Rufus Wainwright en Amsterdam Sinfonietta: match made in heaven

Zijdezachte totaalervaring schuwt bombast, eindigt in mineur

Tekst: Daan Krahmer ,

De oliebollen zijn opgegeten, het vuurwerk is afgestoken en het nieuwe jaar is in volle gang. Traditiegetrouw tijd voor ‘Breder dan klassiek’, waarbij strijkorkest Amsterdam Sinfonietta de samenwerking aangaat met een (inter)nationale ster. In navolging van onder meer Patrick Watson, Ludovico Einaudi en Bobby McFerrin werd wereldster Rufus Wainwright voor 2017 gestrikt. Een voor de hand liggende keuze, want de singer-songwriter flirt in zijn creaties vaker met klassieke muziek. Toch pakt deze avond verrassend uit.

Je ziet bij de opkomst dat het geen business as usual is. Voor Amsterdam Sinfonietta niet, maar voor de 43-jarige Wainwright evenmin. Al dik twintig jaar staat de Canadees op de podia, maar bij aanvang oogt hij toch echt wat nerveus. Nergens voor nodig, want Wainwright is een waanzinnige zanger. En vanavond is hij waanzinnig bij stem. Dat blijkt al tijdens het eerste stuk, een uitvoering van Joni Mitchells 'All I Want'. Vocaal een van haar lastigere nummers, maar Wainwright houdt zich eenvoudig staande met loepzuivere hoge noten. Ook in 'How Deep Is The Ocean', een Amerikaanse traditional van Irving Berlin uit 1932, laat hij verbluffende toonhoogtes horen.

De speellijst bestaat uit een bonte mix van klassieke composities, traditionals, Franse chansons, opera, vrolijke walsjes, covers en eigen materiaal. Nee, er wordt niet voor de gemakkelijke weg gekozen, maar geen fan die daarover klaagt. Het geheel is keurig doordacht en de theatrale bombast – die een plaats inneemt in Wainwrights carrière – wordt hier zorgvuldig gemeden. De afwisseling is heer en meester vanavond, waardoor het concert van begin tot eind de moeite waard is. Open deuren worden gemeden; de uitvoeringen zijn tijdloos en worden met liefde voor muziek gebracht. Dat moet ook wel als 'Hallelujah' – misschien wel het meest doodgecoverde nummer aller tijden – tot een staande ovatie leidt. Jeff Buckley wordt geëvenaard.

Het is deels de verdienste van een gepassioneerde Wainwright, hoewel de arrangementen eveneens subliem en zijdezacht klinken. De rol van dirigent wordt ingenomen door meestervioliste Candida Thompson. Zo nu en dan laat de leidster zich even gaan, waarbij Wainwright – en het publiek met hem – de ogen uitkijkt. Wainwright zelf kruipt soms achter zijn vleugel of laat wat horen op zijn gitaar, maar extra elegantie komt van de 21 strijkers en harpiste. De aankleding is groots en subtiel tegelijk. Drumpartijen worden getikt op de ruggen van contrabassen, koortjes worden bescheiden meegespeeld. Ja, Amsterdam Sinfonietta toont zich een begenadigd begeleidingsensemble, Wainwright is de dankbare gastheer.

Liedjes uit Wainwrights eigen repertoire zijn in de minderheid en het is lastig een hoogtepunt aan te wijzen. Het breekbare, op akoestische gitaar gespeelde 'Gay Messiah' zorgt voor kippenvel, maar toch kiezen we voor 'Going To A Town'. Tien jaar geleden geschreven over Wainwrights teleurstelling in de Amerikaanse politiek, maar inmiddels heeft het lied met de verkiezing van Trump een nieuwe lading gekregen. Rufus heeft het er moeilijk mee, de zaal kijkt aangeslagen toe tijdens deze finale in mineur. Hartverwarmende projecten waarin mensen hun ziel en zaligheid leggen zijn altijd welkom, maar vanaf vrijdag nog meer nodig dan voorheen.

Gezien: Rufus Wainwright en Amsterdam Sinfonietta, op vrijdag 13 januari 2017, in Muziekgebouw Eindhoven

Omdat het management van Rufus Wainwright geen toestemming gaf om te fotograferen, ontbreken helaas de foto's van dit concert.