#4df22: Zaur Nagoy geeft mooi inkijkje in Kaukasische volksmuziek

Jaarlijks organiseert het Rijksmuseum een verkiezing voor beste geschiedenisdocent: een zoektocht naar degene die de leerlingen "als geen ander weet te enthousiasmeren voor het vak". De winnaar wordt (onder meer) een jaar lang ambassadeur van het museum. Vreemd genoeg hebben ze daarbij Zaur Nagoy over het hoofd gezien.

In de kapel vandaag een geschiedenisles van Ored Recordings. Een Russisch label dat al jaren door de bergen en de vrieskou van de Kaukasus trekt om traditionele volksmuziek op te sporen, op te nemen en - sinds kort - ook uit te brengen. Belangrijk uithangbord hiervan zijn Zaur Nagoy en Jrpjej, een folkgroep die bij live-optredens tegelijk als begeleidingsband van Nagoy fungeert. Helaas is die groep er vanwege visumproblemen vanavond niet bij, maar gelukkig is van het label ook iemand aanwezig die enkele instrumenten speelt, en bovendien de anekdotes van Nagoy naar het Nederlands kan vertalen.

Van hem leren we dat Nagoy de kapel een chronologisch inkijkje geeft in de geschiedenis van Circassische traditionals. De eerste twee nummers zijn zelfs meer dan 900 jaar oud; bizar om trouwens te beseffen dat de Sint Nicolaaskapel er destijds ook al stond. Nagoy blijkt ondertussen - via zijn tolk althans - een meesterverteller: we krijgen een minuten durende spoken word-ballade over een man met een rare baard die eens werd uitgelachen, gevolgd door een epos over een held die vroeger in de Kaukasus leefde en een "klassieker" die hele dorpen vanaf de bergtoppen met elkaar zongen. 

In de tweede en dus modernere helft van de set ligt de aandacht vooral bij bruiloftsnummers. Nagoy begeleidt zichzelf daarbij afwisselend op een shychepshyn (snaarinstrument met strijkstok) en een kamyl, een soort fluit waarbij je tegelijk je lippen en je tanden moet gebruiken. "Onmogelijk om te bespelen" volgens de tolk/accordeonist. 

Het moment
Tijdens het laatste bruiloftsnummer trekt Nagoy de stoute schoenen aan en vraagt hij twee vrouwen uit het publiek om op te staan voor een traditionele dans. De geschiedenisles is daarmee officieel ten einde: voor nu zijn alle aanwezigen heel even expert op het gebied van volksmuziek uit de Kaukasus.

3voor12 Gelderland doet dit jaar weer uitgebreid verslag van de Vierdaagsefeesten. Volg het dossier voor de laatste recensies, foto's en andere relevante artikelen.