Het nieuws dat Popradar de huur van het pand aan de Burgemeester Hovylaan had opgezegd, sloeg in als een bom, in het bijzonder bij de vele bands, muziekverenigingen en andere onderhuurders in het pand. Waarom is deze beslissing genomen? En wat betekent het voor de toekomst van Popradar en de muziekgemeenschap in het gebouw?

Van oefenruimte naar systeeminstelling

Om te begrijpen hoe we hier zijn aanbeland, duiken we eerst 40 jaar terug in de geschiedenis, toen het Haags Pop Centrum (de oorspronkelijke naam van Popradar) zich vestigde in één van de drie delen van het schoolgebouw aan de Burgemeester Hovylaan. Wat begon als een oefenruimtecentrum en poppodium heeft in die 40 jaar behoorlijk wat ervaring opgedaan met het organiseren van festivals, evenementen en het ondersteunen van muzikanten door heel Den Haag. 

Vanwege al die ervaring heeft de gemeente Popradar aangewezen als systeeminstelling op het gebied van de popmuziek. Volgens de gemeente is Popradar “hét expertisecentrum voor popmuzikanten en -organisaties. Bovendien ondersteunen ze (beginnende) muzikanten door middel van hun netwerk, advies en talentontwikkeling.” Hiervoor krijgt Popradar subsidie.

Inmiddels is Popradar hoofdhuurder van het volledige gebouw en daarmee ook verantwoordelijk voor al het onderhoud. Dat is waar het mis gaat: er moet zo veel geld naar achterstallig onderhoud dat het al jaren financieel niet goed loopt, ondanks noodsteun vanuit de gemeente. Uiteindelijk moest er een knoop worden doorgehakt: Popradar besloot om het hele gebouw af te stoten. 

Een unieke plek voor generaties muzikanten

Die beslissing kwam als een schok, niet in het minst voor de eigen medewerkers. Bij Rob Kleinee, als beheerder een bekend gezicht voor iedereen die weleens bij Popradar over de vloer is geweest, is het nieuws nog steeds niet helemaal geland. In zijn vijfentwintig jaar bij Popradar heeft hij generaties langs zijn balie zien komen en gaan.

“Ik moet zijn naam maar niet noemen, ik weet niet of hij dat leuk vindt, maar we hebben een van de eerste Indorockers hier zitten. Die heeft in Hamburg gestaan waar de Beatles naar hen stonden te kijken. Die man is 88 en je weet niet wat je hoort. Zo goed, zo zuiver. Leden van de allereerste Clarks, die in de jaren ‘60 ook al overal speelden in Den Haag, zitten hier ook. Voor jong en oud is het een pand van muzikanten. Ik kan het me gewoon niet voorstellen dat volgend jaar de sleutel wordt omgedraaid en iedereen weg is.”

De waarde die het pand heeft voor muzikanten is voor hem zonneklaar. “Je vergeet gewoon dat dit een ontzettend unieke plek is voor een band. Het komt maar weinig voor dat je een plek hebt waar je kan spelen en gelijk je spullen dichtbij je hebt. Dat je niet elke keer als je klaar bent met je repetitie je drumstel in je auto moet gooien. Hier huren bands voor heel weinig een eigen kast erbij. Dat heb je bijna nergens, in andere oefenruimtes staan backlines. Leuk als je even snel wat wil doornemen, maar als je serieus met muziek bezig bent, dan ben je serieus met geluid bezig, dus wil je ook je eigen sound hebben.”

Gebouwbeheer versus systeemtaken

Toch was de stap nodig, volgens directeur Gemma Jelier. “Wat het denk ik ingewikkeld maakt, is dat je Popradar de organisatie hebt en het pand waar we in zitten. De opdracht voor Popradar als organisatie is die systeeminstellingtaak, die kennis- en expertise-uitwisseling, zorgen dat je een belangrijke schakel in die keten bent.”

“Heel veel van het budget gaat nu op aan het gebouw, terwijl je eigenlijk subsidie ontvangt voor Music Support en het ondersteunen van de muziekscene. Dat daar misschien laagdrempelige oefenruimtes bijhoren, dat kan ik me heel goed voorstellen, maar dit loopt zo uit de pas dat dat eigenlijk niet meer kon.”

Tegelijkertijd ziet het bestuur van Popradar natuurlijk ook wat het gebouw betekent voor de gemeenschap. “Je hebt natuurlijk die hele muziekgemeenschap die hier zit en dat moet je volgens mij niet willen opgeven, met én verenigingen én professionals, vergevorderd en beginnend. Die schakelfunctie die wij als Popradar hebben, die willen we natuurlijk het liefst dáár blijven doen.”

Een onzekere toekomst

Uiteindelijk ligt de toekomst van het gebouw in handen van de gemeente Den Haag, die eigenaar van het pand is. Het komende jaar blijft de situatie in ieder geval nog zoals hij nu is. De gemeente liet ons weten dat ondertussen gezocht wordt naar een nieuwe hoofdhuurder, “waarbij ruimte voor de huidige onderhuurders ook een belangrijk uitgangspunt is” en er criteria opgesteld zullen worden “die de huidige culturele functie zo veel mogelijk in stand houden, maar die een verhuurder ook ruimte bieden voor duurzame exploitatie.”

De onderhuurders van Popradar zijn er echter niet gerust op. “Vanuit de gemeente hebben we meermaals gehoord dat de intentie er is om ons een plek te geven als er een andere partij komt, maar er is geen garantie uitgesproken,” aldus Stefan van de Brug, die al vanaf zijn kindertijd in Popradar speelt en werkt en sinds jaren zijn eigen drumschool in het gebouw heeft. 

