Zondagochtend 3 oktober zendt de VPRO in Vrije Geluiden de documentaire Inside Björk (2002) uit. De IJslandse Björk eist een speciale plek op in het landschap van de hedendaagse popmuziek. Vanaf het begin van haar solocarrière, begin jaren 90, weet zij met eigenzinnigheid commercieel succes te behalen. Inmiddels zijn er meer dan 15 miljoen albums van haar verkocht. Morjoke Roorda is redactrice bij Vrije Geluiden; een programma met een nogal klassiek georiënteerd publiek. Roorda: “Wij vonden ergens ver weg in een la een videotape met de documentaire en besloten dat het echt iets was voor ons programma. Het is net of Björk en ons publiek naar elkaar toe zijn gegroeid. Daarnaast is ze ook nog actueel: vorige week opende ze een tentoonstelling in Parijs waarvoor op spectaculaire wijze ook een stuk gletscher uit IJsland werd ingevaren.” Roorda noemt de IJslandse niet alleen een belangrijke ambassadrice van haar land. “Björk promoot ook heel goed muziek van het poolgebied. Ze is een soort koude Sting.” Nadat de redactie besloot de documentaire aan te kopen, was het nog een hele kunst om het origineel boven water te krijgen. Roorda: “Het bleek dat het productiebedrijf failliet was. We kregen maar geen gehoor. Uiteindelijk bleken de rechten op Inside Björk opgekocht te zijn door een bedrijf dat alleen sport uitzendt. Na lang zoeken bleek de band ergens in een kelder te liggen. Het leek er dus even op dat de documentaire voorgoed weg zou zijn.” Björk-fan van het eerste uur is Raimond van Raamsdonk. Al in 1995 had hij een eigen populaire fansite. Later kwam hij in contact met de IJslandse, mocht haar interviewen en werd zelfs gevraagd de officiële site Björk.com vorm te geven. Hij heeft de documentaire Inside Björk allang in de kast staan. “Het is een mooie dwarsdoorsnede van haar carrière. Je ziet heel mooi hoe zij zich ontwikkeld heeft en hoe zij tot haar huidige album Medúlla komt.” Tijdens haar meest recente tournee werd Björk begeleid door de elektronicapioniers van Matmos: niet voor iedereen even toegankelijk. Van Raamsdonk denkt niet dat ze het spoor bijster is: “Ze heeft nog altijd actualiteitswaarde en is in staat zichzelf nog 1000 keer opnieuw uit te vinden. Zij zal tot haar zestigste albums blijven maken. Wie weet maakt zij op haar vijftigste nog eens een echt popalbum. Ooit begon ze in ontoegankelijke punkbandjes. Nadat ze naar Londen verhuisde en met 808State samenwerkte nam ze haar solo-album Debut op. Dat is eigenlijk het meest toegankelijke album. Daarna maakte ze weer moeilijke muziek.” Dat je met ‘moeilijke muziek’ toch algemeen geaccepteerd kunt worden, bewees Björk tijdens de opening van de Olympische Spelen. Daar mocht zij, naast onze eigen dj Tiësto, voor de muziek zorgen. Inside Björk is te zien op zondag 3 oktober van 11.00 uur tot 12.00 uur op Net3