Een interview met twee medewerkers van Plato in Deventer: Kris Kobes en Corne Ooijman. Over muziekgekken en -liefhebbers, de plaatverkoop, onbekende bandjes, de ups en downs van de muziekindustrie, recessie, concurrentie en verandering van de muziekbeleving.

Om de tekst mee in te luiden begon ik met een interview over het enthousiasme dat de echte fanatieke muziekliefhebbers uitstralen. Wat mij opvalt is toch wel een positieve sfeer die er in de winkel heerst. Is dit een invloed die jullie ook ambiëren?

“Ik denk niet dat we een bepaalde invloed willen uitoefenen op onze klanten, behalve dat we graag goeie muziek willen delen met andere liefhebbers. Daarbij zijn we allemaal een beetje gek als het op muziek aan komt. Dag en nacht muziek, zullen we maar zeggen. Nee, we zijn gewoon echte muziekliefhebbers. Je bent altijd bezig met muziek en leuke nieuwe ontdekkingen. En ja, als het voor sommige klanten misschien wat vreemd mag klinken dat we in onze smaak niet altijd de geëffende paden volgen, moet dat maar een beetje op de koop toe worden genomen. Aan de andere kant trekt dat ook juist weer de liefhebbers aan. Die herkennen dat gekke wel.”

Plaatverkoop
Nog een positieve kracht van deze winkel is de aantrekkingskracht van jullie winkel. Jullie verkopen namelijk veel bandjes die nog vrij onbekend zijn. Hoe zijn de verhoudingen tussen onbekende bands en het winkelend publiek? Kwetsbaar of is de klant nieuwsgierig?

“Onze klanten willen nog wel eens gevoelig zijn voor wat we op dat moment in de winkel draaien. Meestal draaien we natuurlijk iets dat we zelf ook leuk vinden, dan schept het al gauw een band als de klant het ook kan waarderen. Aan de andere kant worden wij ook wel eens verrast door de keuzes en kennis van onze klanten. Dat maakt het werk leuk. Een aantal jaren terug leken er wel wat meer echte muziekgekken te zijn als vandaag de dag. Wat dat betreft is het wat minder spannend dan voorheen en lopen mensen wat sneller achter de hype aan. Misschien komt het door de toegenomen media-invloed, maar er zijn toch wat minder muzikale avonturiers onder onze klanten dan een paar jaar terug. Mogelijk komt het ook door het grote winkelaanbod op internet en het bijbehorende bestelgemak. Met onze eigen website proberen we een beetje aan deze behoefte te voldoen. Je merkt ook dat programma’s als ‘De Wereld Draait Door’ met bandjes komen die vervolgens gemakkelijker doorbreken. Af en toe zit er eens een band tussen waar de mensen daar massaal naar vragen.”

Ups en Downs
Wat zijn de ups en downs voor jullie? Nu met de recessie zijn we allemaal een beetje down. Wat merken jullie van de mensen die er regelmatig komen. Praten zij over onzekere tijden?

“Je leert natuurlijk al een hoop mensen kennen. We spreken meer mensen die ook in onzekere tijden zitten of die aan het klagen zijn. Je merkt het ook wel een beetje, de klanten zijn wat voorzichtiger geworden. We hebben eerder een recessie meegemaakt die minder erg was als deze. Dat is later gelukkig wel weer een beetje aangetrokken. Je merkt momenteel wel dat er minder uitkomt en dat de klanten goedkopere cd’s kopen. Ook de platenmaatschappijen zijn behoedzamer. De zomer was altijd al rustig met nieuwe releases, dit jaar extreem.” Vervelen jullie je niet hier? “Het geeft de ruimte weer eens wat klussen in de winkel aan te pakken. Met de releases die in de zomermaanden uitkomen is het wel wat saaier. Het is gewoon leuker als je aan alle kanten geprikkeld wordt. Al is het ook goed om af en toe iets minder geprikkeld te worden en terug te grijpen op fijne muziek uit het verleden.
We verkopen momenteel meer klassiek en zelfs weer wat lp’s. Met een enkele aanpassing en wat creativiteit houden we de moed erin en hopen na de recessie weer een beetje op het oude niveau te raken.”

