GESEL XL organiseerde in samenwerking met de Jacobiberg afgelopen zaterdag verschillende workshops voor muzikanten, zoals slideguitar, informatieverschafing door Buma/Stemra, drummen met Tim van De Staat, homerecording en nog veel meer. 3VOOR12/Arnhem-Nijmegen was erbij en volgde twee workshops.

De dag begint met een workshop van Clemens Horn: ‘Arrangeren van je songs’. Clemens start zijn workshop heel slim door iedereen te vragen zich voor te stellen en of mensen een specifieke vraag voor hem hebben. Er zit van alles tussen, maar het wordt wel duidelijk dat iedereen heel serieus met muziek bezig is.

Hij begint met uitleggen wat arrangeren eigenlijk betekent: “Er zit een verschil tussen arrangeren en compositie. Een arrangement is altijd een interpretatie van je compositie. Welk instrument speelt welke partij, het ritme, de snelheid, het zijn allemaal interpretaties. Maar ook de opbouw van het nummer, een pre-chorus of niet, hoe lang doe je erover voor je bij het refrein bent, enzovoorts.” Clemens legt uit dat op het moment dat je een demo voor je band maakt, je eigenlijk ook al bezig bent met de uitvoering van je stuk en dus ook met arrangement. “Onbewust maak je al heel veel beslissingen, maar om een goede song te maken is het juist belangrijk om je bewust te worden van de beslissingen die je maakt.”

Om een lang verhaal kort te maken gaat deze workshop eigenlijk ook veel over bandpsychologie. Sta open voor de interpretatie van je bandleden. Hoe breng je iets over op anderen en blijf je respectvol. Probeer eerst de compositie uit te spelen voordat je allemaal veranderingen in je arrangement aanbrengt en jezelf daarin verliest.

De volgende workshop is Songwriting met Bertolf. Hij legt uit hoe je iets ongrijpbaars als ‘inspiratie’ kunt inpakken en in een liedje gieten. “Ik begin met voelen. Voel ik me vandaag een A of misschien een E? Van daaruit werk ik verder. Ik zing een beetje mee met mijn gitaarspel en later luister ik pas naar wat ik werkelijk zing. Meestal heb ik wel een onderwerp voor mijn nummer, één zin vormt de kern en dat werk ik dan uit. Als het refrein eenmaal staat, is het couplet eigenlijk alleen nog maar een invuloefening.”

Bertolf legt uit dat herhaling belangrijk is, maar het is de balans tussen herhaling en verrassing die het doet. Zo kan je een zanglijn hetzelfde houden, maar als je de muziek eronder verandert, lijkt het al wat anders voor het oor. Ook kan het helpen om ‘niet-ladder-eigen-akkoorden’ te gebruiken.

Aan het eind van zijn workshop nodigt Bertolf de muzikanten uit om zelf wat te spelen en hij voorziet hen van commentaar. In dit stuk van de workshop waarin hij heel concreet wordt, lijkt alles op zijn plaats te vallen. Zo geeft hij een stel het advies om iets meer te variëren in de akkoorden “Het is leuk dat je het stuk in het arrangement met je band interessanter kan maken, maar eigenlijk moet je compositie dat al zijn.” De deelnemers komen met dankbare gezichten van het podium af.

In de bar kom ik Bert Dondorff, programmeur van Luxor Live, en Albert Reininks, programmeur van het Burgerweeshuis in Deventer tegen. Zij zijn te gast geweest bij de flitsdates, waar muzikanten terecht konden met hun vragen. De meestgestelde vraag was hoe muzikanten aan speelplekken komen.“We vinden het vooral belangrijk om te zien dat een band een plan heeft. Niet dat ze alles maar mailen van Paradiso tot de kroeg op de hoek. Wat wil je bereiken, wie is je publiek en met hoeveel mensen kan je een zaal vullen? Pas als we dat zien, willen we naar de muziek luisteren.’’

Het was een leerzame dag met een hoog niveau die goed ontvangen werd door de aanwezige muzikanten.