Anouk: tussen geluk en wantrouwen

"Als ik dingen niet kan overzien, word ik ongeduldig"

Atze de Vrieze ,

Het nieuwe Anouk-album heet For Bitter Or Worse, maar eigenlijk is haar scheiding van Postman oud nieuws. Er is een nieuwe inspirator in haar leven, die de zangeres confronteert met zichzelf. "Zijn eerste gedachte is altijd positief, de mijne altijd negatief."

"Als ik dingen niet kan overzien, word ik ongeduldig"

Gek is dat: bijna elk interview met zangeres Anouk eindigt met de opmerking: 'Ik dacht dat je een bitch was'. In het gesprek zie je zonder uitzondering een goedlachse, toegankelijke vrouw. Dat heeft ooit iemand opgeschreven, in 1996, zegt ze. Toen was Anouk nog jong en onstuimig, inmiddels is ze 34, heeft ze drie kinderen, is ze al jaren de grootste zangeres van Nederland en toe aan album nummer zes, met daarop onder meer twee nummers die ze schreef met Voicst-frontman Tjeerd Bomhof. Het album heet For Bitter Or Worse, een wrange verwijzing naar het afgelopen jaar, dat in het teken stond van haar scheiding van Remon Stotijn, beter bekend als rapper Postman.

Die reputatie dankt Anouk aan het feit dat ze eigenwijs en principieel is. 'De een noemt het arrogant, de ander vindt het geweldig,'  zegt ze schouderophalend op een zonovergoten terras in het Amsterdamse Vondelpark, op steenworp afstand van haar huis. Hoeft ze haar kinderen niet te lang alleen te laten. Ze oogt ontspannen, gezond en vriendelijk. Totaal anders dan je zou verwachten van de vrouw die in een vlaag van woede de spullen van haar echtgenoot uit het raam gooide. Maar inmiddels liggen de kaarten er alweer heel anders voor. Drie versgetekende letters op haar pols getuigen van de nieuwe liefde. DOX, kort voor Unorthadox.

Je vorige album, Who's Your Momma, stond al vol met wantrouwen en overspel. Eigenlijk heb je twee scheidingsplaten gemaakt.
'Achteraf gezien was het een waarschuwingsplaat. Een grote rode lamp. Ik herinner me dat ik met het nummer If I Go aankwam. Remon vond het een kutnummer, maar we wisten allebei waarom ik het geschreven had. Later moest hij toegeven dat het een goed nummer is.'

Misschien komt dat vreemde beeld dat mensen van je hebben wel doordat je leven vol zit met radicale breuklijnen. Je liep weg van huis, hebt meerdere keren je band op straat gezet, nu ben je gescheiden. Zou het kunnen dat mensen daardoor geïntimideerd worden?
'De meeste van die dingen zijn niet zo extreem. Candy Dulfer vervangt haar band bij elke nieuwe cd, maar je hoort mensen nooit zeggen dat ze haar band ontslagen heeft. Ik heb nu ook weer drie bandleden vervangen. Mijn nieuwe album is technisch te ingewikkeld voor ze. De band bestaat uit hele jonge jongens. Je kunt het ze niet kwalijk nemen, maar ik heb op dit moment niet de tijd om veel tijd in de oefenruimte door te brengen. Niet dat ik de moeite niet wil doen, ik heb het gewoon te druk.'

Je bent niet bang om keuzes te maken. Dat is je kracht.
'Ik hak makkelijk knopen door. Soms ben ik té impulsief. Als ik dingen niet kan overzien, word ik ongeduldig. Dan voel ik me niet lekker en denk ik: ik moet hier weg. Ik bel een makelaar en zet mijn huis te koop. Bord in mijn tuin, dan ben ik er vanaf. Pas als er een koper komt die een bod doet, bedenk ik me. Dat gebeurde negen maanden geleden.'