Toekomst
Er is niet alleen een recessie waar onder andere jullie meezitten. Het lijkt erop dat de muziekverkoop daalt door verspreiding van illegale downloads, online webwinkels en dergelijk. Wat is jullie prognose? Hoe moeten jullie je hiertegen wapenen?

“Ja, ik ben toch bang dat er een grote groep jonge mensen gaat komen die muziek toch anders zal ervaren dan wij. Met alle techniek van vandaag de dag is voor de jongste generatie, de kennismaking met zelf muziek uitkiezen, toch vaak uitsluitend het downloaden. Die hebben een hele andere belevenis dan dat je graag dat singletje of album van je favoriete artiest wilt hebben en je verheugt op het moment dat je geld genoeg hebt om op je fiets te kunnen springen op weg naar de platenboer. Ik weet dat hele generaties die herinneringen koesteren aan hun lievelingsartiesten en dat dit wat lijkt te verdwijnen vind ik stiekem zonde. Op die manier is muziek een belevenis, maar vandaag de dag lijkt muziek voor sommige jongeren meer een modeaccessoire omdat zei niet anders gewend zijn. Slechts downloaden van losse liedjes maken de belevenis kortstondig. Aan de andere kant is er gelukkig ook wel een groep jongeren die muziek op waarde schat. Als zij iets mooi vinden willen ze het graag op cd hebben. Ik denk dat er hiermee gelukkig nog wel toekomst is voor de muziekindustrie. Natuurlijk luisterden wij vroeger ook naar verzamelbandjes en zelfgemaakte verzamel-cd’s. Wat dat betreft is het downloaden slechts makkelijker, maar niet perse een boosdoener. Als je het mij vraagt hoort er inderdaad een gezond gevoel voor delen bij muziek, maar uiteindelijk gaat het er om wat je er mee doet. Ik denk dat een heel album van een bepaalde artiest de belevenis verbreedt. De opbouw, de momentopname, je ontdekt verrassingen en de sfeer van zo’n cd zeggen een hoop over je favoriete artiest en kunnen op je eigen gevoel inspelen. Met de hoes erbij die je even laat stilstaan bij het document dat het eigenlijk is, maakt het voor mij echt af. Een goeie cd sluit je in je hart en mag best een plekje in je kast innemen.”

Concurrentie
“In Deventer hebben wij door ons assortiment niet zo veel directe concurrentie. Bij Plato proberen we zoveel mogelijk een eigen gezicht te hebben naar buiten toe en proberen we met ons assortiment aan de vraag van onze eigen doelgroep van muziekliefhebbers te voldoen. Als een muziekwinkel het niet heeft dan komen mensen vaak al naar Plato. Dan is het nog evengoed afwachten of wij het hebben. Meestal kunnen we net iets meer service geven aan de klant. Verder hebben de andere winkels in Deventer hun eigen specialisme. De een zit wat meer in de Nederlandstalige hoek, de ander in de dance. Zaken als Bep Dylan en Koning Willem, zitten dan meer in onze hoek, zij verkopen vooral tweedehands muziek en wat minder nieuw en in het geval van de laatste alleen lp’s. In beide gevallen is er overigens meer sprake van een goede samenwerking en hulpvaardigheid. Als het op de tweedehands aankomt zijn we overigens zelf als muziekliefhebber ook net zo goed klant bij deze collega’s.” Is Boudisque een concurrent van jullie? “Het zijn toch een beetje gelijkgestemde zielen uiteraard. Misschien dat met de sterke concurrentie van winkels als van Concerto en Fame het hun een beetje aan eigen smoel ontbrak.”

Conclusie
Muziekgekken houden de moed erin. Nieuwe uitdagingen zoeken om het pijl hoog te houden. Continu op zoek naar een evenwichtige balans met medewerkers, assortiment en klanten. Eigenwijsheid tonen door hun eigen muzieksmaak te laten proeven bij de klant. Dit doen zij al decennia lang met heel veel plezier. Inkrimping muziekbusiness? No Way. Er is sprake van verandering met de beleving die eenieder met muziek heeft. Iets te kortstondig geworden, ja en dat is jammer. Waar is de echte secondebijter, die elke herinneringsnoot in zijn geheugen opneemt? Gelukkig verschijnen de elpeetjes weer en verandert de beleving met de muziek waar het allemaal mee begon.