Pinkpop: de 10 belangrijkste invloeden van Red Hot Chili Peppers

De Californische funkrockers uitgelegd aan de hand van hun voorbeelden

Sjoerd Huismans ,

Pinkpop-headliner Red Hot Chili Peppers kwam onverwacht sterk terug met poppy nieuwe single Dark Necessities. Hoewel de band al jarenlang een commercieel succesvolle pop/rock-act is, is dat wel eens anders geweest. Voorheen onverenigbare stijlen als punk, funk en hiphop werden door de blender gegooid om iets totaal nieuws en rauws te creëren, waarbij de band nooit te beroerd was hun invloeden expliciet te benoemen, van bekende tot obscure helden. De belangrijkste tien op een rij.

Sly & The Family Stone
Voormalig gitarist Hillel Slovak (in 1988 overleden aan een overdosis heroïne) zegt in Red Hot Chili Peppers: A Dutch Connection: ‘Heel vaak als ik me rot voel, luisterde ik naar Sly en huilde ik het er gewoon allemaal uit. Zijn muziek is als de Bijbel voor me: vlekkeloos, heilig, bijna perfect. Pure soul, dat raakt je heel diep.’ Op hun tweede plaat Freaky Styley coverden de Peppers zelfs een nummer van Sly Stone: ‘If You Want Me To Stay’, een r&b-hit van het album Fresh dat in 1973 in de top tien stond. ‘If You Want Me To Stay’ is het laatste nummer van Stone dat in de hitparade terecht kwam. Frontman Anthony Kiedis was een fan van de song, voornamelijk omdat een teamlid van zijn high school footballteam het altijd zong: ‘Sly Stone is een volmaakt voorbeeld van iemand die een heel krachtige boodschap in zijn muziek legde waar hij niet noodzakelijk zelf naar leefde’. Kiedis bracht dat credo ook zelf in praktijk, getuige zijn zeer openhartige autobiografie Scar Tissue.

Bootsy Collins
Dark Necessities is in veel opzichten een nieuwe richting voor de Peppers: proggy en rijk gearrangeerd, met een grote rol voor de piano. Maar in één opzicht is het vintage RHCP: een killer slappbass-riff van Flea, misschien wel het belangrijkste ‘haakje’ van het nummer. Dat kunstje flikte hij in de jaren '80 vaker, toen Red Hot Chili Peppers nog puurdere witte funk maakten. En een van de belangrijkste invloeden daarin is Bootsy Collins, de legendarische funkbassist met wie de band uiteindelijk geregeld op het podium zou staan. ‘Wat heeft die me beïnvloed”, zegt Flea in de VPRO-docu van Bram van Splunteren. “We hadden afgesproken verontwaardigd te zeggen dat niemand ons heeft geïnspireerd (….), maar wat hij daar doet, doe ik nog elke dag na.’

Parliament/Funkadelic
Bootsy Collins is natuurlijk vooral bekend als bassist van James Brown én Parliament-Funkadelic. De Peppers laten bijna geen gelegenheid onbenut om te benadrukken welke grote invloed de p-funk op hun geluid had en wat een grote held George Clinton voor hen is. ‘Hij maakt een soort stripverhaal van zijn muziek. Dat komt eruit als een combinatie van hardrock en funk, zoals in ‘Coming ‘Round The Mountain’. Zo zou Aerosmith eigenlijk ook het liefst willen klinken. Niemand draait het op de radio, daar gaat het te diep voor. Net als wij: wij funken teveel voor witte radio, en rocken te hard voor zwarte radio.’ In latere jaren zou RHCP natuurlijk wel een commercieel succesvolle combinatie van dezelfde invloeden gaan maken, maar in de eighties was het nog lang niet zover. George Clinton produceerde zelfs het commercieel geflopte tweede album Freaky Styley (1985), het dichtste dat de Peppers ooit in de buurt kwamen bij ‘echte’ funk, hoewel de punk ook sterk terugkomt in het geweldige ‘Catholic School Girls Rule’. En de hiphop, in het intens smerige ‘Sex Rap’.

The Germs
Nog even één album terug naar het debuut, simpelweg The Red Hot Chili Peppers getiteld. We hadden al gezegd dat punk (vooral de L.A. scene met Black Flag, Dead Kennedys en The Germs) van grote invloed was, met name op de jonge Anthony Kiedis en Flea. Die laatste moest er aanvankelijk niets van hebben en hield meer van jazz. Maar eind jaren zeventig sloeg dat om, en probeerden ze met zijn tweeën de club The Starwood binnen te sluipen om hun favoriete bands aan het werk te zien. Flea ging uiteindelijk definitief om toen hij met Slovak naar het allerlaatste optreden van The Germs ging, op 3 december 1980. Vier dagen na die show overleed frontman Darby Crash aan een overdosis heroïne, de eerste keer dat dat zo dichtbij kwam voor de Peppers (later raakten Slovak, Kiedis en John Frusciante verslaafd, waarvan de eerste eraan bezweek en de laatste bijna). Gitarist Pat Smear van The Germs dook later op in Nirvana en Foo Fighters. Punk bleef altijd belangrijk: latere gitarist John Frusciante (inmiddels voor de tweede keer vertrokken) was groot fan van The Damned en wilde van By The Way (2002) aanvankelijk een rauw punkalbum maken. Daar stak producer Rick Rubin een stokje voor, die enthousiaster was over de Beach Boys/ Bee Gees-achtige popliedjes die uiteindelijk het grootste deel van die plaat vormen.

