#ESNS14: Hoe festivalgigant FKP Scorpio de Nederlandse markt binnendrong

Over concurrentie met Down The Rabbit Hole, Lowlands en Pinkpop en het níét binnenhalen van Arcade Fire voor Best Kept Secret

Timo Pisart ,

Best Kept Secret wil komend jaar 5.000 bezoekers meer verwelkomen en denkt over een extra podium, Indian Summer werkt in de toekomst naar een extra dag en er liggen nog wel wat concepten op de plank: als het aan de grootste speler op de Europese festivalmarkt ligt, is het einde van de festivalexplosie in Nederland nog niet in zicht. Folkert Koopmans van FKP Scorpio staat op Eurosonic Noorderslag vol in de spotlights. “Je moet detailverliefd te werk gaan.”

Ben je de allergrootste festivalorganisator van Europa, kom je je eigen kantoor niet binnen door een technisch mankement. “Iets met de lift”, verontschuldigt Folkert Koopmans lachend. Daarom wijken hij en Rense van Kessel, een van de mede-oprichters en eigenaars van boekingskantoor Friendly Fire, uit naar een nabijgelegen hotellounge voor een werkoverleg en enkele interviews naar aanleiding van zijn keynote op Eurosonic Noorderslag.

De reden dat Koopmans zo in de belangstelling staat? Logisch: hij is de belangrijkste festivalorganisator van Europa. In 1990 startte hij in Hamburg FKP Scorpio Konzertproduktionen GmbH. Langzaam maar zeker groeide het uit tot een gigantische speler met festivals als Southside (60.000 bezoekers), Hurricane (75.000 bezoekers), Northside, Highfield en ook het Nederlandse Best Kept Secret en Indian Summer. In Duitsland zelf promoot FKP Scorpio grote shows voor Eminem, Placebo, Coldplay, Faith No More, The Stone Roses en vele anderen. Scorpio werkt samen met tientallen partners in Europa en opende inmiddels ook een eigen kantoor in Stockholm. Koopmans is er twee keer per week, vertelt hij. “Zweden is heel trendy, ik zou het ‘t New York van Europa noemen. Dat is spannend, maar ook moeilijk om op in te spelen. Je boekt bands soms als ze een hype zijn, en wanneer ze vijf maanden later komen kan die hype helemaal voorbij zijn.”

Zo kwam FKP Scorpio twee jaar geleden óók plotsklaps de Nederlandse markt binnen, blikken Koopmans en Van Kessel terug. Scorpio nam een belang in het festival Indian Summer, en meteen ook in het Nederlandse boekingskantoor Friendly Fire. “Voor de lokale know-how en het verder promoten van acts die we op het festival boeken. Dat is moeilijk om van afstand te doen”, zegt Koopmans er zelf over. “We waren het heel snel eens, zeker binnen een maand.” Van Kessel, grijnzend: “Sterker nog, eigenlijk al binnen twee uur.” En de intentie om Friendly Fire verder over te nemen, die is er zeker. Koopmans: “Daar is een tijdstip voor uitgewerkt, en zo ver is het nog niet, maar we hopen dat dat doorgaat.” Sinds eind afgelopen jaar is Indian Summer overigens volledig in handen van FKP Scorpio.

In die kleine twee jaren is FKP Scorpio alom vertegenwoordigd in Nederland: met grote shows van Macklemore & Ryan Lewis, een uitverkochte Vans Warped Tour, het succesvol opzetten van Best Kept Secret, een festival dat bij haar eerste editie al ruimte bood voor 15.000 man en daarmee meteen uitverkocht, en het uitbreiden van Indian Summer naar een tweedaags festival met meer ruimte voor grote, internationale acts. Die twee belangrijke festivals, die vinden in opeenvolgende weekenden plaats. Eigenlijk heel handig, aldus Koopmans. “Natuurlijk is dat zwaar, maar we werken met hetzelfde sterke team en hebben zo hopelijk wat voordeel bij de inkoop, de stage, hekken en ga zo maar door.”

