan ik niet waarnemen. The Kilimanjaro Darkjazz Ensemble is indrukwekkend op z’n best, maar het het heilige vuur wil maar niet echt aangewakkerd worden. Of kippenvel tussen ‘dark’ en ‘black’ schuilt durf ik niet te beweren.