Tillman spreekt tot de verbeelding. Door zijn verschijning, strak gekleed en met een flinke baard. Maar ook de verhalen over paddo’s en de naam die hij koos: Father John Misty. Op het podium presenteert hij zich theatraal, als een predikant die volledig opgaat in zijn boodschap. Wat hij verkondigt is volstrekt anders dan zijn artiestennaam doet vermoeden. Tillman groeide beschermd op in een christelijk gezin. Als kind wilde hij al op het podium staan, in het spotlicht, toen als predikant. “Ik dacht dat er een soort verlossing van uit zou gaan,” zegt Tillman. Het waren gedachten van een kind van zeven. Toen hij ouder werd brak hij met zijn opvoeding, van die waarden is weinig over. Al in het eerste nummer van de plaat zingt Tillman: “You’re bent over the altar and the neighbors are complaining, that the misanthropes next door are probably conceiving a Damien.”

Zijn je ouders trots op je?
Het blijft een tijdje stil voordat hij antwoordt. “Ik denk het, misschien. Niet op mijn muziek in ieder geval. Hun normen en waarden zijn heel apart, waarschijnlijk zijn ze trots dat ik mijn eigen bedrijf heb. Het interesseert me eigenlijk al heel lang niet meer of zij trots op mij zijn.” 

Josh Tillman is een Amerikaanse singer-songwriter die onder de naam J. Tillman acht folky soloplaten uitbracht. Hij wordt in de scene van Seattle opgepikt door Damien Jurado en gaat mee op tour om voor hem te openen. Later sluit hij zich aan bij Fleet Foxes als drummer, het vele touren zit zijn soloplannen in de weg dus besluit hij in 2012 om alleen verder te gaan. Hij trekt er op uit in een busje “with enough magic mushrooms to choke a horse”. Na een week of twee is hij plotseling een boek aan het schrijven, zo vindt hij de songwriter in zichzelf opnieuw uit en Father John Misty is geboren.

Het boek is de basis voor Fear Fun, de eerste plaat die hij uitbrengt onder de naam Father John Misty. Een album vol zwartgallige humor, schrijnende thema’s en theatraal gepresenteerd. Nu is daar opvolger I Love You Honeybear. Voor Tillman is in de tussentijd veel veranderd. Hij is pas getrouwd, en zijn vrouw komt bij hem zitten tijdens het interview in een hotel in Amsterdam. De twee kunnen hun handen niet van elkaar afhouden. “Het gaat goed met me,” zegt Tillman. “Ik heb een prachtige vrouw aan mijn zijde, wat heb je nog meer nodig?”

Dat is een groot verschil tussen Fear Fun en I Love You Honeybear, vooral met het oog op zelfmedelijden.
“Zelfmedelijden is nog steeds een terugkerend thema op het nieuwe album. Al is het niet zozeer zelfmedelijden, maar het erkennen van elementen in jezelf die minder aantrekkelijk zijn. Inzien dat intimiteit met iemand die elementen aan het licht brengt. Ik was verbaasd toen ik merkte dat ik jaloers, bezitterig en angstig werd. Vooral door de intensiteit ervan.” Dit speelde een grote rol bij het schrijven van I Love You Honeybear. “Het is heel verontrustend om iets nieuws te proberen. Ik zou je graag zeggen dat ik tijdens het hele proces zelfverzekerd was, maar er waren momenten dat ik echt dacht dat ik het verkloot had. Dat zit in de aard van de mens. Ik vertel op het album over mijn privéleven. Om deze boodschap over te brengen moet ik mij heel kwetsbaar opstellen. Dat is extreem beangstigend, maar tegelijkertijd ook heel opwindend. Vergelijk het met staan op het randje van een afgrond.”

Voor het vorige album ben je in een busje gestapt, hoe heb je dat voor I Love You Honeybear gedaan?
Er was niet echt een… - zijn vrouw valt hem bij – “Drugtrip?” Tillman: “Nee niet echt. Ik weet dat je een hoop informatie samenpakt als je ‘busje’ zegt. Maar om intiem met iemand te worden, dat is heftiger dan iedere vorm van psychedelica die ik heb gehad. Om het gevecht met je verleden en illusies en jezelf aan te gaan, dat is de echte shit. Intiem met iemand zijn die er niet omheen draait, die je dwingt om jezelf te zien zoals zij je ziet. Dus om je ego en pijn in perspectief te plaatsen. Dat is heel intens, en vormend. Dat is de hele inspiratie van dit album.”

Tillman voorziet zijn muziek graag van context. Zo is na Fear Fun ook I Love You Honeybear voorzien van een begeleidend schrijven. Een soort luisterinstructies. “Het is eigenlijk een grap, maar ik voorzie mijn muziek graag van context en uitleg over het gevoel dat er achter schuilgaat. Omdat een nummer maar drie minuten duurt en een beperkt aantal woorden heeft, is het fijn om een ander medium in te zetten dat niet diezelfde beperkingen heeft. Juist omdat de teksten voor mij betekenis hebben leg ik ze graag uit.”

Ik hoor veel angsten terug op het album. Waarom kies je voor deze thema’s?
“Misschien grijpt dat terug op het spotlicht verhaal uit mijn jeugd. Een intrinsiek gevoel dat ik niet kan loslaten. Het idee dat er redding of verlossing te vinden is in het publiekelijk confronteren van mijn angsten. Ik praat over depressie en eenzaamheid omdat een nummer maar drie minuten duurt met 25 woorden tekst. Die beperkte ruimte wil ik gebruiken voor de dingen die er echt toe doen. Ik zie geen andere reden om te doen wat ik doe."

Ook niet om gewoon plezier te hebben?
Ik denk dat het mijn taak is om lol te hebben als ik deze onderwerpen behandel. Maar je hebt ‘leuk’ en ’Grappig’. ‘Grappig’ is een van de meest trieste dingen ter wereld. Het staat voor iets dat niet gezien kan worden voor wat het is, omdat het te eerlijk, pijnlijk of beangstigend is. Zaken die je moet verdraaien tot ze een reactie oproepen die niet gelijk staat aan het onderwerp zelf. Dingen die zo triest zijn dat je er om moet lachen, omdat de realiteit te pijnlijk is. Zo’n lach is een masker voor de echte emotie. Ik heb een morbide fascinatie voor het misbruiken van emoties. Al ben ik bang dat je dit straks verkeerd vertaalt, en er staat dat ik een morbide fascinatie voor misbruik heb.”

Gebeurt dat veel? In hoeverre is bijvoorbeeld de drugtrip in het busje uit context gerukt?
Het was een hele waardevolle ervaring voor mij. Het ding is: je kan dat soort zaken niet weglaten, ook al weet je dat het later wordt verdraaid. Dat is ook niet altijd slecht, het is een soort lachspiegel. Als je het er niet over hebt ga je over saaie, generieke shit spreken. Dan lijdt je werk er onder en heeft het ook geen zin om in het spotlicht te staan. Niet lezen wat er over je geschreven wordt, dat is het beste dat je kan doen."