The Bigger Picture: de twee gezichten van Damien Rice

Van vrolijke flapuit tot introverte kluizenaar

Atze de Vrieze ,

Damien Rice is terug. Komend weekend verschijnt zijn zeer langverwachte derde album, en het zal vijf-sterren-recensies regenen. Afgelopen maandag speelde hij in een uitverkocht Theater Carré in Amsterdam. Na afloop had iedereen het over zijn bizar introverte performance. Zagen we hem vorig jaar op Best Kept Secret nog uitgebreid grappen en kletsen, nu zei hij geen woord. Maar dan ook echt geen enkel woord. The Bigger Picture gaat vandaag over de twee gezichten van Damien Rice. “Er zwom een haai in mijn hoofd.”

Dat Damien Rice een geval apart is, weten fans natuurlijk allang. De Ierse zanger verdween de afgelopen acht jaar volledig van de radar. Verbroken liefde, luidde het verhaal. Of veel ernstiger: een depressie. Hoe het ook zij, die derde plaat is er, en hij is enorm goed. My Favourite Faded Fantasy werd opgenomen met producer Rick Rubin en bevat prachtige lang-uitgesponnen nummers met weelderige arrangementen. Maar maandag liet hij het helemaal aankomen op de rauwe kern van die liedjes: helemaal alleen met zijn akoestische gitaar speelde hij anderhalf uur vol. 
 
"Jullie hebben kennelijk al die tijd pijn gemist"
“Een verschil als dag en nacht”, zegt muziekjournalist Leon Verdonschot, die een dag eerder ook in Brussel ging kijken, en daar een artiest zag die te vergelijken is met de babbelige zanger van Best Kept Secret. “In brussel was hij aanvankelijk ook heel ingetogen, een paar nummers lang. Hij zei niets tegen het publiek, aan zijn gelaat was niets te zien, doordat hij vooral in het donker staat te spelen. Na vier nummers riep iemand in het publiek: ‘speak!’. Hij antwoordde gevat: ‘I’m a singer, goddamned!’. Hij legde uit dat hij beter niet kon spreken, omdat dat vaak fout gaat.”
 
Dat klinkt nog als een stekelige terechtwijzing, maar de Ier trok het verder. Een paar nummers later riep weer iemand in het publiek iets naar het podium: ‘we missed you!’. Verdonschot: “Toen begon hij een lang verhaal, dat aanvankelijk heel serieus leek. Dat kinderen die in disharmonieuze gezinnen opgroeien later in hun leven dat soort situaties opzoeken, omdat ze dat als een soort comfort zone ervaren. Ik dacht: ik ben benieuwd waar dit verhaal naartoe gaat. Welk nummer gaat hij hiermee inleiden? Maar het was dus een grap. Hij zei: ‘Jullie hebben kennelijk al die tijd pijn gemist, en daarom zijn jullie blij dat ik hier sta. Het volgende liedje gaat niet over pijn, maar over marteling, dat is nog erger.’”
Ook singer-songwriter Marinus de Goederen (alias A Balladeer) was maandag in Theater Carré. Hij schrok niet van Rice, want hij zag de Ier al talloze keren. “De eerste keer dat ik hem zo zag, in 013, moest ik daar heel erg aan wennen, maar het was muzikaal zo goed dat ik dacht: het zal wel. Dit keer was ik voorbereid dat het bij hem twee kanten op kan. Ik vind het ook ergens wel goed. Als hij niet lekker in zijn vel zit, als er iets is, dan gaat hij niet zitten faken. Dat vind ik helemaal te gek.”
 
"Je krijgt gewoon de Damien van de dag"
Verdonschot: “Je hebt twee categorieën artiesten. De ene is de pure artiest, waarvan je nooit weet wat je krijgt. Bob Dylan is ook zo, en fans van Van Morrison kunnen hele fora vol schijven over of ie vrolijk was of niet. Dat weet je ook meteen, zodra hij het podium op loopt. Er is ook een categorie artiesten die denkt: if you can’t make it, fake it. Al hebben ze een kutdag, een kater, of ruzie met hun vrouw, als er 50.000 mensen staan, of 5.000, of 500, dan gaan ze ervoor. The Rolling Stones zijn zo, en Springsteen, zij zijn het type artiest dat zich voorneemt: aan mij ga je niet merken dat ik het niet naar mijn zin heb, daar komen jullie niet voor. Damien Rice hoort overduidelijk tot de eerste categorie. Je krijgt gewoon de Damien van de dag.”
 
Maar wat zegt de zanger er zelf eigenlijk over? Dinsdagochtend, direct de dag na zijn show, was hij te gast in de ochtendshow van Giel Beelen op 3FM. Die vroeg hem naar zijn optreden, en toen zei Damien Rice dit: “Het was heel interessant. Ik stapte heel normaal het podium op, maar ergens tijdens de eerste paar nummers gebeurde er iets, alsof er een haai in mijn brein rond begon te zwemmen. Nee, dat heeft niets met drugs te maken, het werd gewoon heel intens en ik had moeite me te concentreren. Dan zat ik midden in een liedje, en ineens doemde er een ander liedje op in mijn hoofd. Dan wilde ik meteen stoppen met het nummer dat ik aan het zingen was. Optreden is soms heel intens voor me, terwijl het een andere keer kan voelen als liedjes zingen in een huiskamer met mijn vrienden. Ik zou het podium op kunnen stappen en doen alsof er niks aan de hand is, maar dat staat haaks op wat ik met mezelf afgesproken heb. Dat verwacht ik ook van artiesten waar ik zelf naar ga kijken. Ik wil zien waar ze doorheen gaan, wat het ook is.”
 
Het optreden van Damien Rice in Amsterdam is opgenomen door 3voor12. We wachten momenteel op goedkeuring van het management om (een deel van) de opname te publiceren.