MGMT: "Iedereen denkt dat we bewust onze carrière vernietigen"

Interview met zanger Andrew VanWyngarden over Congratulations

Fiona Fortuin ,

"Er zijn al veel reacties op het nieuwe album gekomen, mensen vinden het niets." Een interview met zanger Andrew VanWyngarden over het nieuwe MGMT album Congratulations, succes en Dan Treacy. "Zijn talent is helaas nooit op juiste waarde geschat."

Interview met zanger Andrew VanWyngarden over Congratulations

Kids, het is de anthem van de derde generatie hippies; zij met skinny jeans en een hedonistische levensstijl in de vorm van een XTC pil. Het is de grote hit van MGMT, afkomstig van hun debuut Oracalur Spectacular. In die zin kun je kort zijn over het nieuwe album Congratulations van het New Yorkse duo Andrew VanWyngarden en Ben Goldwasser: een hit als Kids staat er niet op. En ook geen Time To Pretend of Electric Feel.

Congratulations is daarmee vergeleken de moeilijke opvolger. De songs hebben minder hooks en electrobeats, maar laveren tussen de psychedelica van Pink Floyd en spacepop. Siberian Breaks duurt maar liefst 12 minuten. Flash Delirium is binnen de 4 minuten gehouden, maar klinkt als hun eigen rock opera, op te delen in minstens vijf bedrijven. De teksten zijn ontdaan van ironie, drugsverwijzingen en feestende modellen. Daarvoor in de plaats hoor je hun reflectie over het plotselinge succes en het vele touren. Terwijl VanWyngarden aan het labeltje van zijn Dr. Martens frunnikt, vertelt hij: "Er zijn al veel reacties op het nieuwe album gekomen, mensen vinden het niets. Ze denken dat we er bewust op uit zijn onze carrière te vernietigen. Dat is echt niet zo. Kids schreven we toen we zelf ook jong waren, zo rond de 18 jaar. We kennen onszelf nu beter. Dit album is er één geworden waarvoor je moet gaan zitten. We zijn er heel trots op."


Voor de opnames van Oracaluar Spectacular werkte Ben als maatschappelijk werker in de bossen. Je moest hem overhalen om terug naar New York te komen, door hem dwingend te vragen 'waar zijn zelfzuchtige ambitie' was. Hoe ging het voor de opnames van Congratulations?
"Ik hoefde hem dit keer niet uit het bos te halen. Ik denk dat hij zich wel realiseerde dat dit een enorme kans voor ons is, zeker nadat we bij Sony konden tekenen. Muziek werd ons beroep. Toen we thuiskwamen van de tour, zijn we al snel aan de slag gegaan met het nieuwe album."

Je riep Ben op om vooral egoistisch te wezen. Moet je dat zijn om muziek te kunnen maken?

"Ik denk het wel, in elk geval voor een deel. Als muzikant ben je haast verplicht veel over jezelf te vertellen, zeker in interviews. Je hebt het constant over 'mijn band', 'mijn album'."

Als muzikant plaats je je in zekere zin ook in een eenrichtings-verkeer. Je zet je gedachten op cd en het enige wat ik kan doen is daar naar luisteren.
"We hadden het succes van Oracular kunnen voortzetten, door opnieuw te proberen catchy popsongs te schrijven. Ik denk dat dat veel egoïstischer van ons was geweest. We hebben dat niet gedaan. We wilden niet te berekend te werk gaan. Het ging er niet om hoe iets moest klinken, we wilden ongedwongen te werk gaan, onze eerste gedachtes volgen."

Jullie hebben het imago van een hippie-duo dat een rock 'n roll leven leidt: jongens met arrogante uitspraken, veel feesten, drugs, celebrities en seks.
"Ja, weird he?"

Ray Davies van The Kinks vertelt in een interview dat zo'n rock 'n roll imago, en dan vooral op het podium, niets met arrogantie te maken heeft. Het is voor veel artiesten een act, dat ze als schild gebruiken ter zelfbescherming.