Juist de openheid van het gebouw onder één hoofdhuurder ondersteunt volgens Stefan de unieke gemeenschap. “Als ik een leerlingendag wil organiseren, kan ik naar de andere kant lopen en Tijs (van de Poll, programma en Music Support) aanschieten. Als Tijs een bandje nodig heeft, dan kan hij hier naartoe lopen. Je loopt in de gang Koen Herfst (Vandenberg, Armin van Buuren, Plan Nine) tegen het lijf, of Cesar Zuiderwijk staat ineens voor je neus, of Rinus Gerritsen. Als je even naar het café loopt voor een kopje koffie, kom je daar weer iedereen tegen. Het is die kruisbestuiving die het zo’n vette plek maakt.”

De angst is dat dit zonder Popradar verloren gaat. "Je gaat dan toch zitten met deuren die dicht moeten, met alarmsystemen die gecoördineerd moeten worden. Dat voor ons de voorwaarden gaan veranderen is dan nog het minst belangrijk. Je gaat niemand vinden die precies dit kan doen.”

Verhalen verzamelen

Voor Stefan was de opzegging van de huur aanleiding om een actie op te zetten. Via wijzijnpopradar.nl verzamelt de drummer verhalen over Popradar. Inmiddels staan er maar liefst 98 online.

“Ik wilde laten zien wat de maatschappelijke waarde is van dit pand. Dat doe je door te vertellen wat er gebeurt, dus verhalen verzamelen van iedereen die hier rondloopt. Daarmee kunnen we laten zien hoeveel mensen hierdoor geraakt worden. Dat honderden mensen net zoals ik in het pand zijn opgegroeid of de liefde hebben ontmoet, of het nou de liefde voor muziek is of de liefde van hun leven.”

Als leraar en vader denkt hij niet alleen aan de muzikanten van nu: “Het is ook wat de generaties hierna hier kunnen gaan doen. Wat mijn kleintje, die nu twee is, maar hopelijk ook muzikant wordt, hier kan doen. Ik moest ook mijn leerlingen vertellen dat het zomaar kan zijn dat het volgend jaar ophoudt. Ook een leerling die ik nu al zes jaar ken en de afgelopen drie jaar al zegt dat hij uiteindelijk bij mij les wil komen geven in de drumschool… Dan heb je een kindje in de ruimte dat zit te huilen omdat hij niet weet of hij straks nog een plekje heeft waar hij kan oefenen, waar hij nog muzikant kan zijn in Den Haag.”

Toekomstige generaties

De overtuiging dat er een plek voor toekomstige generaties muzikanten in Den Haag moet zijn, wordt gedeeld door Tjalling Steur en Arlette Hovinga van de Haagse Nachtraad. Toen het nieuws bekend werd, sprongen zij meteen in actie.

“Als je weet dat er zo veel jonge talenten van nu maar ook toekomstige talenten een betaalbare en toegankelijke plek te zoeken om te oefenen met hun muziek, elkaar te kunnen ontmoeten, creatieve collabs te organiseren, en zo’n plek dreigt te verdwijnen, dat gaat je niet alleen aan het hart maar je maakt je ook zorgen om de toekomst van de Haagse nachtcultuur,” legt Tjalling uit.

De Nachtraad biedt een luisterend oor voor de zorgen van de muzikanten en staat tegelijk in nauw contact met het bestuur van Popradar. Daarnaast heeft de Nachtraad een petitie opgezet, die op het moment van schrijven 2.405 keer is ondertekend, om de gemeente op te roepen de sluiting van Popradar koste wat het kost te voorkomen. 

“We willen daarmee ook participatie binnen Den Haag opzetten, aan mensen laten zien dat ze iets kunnen doen om Popradar te redden zonder dat ze daarvoor bij de Nachtraad of het bestuur van Popradar of een gemeentelijke partij hoeven te zitten. Jij als Hagenees die zich zorgen maakt over een plek en de nachtcultuur en al die artiesten kan daar ook een hand in hebben.”

Hoe nu verder?

Op het moment liggen de gesprekken tussen Popradar en de gemeente even stil vanwege het zomerreces. De gesprekken die de Nachtraad op de achtergrond blijft voeren met raadsleden en beleidsadviseurs zijn echter veelbelovend. “Veel partijen hebben echt de politieke wil getoond om hier kritisch naar te kijken en ook echt hun best te doen om de oefenruimtes en broedplaats te behouden.”

Ook het bestuur van Popradar ziet goede wil bij de gemeente. “Kijk, het is niet dat de gemeente nu staat te juichen, helemaal niet,” aldus Gemma. “Het is natuurlijk een hele nare en vervelende situatie. We blijven in gesprek met de gemeente op zoek naar een oplossing. Ik weet even niet hoe die oplossing eruit ziet en ik heb het idee dat zij daar heel graag met ons naar willen kijken. Ik zie dat wel positief, maar verder is het natuurlijk gewoon zwaar klote.”

Klote is het zeker, voor iedereen die iets geeft om muziek in Den Haag. Voor wie zich zorgen maakt: teken de petitie. Deel je verhaal op wijzijnpopradar.nl. Het zal nog even duren voor er meer duidelijkheid komt, maar wij houden de situatie in ieder geval nauwlettend in de gaten.

Bij 3voor12 Den Haag, hét platform voor muziek in Den Haag, doen wij dagelijks verslag over muzieknieuws, festivals, optredens, bandjes en feesten. Volg ons op Facebook en Instagram en blijf op de hoogte!