De Helling geniet prachtig afscheid van Arab Strap

Gitarist Malcolm Middleton: "We worden met de show emotioneler"

Tekst: Inge Visser / Fotografie: Anna van Kooij, ,

Dat er na 'The Last Romance' geen toekomst meer zou zijn voor Arab Strap is, voor wie de band en het album een beetje kent, niet geheel onverwacht. Tijdens zijn afscheidstour haalt het Schotse duo een dwarsdoorsnede van zijn 'jarig tranendal' uit de kast en bezint zich. Het publiek in een volle Tivoli de Helling geniet een prachtig afscheid tijdens de laatste Nederlandse show.

Gitarist Malcolm Middleton: "We worden met de show emotioneler"

Dat het einde voor het Schotse duo Arab Strap in zicht was, kwam niet echt als een verrassing. Onbedoeld lijkt de titel van het laatste studioalbum 'The Last Romance' het al te verklappen. Maar de grootste hint lijkt te zitten in het album zelf: de teksten behandelen immers de overgang van een oude naar een nieuwe levensstijl. Een nieuwe levensfase wordt ingeluid waarin voor Arab Strap -wiens blauwdruk, zo schreef collega Sven Schlijper een week geleden in zijn voorbeschouwing, bestaat uit het vaste idioom van drank, drugs, 'casual sex' en lamentabele verhalen van zo-graag-gewild-en-zo-miserabel-mislukt -geen plaats meer is. Gitarist Malcolm Middleton laat zich hier niet over uit: "Sommigen zeggen dat, maar anderen zeggen dat het maar wat tijd werd". Later vertelt hij dat zanger Aidan Moffat in februari van dit jaar de knoop heeft doorgehakt. Voor beiden voelt de beslissing om te stoppen in ieder geval heel natuurlijk. Maar het verhaal van Arab Strap kent geen abrupt einde, in tegendeel. Onder het vaandel 'Ten Years of Tears' pakken de heren nog eens flink uit, met een laatste album vol rarities en b-kantjes, een tour door Europa, een miniwebsite, postkaarten, posters en speciaal voor deze tour gemaakte shirts, waarvan het 'Tears'R'Us' (in stijl van het logo van speelgoedwinkel 'Toys'R'Us') -en het 'farehell'shirt (met het lettertype van o.a. Iron Maiden, een van Middleton's oude favoriete bands) bij menigeen een lach op het gezicht toveren, het is typisch Arab Strap. In Tivoli de Helling heeft de band nog een verrassing in petto: labelmaatje De Rosa. Het is zeker geen onaardige verrassing. De band lijkt het geluid van de oude Glasgow-scene (Arab Strap, het oude Belle and Sebastian, The Delgados e.a.) met de hedendaagse hippe indiemuziek te willen verenigen. Vergelijkingen met The Killers, Editors en het rustige werk van My Latest Novel worden getrokken. Toch weet het overgrote deel van het publiek niet goed wat het met De Rosa aanmoet en haalt de band live niet helemaal de kwaliteit van zijn debuut. Geheel in stijl, en vergelijkbaar met de show in Rotown van anderhalve week geleden, brengt Arab Strap daarna een set die het gehele oeuvre van de band bestrijkt. En dat is mooi, wat heet: prachtig! Oude, zelden live gespeelde, nummers, zoals 'Gilded' en 'I Saw You', worden uit de kast gehaald en er is evenveel ruimte voor rustige ballads als voor uptempo meezingers. Van het rockende 'Fucking Little Bastards', tot het wiegende 'Loch Leven' en van swingende singalongs van The Last Romance tot verhalen over mislukte of verloren liefdes ('New Birds', 'Amor Veneris') laat Arab Strap zich nogmaals kennen als een goudeerlijke band: een band die dicht bij het leven staat in al zijn schoonheid, maar vooral in al zijn lelijkheid; een band die door zijn thema's en zijn eerlijkheid ontzettend dichtbij komt. En dat Arab Strap dichtbij komt tijdens deze Nederlandse afscheidsshow is goed merkbaar in het publiek: er wordt namelijk amper door de nummers heen gesproken. Tijdens de show komt in een vlaag van herinnering bij de ietwat afwezige Moffat boven dat de band al eerder in Utrecht is geweest, maar het optreden zelf (als voorprogramma van Tindersticks in Vredenburg, oktober 1999) kan hij zich maar met moeite voor de geest halen. Het lijkt hem de rest van de show bezig te houden en hij beperkt de interactie met het publiek vervolgens tot enkele 'dankjewels' en een half-hartelijke uitnodiging om mee te zingen. Het is bijna alsof hij zich dan realiseert wat de nummers met het aandachtig luisterende en meevoelende publiek in De Helling doen, nu en de afgelopen tien jaar. Dat besef en het nakende afscheid lijken hem zwaar te vallen. Deze gedachte wordt nog eens benadrukt wanneer Moffat na afloop van de show de eenzaamheid van een lege kleedkamer verkiest boven de gezelligheid in de zaal en een praatje met de bezoekers, zoals de rest van de band doet. Voorafgaand aan het optreden vertelde Middleton al dat ze met elk optreden emotioneler worden. Middleton: "De show in Londen was erg heftig, veel van onze vrienden uit Glasgow waren overgekomen. Dat had de laatste show moeten zijn, nu moeten we nog drie weken." Net als in Rotterdam verlaat in de toegift eerst de drummer en, een nummer later, ook de toetsenist en bassist het podium en wordt de band uitgekleed van zijn gastspelers zodat alleen de kern, Arab Strap zelve, overblijft. De show wordt afgesloten met akoestische versies van 'Packs of Three', het meest besproken Arab Strap-nummer met zijn fameuze openingszin (zie voorbeschouwing, link in kader rechts) en recente single 'The Shy Retirer'. Een mooie symboliek voor het aftreden van een verlegen band, maar ook van een band die beseft dat hij niet meer kan bestaan en daarom de stekker eruit trekt. Middleton houdt het niet voor waarschijnlijk dat er ooit een reünie zal komen, wel sluit hij een nieuwe samenwerking met Moffat niet uit. Opgewekt verlaat hij De Helling met een 'tot de volgende keer'. 3VOOR12/Utrecht kijkt er nu al naar uit. Arab Strap & De Rosa Gezien: Tivoli de Helling, vrijdag 10 november 2006