#INCU13: Vereniging van Antropologische Muziek Beleving combineert op gewiekste wijze licht absurdistisch cabaret met beeldend modern klassiek

Rosa Ensemble krijgt Clancy's aan het schateren en verdient bewondering

Freek Verhulst ,

Het Rosa Ensemble telt al zo'n zestien jaar mee in Nederland en balanceert op het randje van theater en muziek. Dat gezegd hebbende: de voorstelling waarmee vandaag de achterzaal van Clancy's Irish Pub wordt gespeeld, heet 'Landschap Der Nederlandse Volksmuziek (deel 2)', en parodieert, dan wel honoreert de dingen die Nederland Nederland maken. Voldoende voer voor ruim drie kwartier 'Ik Hou Van Holland' door mensen die verder kijken dan koekhappen en koeienmotieven, dus!

Als men door de beveiliger keurig naar de juiste plaatsen is gewezen, kan 'de tweede bijeenkomst van de Vereniging van Antropologische Muziek Beleving (VAMB)' beginnen. Al snel kijkt men in het achterzaaltje van Clancy's Irish Pub verward om zich heen. Nee, hier gaat geen bandje even wat muziek spelen: dit is serious business, getuige de naambordjes voor elk lid van het vijfkoppige ensemble met daarop functies als 'voorzitter', 'secretaris' en 'extern deskundige'. En passant wordt vlug nog even het Koningslied/droomboek op de hak genomen: alle nummers zijn 'inzendingen van het volk'. Al is het karakter hier duidelijk wat cynischer dan 'door de regen en de wind zal ik naast je blijven staan' en gaat het hier niet over dagen die al dan niet eindelijk zijn gekomen, maar juist alledaagse dingen die ons leven in dit Kikkerlandje de moeite waard houden.

Na de epische opener 'Journaalleader Medley' gaat men snel over op de prachtig beeldende compositie 'Rennende Dames Op Hoge Hakken (die tevergeefs een bus proberen te halen)'. De jammerende trombone, de net uit de maat huppelende gitaar, de driftig tetterende klarinet en de lompe, logge contrabas: geen enkel detail van de typische Nederlandse vrouw van middelbare leeftijd met een praktisch kapsel wordt onbelicht gelaten.

En over beeldend gesproken: Saint-Saëns 'Le Carnaval Des Animaux' had zich geen betere 21e eeuwse opvolger kunnen wensen dan 'Purmerend Bouw'. Een gitaar met distortion die als niets anders dan een dreunende boor kan worden herkend, een klarinet gekoppeld aan tal van effectpedalen beeldt op haar beurt een gierende zaag uit. Als dan de gitarist ook nog eens door een sterk vervormde microfoon gaat fluiten en roepen om 'Sjakie', maar uiteindelijk overstemd wordt door zijn eigen 'geboor', is de hilariteit compleet.

Maar Nederland is meer dan dingen die we buiten op straat meemaken. Nederland is misschien wel op z'n Nederlandst in het kantoor. Lichtend voorbeeld is 'Sourcingsperspectief', waar businessclichés op de hak worden genomen: "Bij het implementeren van procesmanagement komt men vaak niet toe aan het verbeteren en aan het verankeren van verbeteringen. Een goede organisatie van procesmanagement is echter zo opgezet dat er sprake is van..." klinkt het droogjes over een begeleiding van jammerende, largo tonen. Het meerstemmig gezongen refrein "Met je collega's van de sales" blijft tot in den treure in je kop hangen, net als zo'n vergadering nadreunt. Na de cake (het is tenslotte een vergadering) volgt nog zo'n zakenliedenlijflied: 'Het Lied Van De Vereniging Van Aanpakkers', dat volgepakt zit met VVD-oneliners. "Niet doorschuiven maar aanpakken, wie hard werkt verdient beter!"

Het absolute hoogtepunt is wellicht de cover 'Luchtalarm' (origineel: 12:00u, elke eerste maandag van de maand), waarbij vooral de live uitgevoerde visuals in het oog springen. Tegen een achtergrond van blauwe lucht en wolkjes wordt een poppetje van Jack de Vries geplaatst, boven zijn hoofd gaat aan een touwtje dreigend een F16 (of is het een JSF?) heen en weer. De visuals - verzorgd door de voorzitter - zijn overigens gedurende de hele act een lust voor het oog. Zo ook bij afsluiter 'Oeteldonk', een carnavalskraker met licht melancholische ondertoon, die er toch met confetti uitgaat.

Het betekent het einde van een voortdurende staat van verwarring waarin het publiek verkeert: is dit cabaret? Is dit muziek? Is dit serieus? Het uiteindelijke antwoord: Het is absurd. Het is briljant. En het is Nederland op zijn mooist.