Je praat er achteraf altijd heel nuchter over.
'Dat komt doordat ik heel goed in mijn hoofd heb hoe ver ik wil gaan. Ik kan mezelf projecteren hoe ik wil. Als ik me vanochtend niet goed gevoeld had, was ik niet gekomen. Er zijn dagen dat ik in mijn hyper zit, en er zijn dagen dat ik in mijn depri zit. Eigenlijk zou het album al in februari uitkomen, maar op dat moment was ik er nog niet aan toe. Ik kon er nog niet over praten, de liedjes kon ik nog niet zingen. Het was te dichtbij. Als ik aan het hele proces begin, moet ik me goed voelen en sterk zijn. Als ik opsta ben ik altijd heel vrolijk. Ik ben een ochtendmens. Niet het ritme van een rockster, wel dat van een moeder. Zo ziet mijn leven er ook uit. Ik doe een stuk of tien optredens per jaar. Dat zijn de momenten dat ik er even uit ga. En schrijven doe ik ook niet elke dag, dat gaat in periodes. Die depri-dagen slaan niet om in een echte depressie. Niet meer sinds ik kinderen heb. They give me joy!'

Toch zijn je songs heel persoonlijk. Je laat mensen dichtbij komen.
'Maar je weet nooit wat fictie is en wat waar. Dat weet alleen ik. En ik leg mijn teksten niet uit.'

Wat hebben je kinderen van je geërfd?
'Muzikaliteit. Het zijn open, vrolijke kinderen. Eigengereid ook. Het zijn geen piekeraars. Ik begrijp dat ik ook tot een bepaalde leeftijd een heel lief kind was. Ik ga er vanuit dat mijn kinderen in de puberteit net zo lastig worden als ik. Maar voor die tijd hoop ik ze een stevige basis mee te kunnen geven. Op een dag keert dat terug. Ik leer ze voor zichzelf op te komen, voor zichzelf te zorgen.'

For Bitter Or Worse is de meest meest wrange titel die je had kunnen verzinnen. Is bitterheid een gevoel dat je bekend voorkomt?
'Niet heel erg. Af en toe komt het om de hoek kijken, maar ik heb me heilig voorgenomen nooit zo'n vrouw met hangende mondhoeken te worden. Scheiden is gewoon bitter. Ik had het zo graag anders gedaan, maar dat zat er niet in.'

Wat heb je met rappers? Eerst Remon, nu Unorthadox. En dan heb je ook nog eens Kees de Koning als manager. Zijn naam is synoniem voor hiphop in Nederland.
'Ik weet niet. Kees was altijd al een goede vriend via Remon. Toen ik zonder manager kwam te zitten, is hij bijgesprongen. Dat werkte zo goed, dat we ermee doorgegaan zijn. Dox ken ik al uit de clip van Michel, negen jaar geleden. Hij was toen zeventien. Hij deed me denken aan mijn eerste liefde, Michel. Toen ik iemand zocht voor mijn clip, kon alleen hij dat maar zijn. Een lekker hapje, dacht ik toen, dat kan ik niet ontkennen. Eind vorig jaar heb ik hem eens op MySpace opgezocht. Ik was benieuwd hoe het met hem ging. Liefde op het eerste gezicht, soulmate, het is allemaal te cliché en niet bijzonder genoeg om hem te omschrijven. Ik heb nog nooit iemand ontmoet als hij.'

Veel rappers hebben een soort straatparanoia, die jij ook hebt.
'Dat klopt, maar Dox heeft dat juist niet. Hij is een mannetje, maar hij is heel geduldig. Hij is een stuk jonger, maar ik kan veel van hem leren. Zijn eerste gedachte is altijd positief, de mijne altijd negatief. Hij is een heel puur persoon, sociaal en verbaal heel sterk, terwijl ik vaak gewoon hard schreeuw. Zelf ben ik niet zo romantisch, maar hij wil elke dag een uur met me praten. Hoeft niet diepzinnig te zijn, gewoon om elkaar beter te leren kennen en op hetzelfde level te komen. Hij heeft mij en mijn kinderen zo veel te bieden.'

Ik dacht op Pinkpop een combinatie van geluk en wantrouwen bij je te zien.
'Dat heb je goed gezien. Dat is een rare combinatie. Maar het geeft een rare kronkel in je brein om voor zoveel mensen te staan. Zo vaak doe ik het nu ook weer niet, zeker niet zo groot. Er gebeurt van alles in je hoofd waar je op moet focussen. De eerste drie nummers moet ik over een soort grens heen. Is het geluid goed? Soms lukt dat niet, en dan zit ik het hele optreden in een blok. Ik denk wel eens: ik kan nu neergeschoten worden. Er hoeft maar één gek te staan. Ik heb altijd het gevoel dat ik een warzone in stap.'

For Bitter Or Worse verschijnt 18 september bij EMI.