De afgelopen vier jaar zijn door de gemeente Enschede belangrijke stappen gezet. De eerste schoppen zijn inmiddels de grond in voor het Muziekkwartier, waar ook poppodium Atak een plaats in krijgt. De oude markt wordt steeds meer het terrein van evenementen waarbij ook veel popmuziek te horen is.Tegelijkertijd lijkt de inhoud een beetje te worden vergeten: Atak moest in 2004 noodgedwongen vier personeelsleden ontslaan en roeit al jaren ondanks hoge bezoekersaantallen tegen de magere subsidiestroom in: De kans bestaat nog altijd dat het eigenwijze podium in het zicht van het muziekkwartier strandt, ondanks dat het optimaal presteert. De evenementen op de markt richten zich voornamelijk op een groot publiek, enige culturele inhoud is slechts toeval. Enschedese festivals, inhoudelijk soms erg goed en vaak uitstekend voor profilering buiten de regio leiden een noodleidend bestaan: Na drie jaar stopt alle ondersteuning vanuit de gemeente en een goed vangnet bestaat niet. Popmuziek staat voor de Gemeente Enschede gelijk aan entertainment, niet aan cultuur.
Eens in de vier jaar presenteren de politieke partijen hun plannen voor de vier daarop volgende jaren. Het moment om eens even te kijken hoe Rock ‘n’ Roll de Enschedese partijen eigenlijk zijn. Wat staat er in hun verkiezingsprogramma’s over popmuziek, het Muziekkwartier en de festivals in de stad?
PvdA
De PvdA is de grootste partij in de Gemeente Enschede, en zal dat waarschijnlijk ook blijven. De textielgeschiedenis van de stad heeft gezorgd voor een stevige socialistische traditie. In haar verkiezingsprogramma is er niet of nauwelijks aandacht voor plannen met popmuziek, wel wordt gerefereerd aan datgene wat bereikt is: "De aantrekkingskracht van een stad wordt voor een belangrijk deel bepaald door de culturele voorzieningen en een creatieve levendige uitstraling. De afgelopen jaren zijn er meer kunstevenementen gehouden in de stad en is Enschede Muziekstad steeds duidelijker te horen. De muziekdonderdagen, het muziekfestival en het media-artfestival zijn hiervan aansprekende voorbeelden. Met de bouw van het Muziekkwartier wordt een ongekend krachtige combinatie van een nieuw muziektheater, poppodium, muziekschool en operahuis gerealiseerd.” Niet echt een programma voor de toekomst dus, maar eerder borstklopperij. Cultuur wordt vooral gezien als economische factor.
CDA
Het CDA, momenteel de tweede partij van Enschede en één van de drie huidige partners van de PvdA in het college van B&W heeft wel plannen voor de toekomst: “Met de bouw van het Muziekkwartier wordt een hoogwaardige culturele voorziening gerealiseerd. Het CDA Enschede is blij met deze ontwikkeling aan de noordkant van het centrum, aangezien zo ook een nieuwe ontwikkeling in de stationsomgeving zich aandient. Er kan een hotelaccommodatie komen en de stad zal aan de noordkant eenzelfde facelift moeten krijgen als het H.J.van Heekplein.” Het CDA ziet het Muziekkwartier dus niet alleen als belangrijke economische factor, maar wil dit in de toekomst graag benutten. Heel mooi, maar over cultuur, laat staan popmuziek, gaat het niet.
VVD
De grootste oppositiepartij van de afgelopen raadsperiode is de VVD. In een chaotisch en voor niet ingewijden grotendeels onleesbaar programma is slechts zijdelings aandacht voor popmuziek via het Muziekkwartier: “In de subsidie overeenkomst met de Coöperatie Muziekkwartier moet worden opgenomen welke voorwaarden de gemeente stelt aan zaken als stadsmarketing. Het Muziekkwartier is de komende jaren een van de belangrijkste te vermarkten vernieuwingen in Enschede. Dit moet dan ook op korte termijn merkbaar worden. Eén stedelijk ticketoffice zou een goed eerste signaal naar inwoners en regio kunnen zijn. Ook hier geldt voor ons dat stedelijk belang hogere prioriteit heeft dan institutioneel belang.” Net als het CDA dus veel aandacht voor de mogelijke economische spin-off van het muziekcentrum. Meer dan bij PvdA en CDA valt er tussen de regels door wel het een en ander te lezen over welke kant ze opwillen met het muziekkwartier: de organisatievorm een coöperatie, kaartverkoop stedelijk regelen en vermarkting als centraal doel. Maar geen visie op inhoud.
