Einstürzende Neubauten (vanaf nu korten we dat af tot EN) stond een jaar en drie dagen geleden voor het laatst in Paradiso. De tussenpozen zijn wel eens langer geweest. Voor een aantal van hun fans kwam dit concert dan ook eerder dan verwacht, of wellicht zelfs gewenst: het was niet uitverkocht. Dit in tegenstelling tot vorig jaar. De reden van het concert was dit keer niet een nieuw album, maar het 25-jarig bestaan van de band. Die 25 jaar zijn gerekend vanaf het eerste optreden dat de Neubauten gaven, in 1980. Het jaar erop is het officiële debuut 'Kollaps' een feit. Het gebruik van traditionele instrumenten als bas en gitaar wordt hierop tot een minimum beperkt, terwijl alles van staal en ijzer waarmee maar geluid te produceren valt wordt aangewend om een zo groot mogelijke distantie van iedere traditie, inclusief die van de punk, te bewerkstelligen. Tot op de dag van vandaag is 'Kollaps' één van de meest oorspronkelijke platen die de popmuziek opgeleverd heeft. Vanaf dat moment brengt EN op tamelijk onfrequente basis nieuwe albums uit, echter zonder zichzelf tussentijds op te heffen. Deze onregelmatigheid is het gevolg van de vele nevenprojecten die de individuele bandleden er op na houden. Zo heeft zanger Blixa Bargeld van 1984 tot 2003 een op zichzelf al volwaardige, parallel lopende carrière als gitarist van Nick Cave's begeleidingsband The Bad Seeds. Met iedere volgende plaat wordt het geluid toegankelijker, om in 1993 met 'Tabula Rasa' min of meer zijn vorm te vinden. Na nog een paar platen lopen de ruzies met platenmaatschappijen zo hoog op dat EN uiteindelijk besluit zakelijk het heft in eigen handen te nemen. Via internet worden fans opgeroepen €35,- te doneren om de opnamen van een nieuwe plaat te kunnen bekostigen. In ruil daarvoor ontvangen deze fans een exemplaar van deze plaat, die zal afwijken van de versie die in de winkels komt te liggen, plus toegang tot een exclusief gedeelte van hun site waar onder meer webcasts en downloads te vinden zijn. Deze actie is succesvol en stelt EN in staat het vorig jaar verschenen 'Perpetuum Mobile' uit te brengen, de negende Neubauten release met louter nieuw materiaal. De volgende plaat is volgens hetzelfde recept in de maak. Vanavond in Paradiso een overzicht van 25 jaar EN. Om te beginnen vertelt Blixa Bargeld wat ons te wachten staat: “Tonight, we will play two parts. The first part will be a greatest hits show of approximately an hour. Then we will take a break. Then we will come back and play another hour of greatest hits.” Paradiso juicht. Waarop Bargeld er koudjes aan toevoegt: “If we don't come back after that, it's probably because we love you very much.” De aangekondigde pauze is met name bedoeld om het concert goed op te kunnen nemen, iets dat de Neubauten sinds hun vorige tour bij ieder optreden doen. Na afloop is het concert dan integraal op dubbel-cd te koop. De volle winst van deze cd-verkoop wordt in de band geïnvesteerd. Vandaar dat dit door de band ook wel ironisch de “2005 Merchandise Tour” wordt genoemd. Hoewel het meegebrachte instrumentarium aanvankelijk hetzelfde oogt als vorig jaar, blijken gaandeweg het concert een aantal oude instrumenten voor de gelegenheid herbouwd te zijn. Het concert biedt dan ook een mooie dwarsdoorsnede van hun repertoire, waarbij EN soms onverwacht uit de hoek komt door nummers als het amper een minuut durende 'Draussen ist feindlich' van stal te halen, of gewoonweg voor het eerst in 15 jaar 'Z.N.S.' weer eens te spelen. Maar meest verassend is wel oer-single 'Kalte Sterne'. Het is mooi om te zien hoe de 46-jarige Bargeld nog steeds achter een nummer van de 21-jarige Bargeld staat. Het fucked-up scharminkel in leren broek en met een kapsel als een ooievaarsnest heeft plaatsgemaakt voor een zelfbewuste dandy in pak, die met geknikte polsjes het haar op zijn voorhoofd terug in een scheiding aait. De intensiteit waarmee hij zijn muziek serieus neemt is echter onveranderd gebleven. Wanneer de geluidsman een steekje laat vallen krijgt hij een zeer geagiteerde Blixa over zich heen. Wat enorm voor het (overigens overwegend mannelijke) publiek pleit, en natuurlijk ook voor EN zelf, is dat recent materiaal even hartstochtelijk ontvangen wordt als voornoemde klassiekers. Welke band die omstreeks 1980 debuteerde kan dit EN nazeggen? The Cure? Na twee keer een uur lang alle geluidsniveaus tussen absolute stilte en werkelijk kei- en keiharde pokkeherrie te hebben aangeraakt, volgt er toch nog een korte toegift. Dan wordt ons verteld dat het nu weer een paar jaar zal duren voor de Neubauten opnieuw op tournee zullen gaan. Blij dat ik er bij was.