Onderzoek: "Piraterij zorgt voor verdwijnen 1,2 miljoen banen in 2015"

Critici doen rapport af als industriepropaganda

Atze de Vrieze ,

Als overheden niet ingrijpen, zal piraterij tussen nu en 2015 zorgen voor een verlies van zo'n 1,2 miljoen banen en 240 miljard euro in de creatieve sector in Europa. Dat zeggen Franse onderzoekers die op verzoek van de industrie het rapport Building a Digital Economy: The Importance of Saving Jobs in the EU's Creative Industries schreven.

Critici doen rapport af als industriepropaganda

Als overheden niet ingrijpen, zal piraterij tussen nu en 2015 zorgen voor een verlies van zo'n 1,2 miljoen banen en 240 miljard euro in de creatieve sector in Europa. Dat zeggen Franse onderzoekers die op verzoek van de industrie het rapport Building a Digital Economy: The Importance of Saving Jobs in the EU's Creative Industries schreven. Het onderzoek keek naar de omvang van de creatieve industrie in de vijf belangrijkste Europese landen: Frankrijk, Engeland, Duitsland, Spanje en Italië. Onder meer VVD Europarlementariër Toine Manders onderschrijft het rapport. In het begeleidende persbericht zegt hij: "We moeten de Europese consument leren begrijpen dat intellectuele eigendomsrechten niet geschonden mogen worden."

Critici wijzen het rapport rigoureus van de hand als industriepropaganda. Zij vinden dat het rapport te eenzijdig is, bewust wetenschappelijk materiaal dat niet goed uitkomt negeert en gestoeld is op vreemde onderzoeksmethoden. Met name de Britse Pirate Party liet zich kritisch uit. "Dit is de volgende ronde in een door de industrie gesponsorde campagne die begon met de beruchte 'home taping vermoordt de industrie' hyperbool in de jaren zeventig en tachtig", zegt partijleider Andrew Robinson. "En opnieuw moeten we geloven dat elke download een verloren verkoop is."

Dat laatste is niet helemaal waar. In het rapport wordt uitgegaan van een ratio van 0,1. Voor elke tien downloads zou de industrie één verkoop mislopen. Een conservatieve schatting, aldus de onderzoekers. Toch is het een van de meest kwetsbare aannames van het onderzoek. De voorspelling over de schade door piraterij in de komende jaren wordt gedaan op basis van voorspellingen van het gebruik van internet en filesharing. De aanname dat met de toename van digitale piraterij de schade voor de industrie in gelijke mate toeneemt, is op zijn minst te betwisten.

Ook op andere gebieden lijkt dit onderzoek het probleem als minder complex te beschouwen dan het is. Het rapport laat een sterke groei van digitale verkopen zien. Die maakt de daling van fysieke verkopen niet goed, maar het rapport houdt geen rekening met het veranderende economische plaatje van een digitale markt. Dankzij internet worden de lijntjes tussen artiest en consument korter. In een grotendeels gedigitaliseerde markt wordt bijvoorbeeld minder vaak een beroep gedaan op distributeurs of fysieke winkels, en ook sommige vormen van marketing zijn goedkoper dan ze voor de doorbraak van het internet waren. Dat is niet per se een gevolg van piraterij, en zeker niet per se erg. Of piraterij de creatieve sector ook nieuwe werkgelegenheid oplevert, kan het rapport ook niet vertellen. Een onderzoek van TNO dat dergelijke overwegingen wel meenam, had als conclusie dat downloaden de maatschappij alleen maar welvaart brengt. Critici van dat rapport merkten op hun beurt op dat die welvaart niet ten goede komt aan de partijen die het meest investeren in die sector.