De eerste maanden van 2014 waren qua drukken van vinyl nog vergelijkbaar met diezelfde periode in 2013, maar daarna "brak de pleuris uit", aldus Ton Vermeulen, eigenaar van Nederlands enige vinyldrukkerij Record Industry. "Van alle kanten kwamen er grote orders binnen. Sinds september zijn we begonnen met een tweede ploeg. We hebben in totaal 32 persers staan, daarmee zijn we qua capaciteit de grootsten van Europa. Die stonden 8 uur per dag aan, inmiddels draaien er twintig dubbele shifts."
Ontwikkeling: meer heruitgaven, minder dance
Daarmee groeide de vraag naar vinyl explosief: Record Industry drukte in 2014 in totaal 5,4 miljoen platen, een dikke 40 procent meer dan in 2013. Het is een groei die al jaren doorzet, over de groeiende populariteit zijn al duizenden woorden geschreven, maar uit zijn afzet kan Ton Vermeulen nog wel wat trends destilleren. Danceplaten? "Zo goed als dood, dat gaat er helemaal uit. In 1998 drukten we 80 a 90 procent dance-platen, 12-inches met een track of twee per kant. Nu is het aantal dance-platen nog geen 10 procent meer en nog steeds dalende."
Reissues en nieuw materiaal van lang-en-breed-gevestigde namen zitten op dit moment juist in de lift. "Bands die het vroeger al goed deden op vinyl en een bepaalde leeftijdscategorie aanspreken, die doen het nu ook uitstekend: we werkten onlangs aan Blue en Red van The Beatles en het nieuwe album van Pink Floyd. Maar het laatste album van Ed Sheeran verkoopt bijvoorbeeld ook ontzettend goed."
In januari 2013 bracht NVPI naar buiten dat de groei van vinyl-verkoop grotendeels te wijten was aan de Record Store Day. Dat wil Vermeulen graag nuanceren. "De dag is voornamelijk belangrijk voor de aandacht en populariteit van vinyl, maar niet zozeer voor onze absolute verkoop. De Record Store Day-items zijn vaak gelimiteerd, met een oplage van 500 stuks in Nederland tot een paar duizend voor een internationale artiest. Mensen gaan die dag voor een speciale uitgave de winkel in en kopen ook wat andere plaatjes. We hebben er een tweede kerst bij, dat wel."
"Dit is pas het begin"
In 1980 drukte de oude Sony-perserij waar de Record Industry nu is gehuisvest een recordaantal van 60 miljoen. Zoveel worden het er natuurlijk nooit meer, erkent Vermeulen. "De vraag is: hoe lang blijft de markt groeien? Ik vind het lastig in te schatten." Dat ligt vooral aan het herdrukken van reissues, Vermeulen schat dat zo'n derde van het gedrukte vinyl bestaat uit 'back catalog', muziek die al eerder verscheen maar nu nogmaals (of voor het eerst!) op vinyl wordt uitgebracht. "Er was rond de eeuwwisseling een hele tijd dat belangrijke albums níét op vinyl uitkwamen, maar slechts op cd. Er zijn nog steeds mensen op zoek naar die platen. Het is de vraag hoeveel back catalog er nog is om te persen en hoeveel stuks er per jaar van worden uitgebracht. Maar de muziekindustrie zegt ons: 'Maak je borst maar nat voor de komende vijf a tien jaar, want dit is pas het begin van vinylverkoop.'"
Haarlemse vinylperserij groeit explosief: "In 2015 meer dan 10 miljoen platen"
Dubbele bezetting vanaf 2015, groei vooral te danken aan heruitgaven en Record Store Day, 'dance zo goed als dood'
Vinyl zit in de lift, zoveel is duidelijk. Vandaag bracht Europa's grootste vinylperserij, het Haarlemse Record Industry, haar cijfers over 2014 naar buiten. Zij drukten dit jaar maar liefst 5,4 miljoen platen, een explosieve groei ten opzichte van 3,8 miljoen exemplaren in 2013. En die groei zet nog harder door in 2015, belooft eigenaar Ton Vermeulen. "Reissues gaan hard, dance is zo goed als dood."