Lowlands 2012: T-shirtbaas twintig jaar present

"Manu Chao lachte me uit omdat ik geen Frans sprak"

Bas van Duren ,

'Sorry that I sold only one shirt', zegt Hans Toussaint (53) verontschuldigend tegen de jongens van Cloud Nothings. 'It doesn't matter', klinkt het oprecht. Toussaint vraagt dan met een grijns gevat: 'Doesn't it matter that I'm sorry?'.

De korte uitwisseling tussen merchandisebaas en band geeft in een ogenblik weer wat voor soort vent Toussaint is; eerlijk, gewiekst en ervaren. 23 jaar geleden begon hij met Bart Vriesema Thanx Merchandising dat zich voornamelijk specialiseert in T-shirts. Iedere editie van Lowlands werd aangedaan. De huidige zal niet de boeken in gaan als een goede. 'Het weer is veel te goed,' verzucht hij. 'Ideaal is rond de 24 graden en af en toe een buitje zodat mensen in beweging blijven. Nu ligt iedereen in het gras en staan ze straks als zombies weer op.'

Toussaint vervolgt: 'Bij een festival als Pinkpop kan ik door middel van kaartverkoop een inschatting maken wat voor soort publiek er komt en daar op afstemmen. Bij Lowlands is het al uitverkocht voordat er een naam bekend is. Een act als Foo Fighters, geen idee hoeveel man daarvoor daadwerkelijk komt en wie daarvan zodanig fan zijn dat ze ook nog een T-shirt kopen.'

Hoe anders was het 23 jaar geleden toen Toussaint en Vriesema als pas afgestudeerden in Nijmegen begonnen: 'Bart begon met Claw Boys Claw en ik deed de merch voor Jack of Hearts. Zo rolden we in het vak en gingen we aan de slag voor acts als Bettie Serveert, Beck, Hallo Venray, Jon Spencer Blues Explosion, Buffalo Tom, Soul Asylum. Op een gegeven moment deden we zelfs oude artiesten van het Sub Pop label zoals Nirvana en Sonic Youth.'

De shirts voor internationale acts maakte Toussaint in Nederland. 'Je had in die tijd veel gezeik met invoerrechten, dus lokaal maken was makkelijker. Vaak kreeg je een aangeleverd ontwerp en soms mocht je zelf wat maken. Prachtig was dan als de tourmanager van de band met allemaal buitenlands geld terugkwam van de tour en je vervolgens met een zak vol vreemd geld bij het wisselkantoor stond.'

Wat Toussaint nooit zal vergeten is zijn ervaring op tour: 'De eerste internationale tour die ik deed was met de Urban Dance Squad. Hun eerste optreden was in Parijs. Mijn Frans was beperkt tot wat woordjes die ik op de middelbare school had geleerd, dus als een vent naar me toekomt en vraagt naar een casquet, is het pas na een paar handbewegingen duidelijk dat hij een pet wil. Ondertussen staat Manu Chao erbij en die gaat kapot van het lachen.'

Tig jaar later kan hij geen antwoord geven op de vraag of het nu leuker is dan voorheen of juist minder leuk. 'Ik wil niet diplomatiek overkomen, maar het woord wat ik zou gebruiken is anders. Vroeger was je een van de weinige vissers en haalde je de grote vangst binnen. Nu ziet het zwart van de vissers en is de buit steeds kleiner. De organisatie is een stuk professioneler; vroeger gaf je iedereen die werkte het loon mee, nu is mijn boekhouder hier ter plekke aanwezig. Je wordt geleefd, maar ik heb nog altijd verschrikkelijk veel plezier in het werk dat ik doe.'