Gang of Four
Even later werd de post-punk minstens zo belangrijk voor de Peppers. Flea meldde zich zelfs nog aan als de bassist van Public Image Ltd. (de band van Johny Rotten na The Sex Pistols), maar dat werd niks. Andy Gill van de legendarische Britse band Gang of Four produceerde uiteindelijk wel het debuut van de Peppers (1984), ook al werd dat geen groot succes. ‘Droog en onuitstaanbaar Brits’, zei de destijds losgeslagen Flea over de manier van werken van de intellectuele Gill. Maar de invloed van Gang of Four – net als die van Echo & The Bunnymen – bleef groot. Manager Lindy Goetz in de RHCP-biografie van Jeff Apter: ‘Flea en Anthony vertelden me verschillende malen dat ‘Not Great Men’ van Gang of Four voor hen het belangrijkste nummer was om een band te vormen. Gang of Four rockte en had veel ritme en funk en weet ik wat, dat maakte hen uitzinnig.’

Jimi Hendrix
Misschien een beetje te obvious, maar de invloed van Jimi Hendrix op de sound van RHCP is te groot om onvermeld te laten. Alle gitaristen die de band ooit heeft gehad (en dat zijn er nogal wat) waren fan van Hendrix. Ook Flea, zoals gezegd meer into jazz, ging uiteindelijk om. ‘Ik vond het stom klinken. Maar toen ik Hillel (Slovak, red.) ontmoette, liet hij me veel rockmuziek horen en zo maakte ik kennis met Led Zeppelin en Jimi Hendrix. Wat rockmuziek betreft, waren de jaren zestig zonder twijfel de meest vernieuwende, expressieve periode.’ In 1988 liet de bassist in Amsterdam zelfs een tattoo van Hendrix op zijn schouder zetten, door Henk Schiffmacher met wie de band bevriend raakte tijdens een korte Europese tour (hij was vanaf dat moment de officiële tatoeëerder van de band). Op Mother's Milk (1989) staat een cover van 'Fire'. De schatplichtigheid aan Hendrix werd later ook bekritiseerd: zo werd de riff in grote hit ‘Under The Bridge’ door recensenten aanvankelijk afgedaan als een lauwe kopie van ‘Little Wing’.

Grandmaster Flash
Eén belangrijke stroming is nog niet benoemd: al vanaf de eerste vroege hiphop raakte met name Anthony Kiedis verslingerd aan het genre. Later zouden de Peppers o.a. Snoop Dogg meenemen op tour, maar in de beginjaren was het met name pionier Grandmaster Flash die van grote invloed was op de jonge Kiedis. Voor die tijd wist hij niet zo goed wat zijn plek zou zijn in de muziek. Hij maakte er een sport van zijn vrienden What Is This zo enthousiast mogelijk aan te kondigen: een cultband met latere Peppers Jack Irons, Hillel Slovak en Flea in de gelederen, net als Alain Johannes (later o.a. Queens of the Stone Age). De Red Hot Chili Peppers werden eigenlijk opgericht als een soort zij-project van die groep. Kiedis: ‘Ik had geen ervaring als zanger, maar kon wel rappen. Zo begon het allemaal: ik raakte ervan overtuigd dat ik iets in de muziek kon betekenen, ook al was ik Marvin Gaye niet.’ Een week nadat hij Grandmaster Flash zag optreden, schreef Kiedis het allereerste RHCP-nummer ‘Out in LA’.

Defunkt
De baslijn in deze song heeft Flea rechtstreeks gejat van een andere belangrijke inspirator van de band: Defunkt. Wie? Misschien is Defunkt niet de bekendste band in dit rijtje, maar de avant-gardistische groep – die nog steeds bestaat – gooide voor het eerst verschillende genres als punk, funk en jazz door elkaar en was in die zin een belangrijke invloed van de RHCP. Ze speelden in hun langlopende carrière openingsshows voor totaal verschillende artiesten, van James Brown tot Talking Heads, van The Clash en Prince tot Hans en Candy Dulfer. De jonge Peppers wisten niet wat ze hoorden: ze misten destijds alleen de funk nog in hun mix van rock, punk, jazz en rap. In hun vroege platen zou dit uiteindelijk het belangrijkste element worden. Als Kiedis Defunkt hoorde ‘sprong ik door het huis. Ik bedacht toen hoe geweldig het moest zijn andere mensen zo’n gevoel te bezorgen’.

Captain Beefheart
Om min of meer dezelfde reden is Captain Beefheart belangrijk geweest voor de Peppers. Hij versmolt zijn deltablues met jazz, rock ‘n' roll, absurdistische teksten en was sowieso een nogal excentriek figuur, wat Slovak, Flea en Irons (toen nog alleen actief in What Is This) direct aansprak. Beefheart's drummer Cliff Martinez zou later nog een tijd bij Red Hot Chili Peppers spelen.

Kiss
Deze komt misschien uit de lucht vallen, maar vrijwel alle leden van RHCP waren in hun jonge jaren grote Kiss-fans. Drummer Jack Irons en gitarist Hillel Slovak behoorden tot de fanatiekste leden van The Kiss Army, herinnert Anthony Kiedis zich in de biografie van Jeff Apter. Ze kampeerden zelfs voor het hotel waar Kiss overnachtte toen ze LA aandeden en legden al hun geld bij elkaar om de juiste make-up te kopen. In de klas playbackten ze albums als Kiss Alive, Hotter Than Hell en Destroyer. Hoewel je dat niet direct terughoort in het werk van RHCP, bevatten de eerste albums wel een paar vintage hardrockriffs van Slovak.

Quotes afkomstig uit Jeff Apter's biografie Red Hot Chili Peppers en de VPRO- documentaire Red Hot Chili Peppers: A Dutch Connection van Bram van Splunteren, die overigens nog te zien is op YouTube: