Machinefabriek, alias Rutger Zuydervelt, is in korte tijd een grote jongen geworden in de internationale electro-experimentele wereld. Rode draad in zijn ontwikkeling zijn de maandelijkse, soms zelfs wekelijkse, nieuwe releases van drie inch cd’tjes waarop hij zijn progressie vastlegt in elektroakoestische improvisaties met innemende titels als Hapstaart, Stofstuk of Weleer. Ieder geluid kan hierbij onderdeel uitmaken van de lagen noise die worden opgebouwd tot drones of juist uitgekleed tot geluidszuchtjes in een gevaarlijke stilte. Elektrische tandenborstels, knisperende paracetamolstrips en het feest in de tuin van de achterburen werden al door loopstations, delay’s en echo’s gehaald, met wonderschoon resultaat.
Live is Machinefabriek iedere keer anders. Rutger doet een greep in zijn collectie instrumentjes en pedalen, stalt deze uit op een tafel en gaat dan al improviserend aan de slag. Het zittende publiek in het pikdonkere Bimhuis ziet achter een klein lampje een ambachtsman aan het werk. Alsof het Bimhuis voor even de zolderkamer van Rutger Zuydervelt is en het publiek per toeval de opname van een nieuwe drie inch bij mag wonen. Loops van een steel guitar, bewerkt met e-bow, strijkstok en een schuurspons, stapelen zich heel langzaam op tot een onheilspellend aanzwellende storm van tonen en glitches. Nergens overhaast en uiterst secuur, als een ode aan de stilte.
Squarepusher en Aphex Twin zijn fan van Pierre Bastien, de maker van het Orchestre Mecanique. Een optreden van deze man is in wezen een demonstratie van zijn mechanische geluidsfabriek. Op een kleine werktafel drijven verschillende tandwielen ritmische geluiden aan, knispert een lintje tegen een trommelvel en worden papiertjes ritselend rondgeblazen. Door een zeer close geplaatste handcamera kan het publiek de bizar minuscule facetten van dit mechanische orkest perfect zien. Op zijn best is Pierre Bastien als hij met een soort harmonium warmte toevoegt aan zijn subtiele ritmische experimenten en daar zelf een ijle en gedempte trompetpartij aan toevoegt. De perfecte soundtrack voor het uitzicht achter Pierre Bastien, waar de nacht over Amsterdam is gevallen.
De slotact van de avond, Not Applicable, koppelt elektronisch experiment aan jazzy elementen. Het podium staat vol met percussie, laptops en twee blazers. De samples zitten mooi in elkaar en vooral de percussie wordt op originele wijze gebruikt. Uiteindelijk is het optreden een kakofonie van interessante ideeën, die helaas te weinig samensmelten tot een geheel dat echt indruk maakt. Veel mensen verlaten gedurende het optreden de zaal. Misschien om de laatste trein te halen, misschien omdat het hoofd nog te vol is van de sonische indrukken van de eerste twee acts.
Gezien: Machinefabriek, Pierre Bastien en Not Applicable
Amsterdam Dance Event, Bimhuis, 19 oktober 2007
Recensie: Rens van den Boogaard
Fotografie: Brechtje Keulen
ADE: Prachtige onheilspellende geluiden in Bimhuis
Een kijkje op de werktafel van Machinefabriek en Pierre Bastin
De liefhebbers van experimentele elektronische muziek kunnen tijdens ADE terecht in het Bimhuis. Bijvoorbeeld voor de sonische experimenten van Machinefabriek, Pierre Bastin en Not Applicable. Vooral de twee eerstgenoemde eenmansfabriekjes overtuigden met bloedstollende sets.