GroenLinks
In het verkiezingsprogramma van GroenLinks daarentegen, sinds het uiteen vallen van de Stadspartij de tweede oppositiepartij van Enschede is wel veel inhoudelijke aandacht voor popmuziek:
“Festivals als CrossLinx, Rockarty en het Anatoliëfestival hebben zich voldoende bewezen om structureel gesubsidieerd te worden. Atak draagt bij aan de culturele diversiteit van Enschede en moet als een volwaardige culturele instelling gefinancierd worden.” Ook GroenLinks signaleert dat de evenementen op de markt zich vooral richten op plat vermaak en maakt een keuze voor inhoud: “Er moet meer kwaliteit in het aanbod komen, ook als dat betekent dat er minder evenementen komen.” Erg leuk zijn de plannen die GroenLinks heeft voor de vele Enschedese parken: “GroenLinks wil dat meer evenementen in de parken worden georganiseerd. Voorbeelden van activiteiten zijn een theatersportfestival, openlucht toneelstukken, films, muziekfestivals of een uitmarkt aan het begin van het culturele seizoen.” Dat klinkt allemaal heel mooi. Echter waar andere partijen vooral een economische rol toekennen aan cultuur ziet GroenLinks het vooral als een instrument om maatschappelijke doelen te bereken. Daarnaast eist GroenLinks ook op de professionele podia een belangrijke plaats op voor amateurs, en hangt daar geen inhoudelijke eis aan.
Christenunie
De ChristenUnie, partij voor linkse christenen en afgelopen periode met een wethouder vertegenwoordigd in het college, besteedt in haar programma geen aandacht aan popmuziek, maar vermeldt enkel dat het Muziekkwartier en zijn omgeving de komende jaren wat hen betreft financiële topprioriteit heeft. Maar ook hier staat dit vooral onder het kopje economie.
D66
Tot nu toe koos iedere partij ervoor cultuur te beschouwen als een economische factor óf een maatschappelijk instrument. Alle partijen kozen vóór een stad die zich richt op muziek en beeldende kunst. D66 twijfelt want: "Stadspromotie is een mooi ding, maar er moet ook plek zijn voor amateurs. En Enschede Muziekstad is niet heilig". Wel erg goed dat er een verband wordt gelegd tussen cultuur en economie:“Het is belangrijk onze stad te blijven promoten. Naar de inwoners van Enschede, maar ook regionaal, landelijk en in de Duitse grensstreek. Grote evenementen op het gebied van sport en cultuur kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. D66 Enschede steunt Enschede Muziekstad. Het nieuw te bouwen Muziekkwartier is een belangrijke stimulans voor zowel het culturele klimaat in de stad als het gebied rond het station. Maar de culturele ontwikkeling van Enschede moet niet eenzijdig op muziek gericht zijn. D66 wil de inwoners van Enschede actiever betrekken bij kunst, cultuurvoorzieningen en sportactiviteiten. Van het budget van elk ‘professioneel’ georganiseerd evenement in Enschede wordt 5% (tot een maximum van € 5000,-) besteed aan een ‘amateur’ evenement op initiatief van inwoners van Enschede.”