"Het is niet dat we fake zijn als we het podium opstappen, maar er is wel degelijk een aspect van rock 'n roll dat we aannemen. Dat gaat natuurlijk, misschien wel ter zelfbescherming. Je voelt je kwetsbaar op het podium, zeker nu we veel nieuwe nummers spelen. Het zijn persoonlijke teksten, de muziek komt recht uit onze ziel. We zijn ook niet het drugsgebruikend hipster party-duo zoals veel mensen denken. Dat beeld is in de media ontstaan. We waren ook naïef, we hebben een droge, cynische vorm van humor. Dan zeg je iets in een interview, zoals 'we surf on XTC'. Maar als we niet op tour zijn, zitten we veel thuis, luisteren we naar muziek of gaan we naar een rustig café. Ik ga nooit naar feesten, ik heb nog nooit cocaïne gebruikt. En hebben we zin in een feest, dan is dat voor ons blowen op de bank en elkaar flauwe grappen vertellen. Mensen die op tour met ons wilden hangen, maakten ons na een uur uit voor dorks."

Het is niet toevallig dat ik zojuist Ray Davies aanhaalde. De manier waarop je zingt op Congratulations, doet me aan hem denken.

"Dat snap ik wel."

Luisterde je veel naar The Kinks in de periode dat je de muziek voor Congratulations schreef?
"Ja, al luister ik altijd al veel naar The Kinks."

Davies schreef voor The Kinks veel nummers over imaginaire mensen, karakters als Lola, en Dandy. Jullie hebben op Congratulations twee nummers vernoemd naar mensen. Zij bestaan echt: Brian Eno en Dan Treacy, bandlid van Television Personalities.
"Alsof we naar The Kinks refereren via Television Personalities, zo voelt het. Want Dan Treacy heeft ook veel nummers over bepaalde types geschreven."

Wat hebben Brian Eno en Dan Treacy  voor dit album betekend?

"Tijdens de lange tour, maar ook tijdens het schrijven van de nieuwe plaat, vroegen we ons vaak af hoe het voor hen in zo'n zelfde situatie is. Wat ze doen, hoe gaan ze te werk? Niet alleen Dan Treacy en Brian Eno, maar meer muzikanten in het algemeen. Er zijn zoveel verschillende manieren waarop je muziek kunt benaderen. Neem Dan Treacy en Lady GaGa, twee muzikanten die lijnrecht tegenover elkaar staan in hun idee van muziek maken."

Op welke manier dan?
"Er zijn zeker ook wel gelijkenissen. Ik weet dat Dan van popmuziek houdt. Hij kan op straat rondlopen en een Lady GaGa liedje zingen. Ik denk ook wel dat hij met zijn muziek een groot publiek had willen bereiken, maar dan wel puur alleen met zijn liedjes. Muziek is het belangrijkste voor hem. Lady GaGa is erop uit om een larger than life popicoon te worden. Dat is cool, maar dat is iets heel anders dan Treacy die muziek maakt puur om zich te kunnen uiten."

Waarom dan toch een liedje over Dan Treacy?
"We hebben een paar keer met hem mogen optreden, we zijn vrienden geworden. Ik heb een glimp op mogen vangen van hoe zijn leven is. Hij is dakloos geweest, ook drugsverslaafd. Maar hij is zo goed in liedjes schrijven. Zijn talent is helaas nooit op juiste waarde geschat."

Heeft hij het nummer al gehoord?

"Ja, hij voelt zich dan ongemakkelijk. We hebben het nummer een paar keer gespeeld toen hij erbij was. Dan zingt hij heel hard mee, maar wel met een verkeerde tekst. Expres, zodat hij er niet naar hoeft te luisteren."

Congratulations, de albumtitel. Als ik naar de muziek luister, denk ik niet dat er zoveel voor jullie te vieren was. Op het gelijknamige nummer zing je ook 'But damn my luck and damn these friends, That keep on combing back their smiles... Spread my arms and soak up congratulations'.
"Ik wil niet klagen over succes, maar ik merkte dat dat ook een kant van succes is. Het was onmogelijk om dit onderwerp te vermijden. Het nummer gaat over fairweather vrienden, en hoe sommige mensen in zelfmedelijden kunnen zwelgen."

Aan het einde van het nummer hoor je een handjevol mensen klappen.

"Dat zijn alleen Ben en ik."

Dat maakt het nummer nog tragischer dan het van zichzelf al is. Je zingt ook over 'damn my luck'. Denk je dat geluk een rol speelt in het hebben van succes?
"Of het is een kans, of wat dan ook. Het is heftig om te weten dat er goede bands zijn die hun hele leven muziek maken en touren, zoals Television Personalities, terwijl wij na één ep bij een major label tekenen. Dan vraag je je wel af, waarom?"

Congratulations (Columbia/Sony) staat nog even op de Luisterpaal.