Mysterieuze muzikanten zijn al lang niet meer bijzonder, zeker niet in de elektronische hoek. Sterker nog, het lijkt bijna wel de standaard voor beginnende artiesten om een obscure naam te kiezen, hun identiteit niet bekend te maken en vervolgens in interviews credibilitypunten scoren door te stellen dat het niet om henzelf gaat, maar om hun muziek. Bijkomend voordeel is natuurlijk dat als de muziek wat minder in de smaak valt je er in je dagelijks leven wat minder geconfronteerd wordt. Met William Onyeabor is het precies andersom. Van hem is eigenlijk al lang bekend wie hij is en waar hij vandaan komt. Maar hij weigert simpelweg interviews te doen, heeft nooit met veel mensen over zijn muziek gepraat, en heeft zijn synthesizers inmiddels ingeruild voor psalmboeken en de bijbel. Er gaan dus nogal wat verhalen wat over hem rond, die moeilijk bevestigd of ontkracht kunnen worden.
Lowlands 2014: feiten en geruchten over Atomic Bomb!
3voor12 tipt een coverband, het kan raar lopen
Atomic Bomb! gaat komend weekend ongetwijfeld een van de aanstekelijkste shows van Lowlands afleveren. Hoe vaak zie je nou een all-star band met leden van o.a. LCD Soundsystem, Hot Chip en The Rapture een coverband vormen, en daar ook nog de Bravo voor ter beschikking krijgen. Om het af te maken wordt het ook nog eens geen standaard covershow, maar eren ze de Nigeriaanse cultheld William Onyeabor. Onbekend bij het grote publiek, maar afgelopen jaar kon je geen festival aflopen zonder ergens een van zijn nummers in een set te horen langskomen.
Wat we weten
Goed, wat is er nu wel bekend. Het begint uiteraard allemaal bij de muziek. Een paar jaar terug doken diggers massaal op Nigeria, wat uiteindelijk o.a. leidde tot de populaire Nigeria 70 compilaties. Het bleek dat in het West-Afrikaanse land in de jaren zestig en zeventig een kleine hausse was geweest aan goede muziek. Via Westerse radiostations kwamen muzikanten in aanraking met psychedelica, rock & roll en funk, waar ze vervolgens zelf mee aan de haal gingen. In die hele revival van zo’n tien jaar terug doken een paar gouddelvers al snel op ene William Onyeabor, een muzikant met een geheel eigen geluid die destijds nogal wat platen verkocht had en waar weinig over bekend was. Op de acht platen die hij uitgaf lijkt elk nummer een verkenning van de mogelijkheden van die instrumenten, zonder dat het ten koste gaat van de funky disco feel. Het meest opvallende is de centrale rol voor elektronica in zijn muziek, waarin hij in Nigeria zijn gelijke niet kende, maar achteraf bekeken zelfs internationaal een van de pioniers was.
Ondanks bescheiden populariteit in Nigeria zou het nog een dikke dertig jaar duren voordat het “grote” publiek met hem zou kennismaken. Na een jarenlange zoektocht (die je in de onderstaande documentaire kunt zien) kreeg het label van David Byrne het voor elkaar om een aantal nummers gecleard te krijgen zodat er een compilatie uit kon komen, en vervolgens ging het snel. De muziekwereld is immers dol op dit soort verhalen (zie Charanjit Singh), en de nummers blijken nog altijd te werken. Daphni, Malawi, Four Tet, 2ManyDJs en anderen kunnen er nog steeds een club mee laten ontploffen. Het was dan ook geen verrassing dat er een coverplaat uitkwam, met bijdragen van o.a. Daphni, Hot Chip en Joakim.
Wat we horen
Naast de muziek is het natuurlijk ook het verhaal rond Onyeabor wat hem de cultstatus geeft. Of vooral het ontbreken van het verhaal, want veel is er niet bekend, waardoor er nogal wat verhalen rondgaan. Zijn studio stond in Enugu, hij maakte acht platen, is nooit echt een sociaal dier geweest en hij heeft de muziek achter zich gelaten om zich op het geloof te richten. Leuke achtergrondinformatie, maar veel leuker zijn alle geruchten die om hem heen hangen. De zes beste uit Fantastic Man, de film over Onyeabour:
- Onyeabor zou in Moskou film hebben gestudeerd, teruggekomen zijn om een film (Crashes in Love) te maken, en toen die ene film flopte zich gaan richten op muziek.
- En hij zou communistische suikerooms hebben die hem uit Rusland om omverklaarbare redenen geld opstuurden om zo zijn studio te financieren.
- Hij zou aan Oxford opgeleid zijn tot advocaat.
- Hij schijnt enorm te zijn, terwijl hij maar een keer per dag eet. Maar dan wel een portie voor zo’n 5 personen.
- Of hij zou een jongen die een track ingezongen had bedreigd hebben met een pistool toen die om een vergoeding vroeg.
- Hij zou een fortuin hebben verdiend met een griesmeelfabriek.
Wat we krijgen
Het belangrijkste om te weten is wat je komende vrijdag kunt verwachten. Zoals je bij een act als deze kunt verwachten, is zelfs dat nog niet helemaal zeker. Ahmed Gallab (Sinkane), Beastie Boys-producer Money Mark, LCD Soundsystem-drummer Pat Mahoney, Alexis Taylor (Hot Chip) en Luke Jenner (The Rapture) staan in ieder geval op het podium, maar stiekem is het duimen dat vaste gastmuzikanten David Byrne (Talking Heads) en saxofonist Joshua Redman zullen aansluiten. En er zijn zelfs shows geweest dat Damon Albarn, Blood Orange en de Kele Okereke (Bloc Party) meededen.
Een andere belangrijke, mogelijke gastbijdrage komt van de Lijadu Sisters. Een tweeling die tijdens de gouden jaren van de Nigeriaanse muziek misschien wel het poupairste muzikale duo was. De New York Times noemde ze zelfs de West-Afrikaanse Pointer Sisters, die reggea, disco en soul mengden en zo behoorlijk wat succesen oogsten. In de jaren tachtig verhuisdenden ze echter naar Amerika, en verdwenen van het toneel. Het feit dat ze toen uitgerekend zich in Brooklyn vestigden heeft er ongetwijfeld mee te maken dat ze voor deze tour weer op het podium klimmen. De halve band lijkt daar immers vandaan te komen of banden mee te hebben.
Een flinke band dus, met mogelijkheid tot stevige uitbreiding. Maar wat er ook gebeurd, of de gastmuzikanten nou mee doen of thuisblijven, de show heeft de potentie een vroeg hoogtepunt van Lowlands te worden.
Atomic Bomb! staat vrijdag om 17.45u in de Bravo