Na onzekerheid of het Bevrijdingsfestival Utrecht dit jaar door zou gaan, stonden we op 5 mei toch in Park Transwijk om de vrijheid te vieren. We zwierven over het festivalterrein en spraken met vier acts die er speelden: Personal Trainer, Tusky, LIONSTORM en Ambassadeur van de Vrijheid MEAU.

Bijna hadden we dit jaar niet in Park Transwijk gestaan om te vieren dat we in Nederland in vrijheid kunnen leven en om onze democratie en mensenrechten te waarderen. Zoals eerder op onze website te lezen was, is deze editie van Bevrijdingsfestival Utrecht met horten en stoten tot stand gekomen. In de aanloop moesten gemeente en provincie bijspringen om financiële problemen te verlichten. Net als verschillende andere gratis festivals hebben ook de Bevrijdingsfestivals het moeilijk om het hoofd boven water te houden. Die steun bleek echter niet genoeg om de risico’s van slecht weer af te dekken, waarna de organisatie liet weten dat het festival dit jaar niet door zou gaan. Vijf dagen later kwam echter het bericht dat het festival toch plaats kon vinden, omdat er aanvullende financiële dekking was gevonden.

Gelukkig maar, want met de indringende beelden van de oorlog in Oekraïne en de vele vluchtelingen die ontheemd zijn, is het belangrijker dan ooit om je te realiseren dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Het voelt tegelijkertijd ook wel een beetje wrang om nu samen feest te vieren. In de aanloop naar 5 mei ging het er ook over dat Bevrijdingsdag geen officiële vrije dag is, waardoor de drempel om een festival te bezoeken voor sommige mensen misschien (te) groot is. Dat 5 mei dan geen vrije dag is, is op zijn minst apart, zeker als het thema dit jaar ‘Vrijheid vier je samen’ is.

Maar desondanks staan we op 5 mei in Park Transwijk voor veel muziek en een aantal inhoudelijke activiteiten. Een domper is wel dat het regent, en niet zo’n beetje ook. In het begin zijn er dan ook heel weinig bezoekers, zowel bij de podia als bij de horeca. Het extra financiële vangnet dat het festival op het eind kreeg zal dan waarschijnlijk ook nodig zijn.

De dag opent met Personal Trainer dat zich door het matige weer niet laat weerhouden en een sterke set speelt voor een klein groepje bezoekers dat zich door de regen niet heeft laten tegenhouden. Frontman Willem Smit heeft zelfs een zonnebril op en percussionist Kilian Kayser gaat gewoon op het deel van het podium staan waar geen overkapping meer is en hij nat wordt.

Personal Trainer

Personal Trainer had afgelopen vrijdag de ondankbare taak het festival in de stromende regen te openen. Toch viel het alles mee, vertelt frontman Willem Smit: “Ik vond het heel lief dat er zoveel mensen bleven staan”. Lachend voegt hij eraan toe: “Ik was zelf denk ik allang weggegaan”. Diezelfde dag heeft de band nog een show in Deventer op de planning staan, een typische bevrijdingsdag, zo vertelt Willem: “Bevrijdingsdag ken ik vooral als dat je met je bandje op verschillende festivals gaat spelen, vandaag hebben we er twee. Dat is het vooral voor mij: we gaan ergens heen en we spelen een optreden, dan gaan we ergens anders heen en dan spelen we nog een optreden.” 

De band heeft binnenkort nog een behoorlijke reeks optredens op de planning staan, waaronder een groot aantal in Engeland. Of dit dan een beetje als de generale repetitie voelt? Daar is Willem heel makkelijk in: “Nee, het is gewoon een optreden, een andere plek. Het is altijd weer anders.” 

Ook in Nederland zijn ze gewoon nog te zien dit jaar, bijvoorbeeld op 21 december in TivoliVredenburg. (IR)

Mooi om te zien is dat een behoorlijk deel van de bezoekers juist voor Personal Trainer zijn gekomen, en meezingen en dansen. Dat zien we ook bij latere optredens in de regen zoals dat van de deels Utrechtse punkrockband Tusky. De fans en wat andere enthousiastelingen starten bij beide shows al kleine maar hartverwarmende moshpits.

