De Britse rockband Muse staat er niet om bekend de geijkte muzikale paden te bewandelen, al was het maar qua thematiek. Op elke plaat heeft de band zich tot nu toe weten te vernieuwen. Debuutalbum Showbiz (1999) introduceerde een bombastische versie van Radiohead, Origin of Symmetry (2001) bracht progrock-monsterhits als Plug In Baby en New Born voort. Op Absolution (2003) ging de band de apocalyptische kant op en kwam Muse met symfonische rock en elektronische invloeden. Black Holes and Revelations (2006) was politieker getint en was, zoals de titel al deed vermoeden, niet vies van wat sciencefiction. Ook liet het album invloeden van onder meer Depeche Mode horen. Voorlaatste plaat The Resistance (2009), waarop Muse met Exogenesis een bijna kwartier durend symfonisch nummer zette, was in februari 2011 een eerste Grammy voor ‘Best Rock Album’ waard. Ook op The 2nd Law schuwt Muse de moeilijke materie niet. In de trailer, die de band in juni op YouTube plaatste, werd het nieuwe album ingeleid door duistere beelden van cijfers die door beelden van de aandelenmarkt liepen, en een tv-presentatrice die over dalende energieniveau’s vertelde. De onheilspellende muziek doet denken aan Exogenesis en teksten als ‘an economy based on endless growth is unsustainable’ lijken een aanklacht tegen de economische crisis, waarbij het woord ‘unsustainable’ voorzien is van haperende dubstep. Om de onheilspellendheid kracht bij te zetten verwijst The 2nd Law naar de tweede hoofdwet van de thermodynamica. Volgens die wet krijgt de wereld te maken met afkoeling en zo'n thema past natuurlijk perfect bij een gezellige band als Muse.

Gesampled stukje schaap en een satanistisch ritueel in je gehoorgang
Eigenlijk kun je over elk nummer wel een aparte recensie schrijven, zo verschillen ze van elkaar. Toch zit er een zekere lijn in de plaat. The 2nd Law begint haast warm, energiek, en tot op zekere hoogte zelfs dansbaar maar daalt dan af in de donkere krochten van meer elektronisch dance-georiënteerde nummers. Openingstrack Supremacy zet met de tekst ‘wake to see, that true emancipation is a fantasy’ meteen de donkere toon. Vergeet het maar jongens, dit wordt geen vrolijke plaat. De eerste strijkers- en zwierende gitaarnoten van Supremacy lijken zo uit de koker van Led Zeppelin te komen. Ander vergelijkingsmateriaal is zo ongeveer elke James Bond-openingstrack ooit gemaakt net als Come With Me van Puff Daddy, welke dienst deed als titeltrack van de film Godzilla (1998). Die track is weer gebaseerd op Kashmir (1975) van Led Zeppelin. Dan zwiert Bellamy’s stem ineens heel hard en schel de hoogte in, zoals we van hem gewend zijn. Maar het kan ook elke keer weer op je lachspieren werken omdat zijn zang je gehoor zo plotseling pijnigt. En daar schuilt nu juist de kracht van Muse: deze band blijft verrassen. Luister maar naar Madness, het tweede nummer van de plaat. Dat heeft ineens een Queen-achtige vibe door de zang- en melodielijnen. En dan die gitaarsolo, die klinkt het alsof ‘ie ingespeeld is door Brian May himself. Het ‘me-me-me-meee-meee’-stukje van Madness doet denken aan een gesampled stukje schaap, en is al een opwarmertje voor de dubstepinvloeden die nog moeten komen. Panic Station is het meest dansbare nummer van The 2nd Law. Dansbaar, kunnen we dat eigenlijk wel zeggen over Muse? Dat aanstekelijk Red Hot Chili Peppers-basloopje, die blazers, het is haast een disco-achtige danstrack. Zie hier het verrassingselement van de band. Survival, dat ook het officiële nummer van de Olympische Spelen van dit jaar was, valt in de categorie ‘oude Muse’, compleet met bombastische gitaar en klassieke zangkoren. Het klinkt haast als een satanistisch ritueel dat zich in je trommelvlies heeft genesteld.

Muse goes dubstep - of toch niet?
Met de tweede helft van het album dient zich op Follow Me ook het snufje dubstep van de plaat aan. Daar komt Muse wonderwel mee weg. Bassist Chris Wolstenholme neemt op The 2nd Law een deel van de zang voor zijn rekening, en wel in Save Me en Liquid State. Save Me is meteen het nummer waarbij je totaal op het verkeerde been wordt gezet omdat de kenmerkende zang van Bellamy vervangen is door die van Wolstenholme. Dan blijkt dat Muse ineens heel zachtaardig kan zijn. Maar het is ook het nummer waarbij je uit balans raakt en vergeet dat je naar Muse zit te luisteren. Mogen we hier een Keane-vergelijking leggen? Ja, dat mogen wij. Maar dan wordt het apocalyptisch en dient zich toch echt de afkoeling aan. Die kilte komt tot uiting in songtitels als Big Freeze, dat doet denken aan een lichte versie van Supermassive Black Hole, en Liquid State. Pas in de laatste twee nummers (Unsustainable en Isolated System) is die gevreesde dubstep te horen, maar stiekem is het niet eens echte dubstep. In de zoektocht naar nieuwe geluiden kwam Muse uit bij de lage frequentietonen die zo kenmerkend zijn voor de dancemuziek. Niet dat dat erg is, want door die trailer hebben ze menig muziek- en Museliefhebber goed voor het lapje kunnen houden.

Muse - The 2nd Law is nu tijdelijk te beluisteren op de Luisterpaal. 17 december speelt Muse in de Ziggo Dome.