Socialistische Partij
Na enkele jaren afwezigheid in de raad heeft de SP in Enschede zichzelf weer opgeraapt en wil graag weer in de Enschedese raad komen. Onder het kopje cultuur breekt de SP een lans voor de inhoud door middel van een amateur-filosofische verhandeling: “Waardevol is vervangen door succesvol en succesvol is volgens deze neoliberale filosofie synoniem voor winstgevend. Cultuur als vermaak, als een verhandelbaar product, als business. In deze visie is slechts dat wat verkoopt de moeite waard. Het onderkennen en beschermen van de wezenlijke waarde van cultuur als maatschappelijke ervaring, is noodzakelijk, om haar rol in de samenleving te garanderen.” Over popmuziek geen woord, afgezien van een wat onduidelijke visie op het Muziekkwartier die eigenlijk wel wat toelichting behoeft: “Muziekkwartier: maatwerk, zorgen voor diversiteit en het mag geen prestigeproject worden. Atak en de Wonne blijven behouden.” Wat verstaat de SP onder maatwerk en diversiteit? En bedoelen ze met ‘Atak blijft behouden’ Atak binnen het Muziekkwartier, het behoud van Atak op de huidige plek of het behoud van het pand?
Burgerbelangen
De lokale Enschedese partij Burgerbelangen maakt zich zorgen om de financiële toekomst van het Muziekkwartier: “Het kritisch volgen van de ontwikkelingen rond de bouw en de exploitatie van het Muziekkwartier en het niet toestaan van overschrijdingen.” Bovendien zouden ze graag zien dat er meer aandacht is voor ouderen en senioren: "Uitgaansleven en evenementen moeten meer worden gericht op senioren/ouderen, zij zijn groeiend in aantal en kunnen relatief veel besteden, en zullen dit graag in Enschede doen".
NCPN
De communisten hebben op hun website slechts een klein programma staan, gevat in enkele oneliners. Hierin is geen aandacht voor popmuziek of zaken die daar enig verband mee houden.
Burger Vertegenwoordiging Enschede
BVEnschede heeft geen programma voor de verkiezingen, maar wil slechts functioneren als een doorgeefluik van dorps- en wijkraden naar de gemeenteraad.
Stadspartij
De Stadspartij, die vier jaar geleden op de golven van het Fortuynisme vier plaatsen in de Enschedese gemeenteraad wist te veroveren heeft geen website. In hun opgestuurde partijprogramma geen melding over popmuziek.
De Ideale Coalitie
Popmuziek is natuurlijk niet het belangrijkste onderwerp van de politieke agenda van het moment. En in dat opzicht is het ook niet zo verwonderlijk dat niet iedere partij hier aandacht aan besteedt in haar verkiezingsprogramma.
Concluderend kan je zeggen dat wanneer je het Muziekkwartier wegstreept is er in praktisch alle programma’s maar weinig over aan popmuziek gerelateerde onderwerpen te vinden, laat staan dat er iets te lezen valt over cultuur en inhoud. Positieve uitzondering is GroenLinks, die duidelijke standpunten inneemt op het gebied van festivals, evenementen en Atak. Daarnaast is ook de insteek van de VVD positief te noemen: van alle partijen is de VVD de enige die concrete eisen stelt en aangeeft te willen investeren in het benutten van alle mogelijkheden die het Muziekkwartier biedt. Jammer dat de inhoud een beetje ontbreekt in die visie. D66 valt te prijzen omdat ze de culturele inhoud van het Muziekkwartier verbindt aan de toekomstige economische trekkracht van het complex, iets wat alle andere partijen achterwege laten.
Voor popmuziek in Enschede zou het goed zijn als er na afloop van de verkiezingen een coalitie kwam van Pvda, VVD en GroenLinks, eventueel aangevuld met D66: GroenLinks voor de ideeën, VVD voor het geld, en de PvdA voor de macht. D66 mag de beide kanten van het politieke spectrum er dan af en toe aan herinneren dat er zonder inhoud geen economische spin-off is, en andersom.
Popmuziek en de gemeente Enschede
Wat hebben de politieke partijen Enschede te bieden qua popmuziek?
Er komen weer verkiezingen aan. Op 7 maart gaan de meeste gemeenten in Nederland naar de stembus om nieuwe vertegenwoordigers te kiezen. Het moment om eens te kijken wat de verschillende partijen te zeggen hebben over popmuziek.