Tusky

Ondanks het weer viel het optreden van Tusky niet in het water. In een overvolle kleedkamer, vol crewleden, positieve energie en wat chaos vertellen ze erover na hun show. Eerst wordt er vol smacht door zanger en gitarist Vladimir Stevic een sissend biertje open getrokken. “Het was wel een beetje spannend, want het is hard aan het regenen en we waren best wel vroeg op de dag. Maar na het eerste nummer zat de sfeer er al goed in. Het was duidelijk dat iedereen er goed zin in had! We hebben echt genoten en het publiek ook”. Of ze eerder zo een nat optreden hebben gehad: “Ik niet!”, deelt frontman Stevic vol enthousiasme. Basgitarist Quirin Wijgers heeft op zijn zeventiende wel een nog natter optreden meegemaakt: “Ik heb wel eens op een of ander festival in Friesland gespeeld. Toen was er een trailer als podium en daar paste alleen het drumstel, dus de rest was allemaal voor de trailer aan het spelen. Ik stond met mijn pedalboard ervoor. Eigenlijk was dat echt levensgevaarlijk, maar we hebben het overleefd.” Gelukkig kan de band in regenachtige, en veel andere situaties, rekenen op hun fans. Zo ook tijdens dit festival weer. “We hebben een aantal trouwe fans die met ons meereizen en Tibor is toch wel één van onze grootste fans. #shoutoutnaarTibor. Hij start altijd de pit, dat was vandaag ook weer. Dus genieten dat hij er bij was want dat was meteen een goed sfeertje.” 

De band is net terug van een tour met de Vlaamse band Fleddy Melculy waar ze met veel positiviteit op terug kijken. “Het was echt fucking vet. Wat een goede combi was dit. Van te voren was ik erg benieuwd naar wat het ging worden want Fleddy is natuurlijk heel andere muziek, maar het matchte echt perfect. Zij zijn meer hardcore/metalcore gericht, waardoor ik even dacht van nou…, maar het sloot echt zo goed aan. Tusky houdt van Fleddy!” Gelukkig heeft de band na de tour van veertien shows nog niet genoeg en spelen ze nog heel wat festivals deze zomer. En wie weet... volgend jaar weer op Bevrijdingsfestival Utrecht? (LK)

De nummers van BENR worden dan weer voluit meegezongen. De twee muzikanten spelen een thuisshow, maar waarschijnlijk weten slechts weinig bezoekers dat de TikTok- en YouTube-sensatie uit het twaalf kilometer verderop gelegen IJsselstein komt. LIONSTORM is met voorsprong de opvallendste act van de dag. Het queer rapduo vuurt in hoog tempo hun rauwe clubbangers op de bezoekers af. Tof is de variatie in sounds: hiphop wordt afgewisseld met metal en dansbare Caribische beats. De energieke show, met soms expliciete teksten, slaat ook goed aan bij de wat jongere bezoekers. Sommige ouders kijken elkaar verbaasd aan: ‘wat gebeurt hier?’. Aan het eind van hun show komt er een licht zonnetje door en wordt het gelukkig droog. Een fijne voorbode voor de rest van de dag.

Rapduo Vuige Muis en Skerrie Sterrie, beter bekend als LIONSTORM, stond afgelopen vrijdag ook op bevrijdingsfestival Utrecht. Hoe ze dat hebben ervaren? “Heel vet. Het is gewoon heel bijzonder om op zo’n stage als dit te mogen doen tussen alle andere artiesten". Skerrie Sterrie knikt instemmend en voegt toe: “Het is gewoon een hele goede stap in het normaliseren van andere verhalen en andere seksualiteiten. Soms is dat nog best beuken, dat het misschien edgy is, maar in zo'n context merk je dat het publiek het heel goed aankan. Ze waren volgens mij gewoon ready hiervoor."

Een bevrijdingsfestival is misschien een net wat anders, misschien zelfs wat generieker, publiek dan het duo gewend is om voor op te treden, of ze dat spannend vonden? “Iedereen houdt van ons”, zegt Vuige Muis lachend. “Overal waar we komen is het altijd gezelligheid en liefde”. Skerrie Sterrie legt uit dat het publiek eigenlijk helemaal niet zo burgerlijk is als je zou denken: “We hebben op veel engere plekken gestaan, zelfs daar kregen we daarna berichtjes op TikTok van mensen die het heel hard vonden. Je moet het publiek gewoon niet onderschatten.”.  

LIONSTORM brengt niet alleen unieke shows, maar ook een diepere boodschap die ze tijdens de voorbereidingen altijd in gedachten hebben. "We gaan er altijd met gestrekt been in, maar passen wel altijd dingen aan", zegt Vuige Muis. Skerrie Sterrie voegt toe dat ze de beelden, intro's en intermezzo's aanpassen aan de locatie en de energie van het publiek. Ook voor deze show was er een speciale intro voorbereid: "Conservatief Nederland heeft nog weleens de neiging om als een artiest niet cisgender of hetero is, het direct propaganda te noemen. Dat slaat natuurlijk nergens op, want als je gaat turven wat er op TV, radio’s en festivals is, dan is cisgender hetero ontzettend zwaar in de meerderheid. Daar wilden we een beetje de draak mee steken, dus tijdens de intro ben ik [Skerrie Sterrie] aan het dansen op de woorden ‘LGBT Propaganda’. 

