Blixa Bargeld, zanger en frontman van de Duitse avant-garde industrial formatie Einstürzende Neubauten, woont tegenwoordig in Peking. Zou hij daar het voorprogramma White tegen het lijf gelopen zijn? Dit Chinese duo warmt het publiek op voor de Neubauten met een van ambient drone naar meer gitaargeoriënteerde noise oplopende set. White is onderhoudend en daarmee zeker niet kleurloos, maar het tweetal doet niks wat Rhys Chatham of Glenn Branca niet al eerder en beter gedaan hebben. Of het moet die tot soort van theremin omgebouwde theepot zijn. Die had ik nog niet eerder gezien. Over eigengemaakte instrumenten kan EN ook een potje meepraten. Hun motto zou ‘in alles zit muziek’ kunnen zijn. Het zelf in elkaar knutselen van instrumenten begon ooit uit financiële noodzaak, maar is inmiddels het handelsmerk van de band geworden. Het podium wordt opgesierd door plastic vaten en metalen kisten, platen en spiralen, maar ook schuimrubber, een boormachine en een vergiet met spijkers maken deel uit van het Neubauten instrumentarium. Het meest bizarre attribuut is een vibrator, waar eerst Jochen Arbeit zijn gitaar mee beroerd, waarna bassist Alexander Hacke er een baslijn mee aanslaat. Het podium mag er dan uitzien als een schroothoop, de show is opvallend goed geregisseerd. Aangestuurd door Hacke weet iedereen exact wie er tijdens welk nummer op welk moment op welk stuk metaal moet slaan. De nadruk ligt vanavond op de nieuwe plaat Alles Wieder Offen, die een subtielere en meer ingehouden Neubauten laat horen, door dagblad De Gelderlander treffend omschreven als ‘nuances op de vierkante centimeter’. Het mag tegenwoordig dan allemaal meer ingehouden en genuanceerder zijn, dat maakt het optreden zeker niet minder spannend. Integendeel, het levert een onderhuidse spanning op die het publiek van begin tot einde aan het podium gekluisterd houdt. Hoogtepunten zijn Weil Weil Weil, Let’s Do It Dada, Ich Warte en uit de oude doos een bevlogen mix van de verschillende versies van Sehnsucht met een paar halve regels van Halber Mensch erin verstopt. Het optreden van vanavond is, zoals al jaren een gewoonte is bij de Einstürzende Neubauten, na afloop direct te koop op cd. Een staaltje band-fan interactie waar Radiohead en Nine Inch Nails nog wat van kunnen leren. De band heeft er zichtbaar plezier in om op het podium te staan en komt na de reguliere set dan ook terug voor een lange toegift. Na dit extraatje is de koek nòg niet op en komt het zestal terug voor een wel heel speciale jamsessie. Ieder bandlid vist een paar kaartjes met steekwoorden uit een tas en aan de hand daarvan creëert de band ter plekke een compositie. Op de kaartjes staan dingen als ‘doorlopend’, ‘refrein’, ‘wind’ en ‘tape’, en de interpretatie ervan is geheel aan de eigenaar van het kaartje. Zo staat Bargeld een rol tape af te scheuren voor de microfoon en maakt Arbeit afnemende windgeluiden met behulp van een stuk schuimrubber en een oude alarmbel. Op deze wijze componeerde de Neubauten ook deels hun nieuwe album en de exclusieve fanclubuitgave Jewels. Vanavond levert het een compositie op waaruit in ieder geval duidelijk te concluderen valt dat de Einstürzende Neubauten het musiceren nog niet verleerd zijn, en bijna drie decennia na oprichting nog steeds meetellen op muzikaal gebied. Gezien: Einstürzende Neubauten, White Melkweg, 20 mei 2008 Tekst: Ester Meerman Foto's: Martijn Eerens