Indian Summer mogelijk naar 3 dagen

Afgelopen jaar kondigde Pinkpop aan eenmalig in hetzelfde weekend te gaan zitten als Indian Summer. Was dat schrikken?
Koopmans: “Wat heet schrikken? Ik schrik niet meer.”
Van Kessel: “Leuk is anders, maar Pinkpop ligt ver van Indian Summer.”
Koopmans: “Volgens mij had het met Green Day te maken, die alleen dat weekend beschikbaar waren. Wij hebben overlegd en besloten: we blijven op hetzelfde weekend. Dat verliep goed.”

Indian Summer ging in 2013 bovendien voor het eerst naar twee dagen, met 30.000 bezoekers en een camping. In 2015 verhuist het festival naar een nieuw terrein. Groeit het festival dan verder? 
Koopmans: “We zullen het festival nu nog één jaar verder consolideren en zetten de camping wat sterker op. Dan kunnen we groter, kunnen er stages bij. Daar beginnen we nu ideeën over te ontwikkelen. We hopen in 2015 een stap te gaan zetten.”

Wat voor stap?
Koopmans: “Ten eerste kunnen we naar drie dagen. Ten tweede heeft de main stage van Indian Summer nu een capaciteit van 15.000 mensen en is het totale aantal tickets gelimiteerd. Dat kan beide groter. Of we dat daadwerkelijk gaan doen, ligt eraan welke namen we kunnen krijgen.”

Dat klinkt als een geduchte concurrent van Pinkpop.
Van Kessel: “Er zit nog wel een flinke stap tussen, Pinkpop heeft een capaciteit van dik 60.000 man. Maar wij zouden die kant op kunnen gaan.”
Koopmans: “Indian Summer heeft meer ruimte voor dance. Weet je, we willen vooral ons eigen event zo goed mogelijk doen. We zien Pinkpop niet als concurrentie.”

Arcade Fire sowieso níet naar Best Kept Secret

Festivals zeggen wel vaker: “We kijken niet naar andere festivals.” [gegrinnik] Kijk je dan niet met argusogen naar Down The Rabbit Hole, het nieuwe festival van Mojo, dat een week na Best Kept Secret plaatsvindt en op dezelfde doelgroep lijkt te mikken?
Koopmans: “Tsja, het kan ons niet zoveel schelen wat zij doen. Concurrentie bestaat wel, maar we proberen te laten zien dat wij de dingen het allerbeste doen. We willen dat artiesten dat ook zien en er willen spelen, dat het publiek wil komen. Het heeft niet zoveel zin om ons met andere evenementen bezig te houden.”

Maar mij valt het tóch op dat Best Kept Secret en Pinkpop dezelfde dag hun allereerste namen bekendmaken. Is dat dan toeval? Romantiseer ik het vak als ik me voorstel: jullie horen in de wandelgangen dat Pinkpop naar buiten gaat met namen, dus besluiten jullie ze er twee uur eerder uit te gooien?
Van Kessel: “Je kunt het niet eens op elkaar afstemmen, wij wisten niet dat Pinkpop diezelfde dag namen zou gaan aankondigen.”
Koopmans: “Absoluut niet. Het is inmiddels een heel gecompliceerd proces geworden door social media. Een week vooraf moet je al beginnen met het afspreken met iedere act en manager.”
Van Kessel: “En al kon je op andere festivals anticiperen, waarom zou je? Het publiek kijkt er ook niet naar op die manier. Ja, behalve als het om dezelfde artiest gaat. Alt-J speelde vorig jaar op Best Kept Secret én Pinkpop. Palma Violets ook, die band boekt Mojo. Wij speelden het toen via de Engelse agent. Dat zijn geen smerige spelletjes, dat is gewoon hoe het werkt.”

In dat kader: de naam die op ieders lippen ligt is Arcade Fire. Kunnen zij naast Pinkpop ook naar Best Kept Secret komen? Ze staan ook op Scorpio-festivals Southside en Hurricane, maakt dat het gemakkelijker om ze strikken?
Koopmans: “Soms maakt het het gemakkelijker, soms niet. Arcade Fire is op het moment een tikkeltje te groot voor Best Kept Secret, maar belangrijker: de band wil maximaal twee keer per weekend spelen, omdat ze hun stemmen niet willen overbelasten. Daarom is het jammer genoeg niet gelukt.”