Zelf zo’n show meemaken? Dat kan op 27 mei tijdens het 0. Festival in Rotterdam of op 3 juni tijdens Pride Live bij TivoliVredenburg in Utrecht. (IR)

Het Vrijheidspodium is dit jaar tot stand gekomen dankzij de opbrengsten van de crowdfundingsactie, die is begonnen door een aantal vaste bezoekers toen ze hoorden dat het festival dit jaar niet door zou gaan. De hele dag staan daar dj’s en hiphopacts, onder andere van Boks Cultuurhuis en Stranded FM. Na een wat aarzelend begin is het daar ‘s avonds ook een feestje, net als bij Kafé De Vrijheid.

Boks Cultuurhuis

DJ Murat

Het vijf voor vijf-moment

Na het vijf voor vijf moment strooien Snelle en zijn Lieve Jongens Band hun Nederlandstalige hits over de bezoekers. Het festivalterrein raakt met een gestage stroom nieuwe bezoekers ook steeds voller. Het goede weer, en misschien het feit dat de werkdag erop zit, trekt gelukkig nog veel mensen naar Park Transwijk. De show van Snelle is ook de start van een muzikaal laid back en feel good blokje met ook de optredens van de Kaapverdiaanse band Tabanka en Nielson. Vlak na Nielson’s show vliegt één van de grote, kenmerkende legerhelikopters over het veld, waarmee de komst van afsluiter én Ambassadeur van de Vrijheid MEAU wordt aangekondigd. Voor zij gaat spelen draaien de dj’s Retro Deluxe een lading hits uit de jaren 70, 80 en ‘90, die er als warme broodje ingaan bij het publiek.

Tabanka

Retro Deluxe

Met al vier helikoptervluchten, twee optredens en één afgelaste uitvoering achter de rug kwam MEAU in Utrecht aan. Na een vlucht van 10 minuten vanuit Almere landde ze in Park Transwijk voor de laatste show van Bevrijdingsfestival Utrecht. Een bijzondere afsluiter, aangezien dit ook de stad is waar zij woont. Op een veredelde golfkar reed ze het terrein op met een enorme knuffelbeer in haar armen. Na een warm ontvangst door andere aanwezige artiesten spraken we haar over hoe ze deze dag had ervaren: “Heel leuk eigenlijk. Ik sprak net met de helikopterbemanning en vertelde ze dat het echt één van de leukste dagen van mijn leven was. En ik vond ze ook echt heel leuk, we hebben de hele dag echt goed gebond met elkaar. Dit maakte het ook super gezellig. Zo kwamen ze bijvoorbeeld ook mee het podium op bij de vorige shows.” Vol ongeloof vertelt MEAU dat ze dit vorig jaar niet had zien aankomen. Het afgelopen jaar is ze de hitlijsten binnengestormd en heeft de kleine zaal in Paradiso ingeruild voor die van laatste act van het Bevrijdingsfestival. ‘Het is een eer om Ambassadeur voor de Vrijheid te zijn en ik had wel altijd gehoopt dat ik dat ooit die rol zou kunnen vervullen, maar zo snel: dat had ik nooit verwacht!”

Het ambassadeurschap komt in een drukke periode voor de zangeres. Ze heeft net haar clubtour afgerond, volgende week komt haar debuutalbum 22, uit waar hard aan is gewerkt. Ook vandaag heeft ze alweer een bomvolle agenda. Of ze nog zin heeft in dit laatste optreden? “Ja, ik heb er echt heel veel zin in. Juist in deze. Na de show zal ik wel even denken dat het mooi is geweest, maar ik heb heel veel zin om hier af te sluiten, omdat ik ook in Utrecht woon.” Op de vraag of deze dag een vervolg krijgt in een Utrechtse kroeg of met een ritje op tijd naar bed kan de zangeres nog geen antwoord geven. Het laatste optreden van de avond startte en het veld vol mensen verwelkomde MEAU met een enorm onthaal. Ze opende de show alsof het de eerste van de dag was, vol energie en met een grote glimlach. “Utrecht is altijd heel leuk om voor op te treden!” gaf de zangeres al aan in het interview en niks lijkt minder waar. (LK)

Veel bezoekers blijven hangen voor de show van MEAU. Na afloop wordt bekend dat er toch nog 27.000 bezoekers naar het festival zijn gekomen. Na een lastige start is er gedurende het tweede deel van de dag een goede inhaalslag gemaakt. Het is maar de vraag of dat voldoende is om het festival een stabiele financiële basis te geven - de Rijksoverheid liet vorige week overigens weten dat er van die kant geen steun komt - maar voor vandaag kan er toch nog van ‘Vrijheid vier je samen’ worden gesproken.

Gezien: Bevrijdingsfestival Utrecht 2023, vrijdag 5 mei 2023 @ Park Transwijk