Wat betreft de eerste editie: hoe lastig was het om namen als Arctic Monkeys, Portishead, Damien Rice en Sigur Ros naar de eerste editie van een festival te trekken? Is dat een kwestie van veel hogere gages bieden? Of van de naam die je met FKP Scorpio hebt opgebouwd?
Koopmans: “Beide. Het heeft zeker met geld te maken, maar ook met het vertrouwen dat ik al met managers heb opgebouwd. Een agent die al twintig jaar in Nederland werkt en zijn bands al die tijd op dezelfde plekken neerzet, die wil zekerheid. Als het níet werkt, is die manager in het ergste geval zijn artiest kwijt. Damien Rice had ook mis kunnen gaan, solo op het hoofdpodium. Maar het werkte uitstekend.”

Het succes van de eerste editie is als een vuurtje rondgegaan. Meerdere artiesten die ik interviewde vertelden me: “Ik hoorde dat er goed voor je wordt gezorgd, dat je desgewenst op safari kunt, het eten er fantastisch is en je er een beter gage krijgt. Ik wil daar komend jaar komen spelen!” Maakt dat het organiseren van een tweede editie gemakkelijker?
Koopmans: “Jazeker, je hoeft minder uit te leggen.”

Met vorig jaar onder andere Portishead, Damien Rice en Sigur Ros en dit jaar Belle & Sebastian, The Pixies en Elbow heb ik het idee dat Best Kept Secret op een wat oudere doelgroep mikt. Is dat waar de markt zit?
Koopmans: “Waar Indian Summer de breedte in gaat, zagen we ruimte voor een indie, niche festival dat heel trendy is. Lowlands is een prachtig festival dat heel veel doet náást muziek. Er was in Nederland nog een gat voor een festival dat echt om de muziek draaide. We willen onderscheidend zijn, zoals we dat ook met Indian Summer en de Vans Warped Tour zijn. Je moet detailverliefd werken.
Van Kessel: “Met Best Kept Secret wilden we in alles de beste zijn: of dat nou de locatie, de camping, het eten of de muziek is. Dat brengt gigantische en hele kleine beslissingen met zich mee. Kleine details als de harde bekers die we hadden waardoor je én lekkerder bier drinkt én het terrein schoon houdt.”
Koopmans: “Maar of we naar een doelgroep kijken? Ik denk niet in een doelgroep, maar in bands. Portishead, Sigur Ros: dát is Best Kept Secret. En Foo Fighters is dé perfecte band voor Hurricane, of er nou iemand van 18, 28 of 38 op af komt.”
Van Kessel: “Er waren veel jongeren op Best Kept Secret, maar de bezoekers zullen ietsje ouder zijn geweest dan het gemiddelde festival. Dat zie je aan allerlei zaken: hoeveel koffie mensen drinken, bijvoorbeeld. We wilden een festival organiseren waar we zelf naartoe zouden gaan, en zijn allemaal tussen de 25 en 35, en vinden onze programmering te gek. Is dat dan de doelgroep? Vast, maar we werken niet als een telefoonmaatschappij die précies heeft vastgesteld wie hun klanten zijn.”

Zien jullie Best Kept Secret komend jaar verder groeien?
Van Kessel: “We kijken komend jaar naar een bescheiden groei en hopen een man of 5.000 meer te verwelkomen. En een extra podium? We zijn er nog niet helemaal over uit.”

Eind vorig jaar publiceerde het VVEM een onderzoek waarin wordt gesteld dat het plafond in zicht is: voor het eerst was er in 2013 géén groei in het aantal festivals. Onzin, aldus Koopmans. Eén ding is zeker: “Het is een uitstekend tijdperk voor festivals.” Van Kessel: “Met Best Kept Secret hebben we toch laten zien dat de markt niet verzadigd is? Ook Pitch doet het goed, net als Dekmantel, en ga zo maar door. Maar het gaat erom dat het onderscheidend is, dat het hele plaatje klopt en dat iedereen er zin in heeft. ‘Gewoon maar’ een festival organiseren, dat heeft niet zoveel zin.”

Werken jullie al aan nieuwe festivals?
Koopmans: “Er is nog niets voor 90 procent afgerond, maar natuurlijk, er liggen áltijd veel concepten op de tekentafel."

Folkert Koopmans geeft donderdag 16 januari een keynote interview op Eurosonic Noorderslag.