Cornerstone (Humbug)
Een fraai staaltje ambachtelijk songschrijverschap. Natuurlijk is Cornerstone muzikaal al de moeite waard, maar de kracht zit in de clou. In ieder couplet betreedt de hoofdpersoon een nieuwe pub (The Battleship, The Rusty Hook, The Parrot's Beak), op zoek naar een schim van de verloren geliefde. Drie keer wordt hij afgewezen als hij het meisje naast de bar aanspreekt met haar naam. Het klassieke glas bier in het gezicht, zeg maar. Dan zet Turner aan voor de apotheose, na een zeer ingehouden en toch spannende gitaarsolo, als hij in de Cornerstone haar zus tegenkomt. Die fluistert hem in een roes van alcohol in het oor: "I'm really not supposed to, but yes: you can call me anything you want."

Piledriver Waltz (Suck It And See)
Waarom dit liedje een wals heet, is op het eerste gehoor een raadsel, maar het blijkt het geheim van deze ballade: voor het refrein verandert de band van ritme - naar inderdaad een driekwartsmaat - en dat heeft een onverwachts melancholisch effect. Dat wordt nog eens versterkt door de ijzersterke beeldspraak: "Looks like you've been for breakfast at the Heartbreak Hotel. […] Your waitress was miserable, and so was your food." De subtiliteit van de solo (in samenspel met de drums) aan het slot hadden we tot op dat moment nog niet van Arctic Monkeys gehoord. Piledriver Waltz staat overigens ook in een meer akoestische versie op de Submarine EP, een collectie liedjes die Alex Turner maakte voor een film.

Stuck On A Puzzle (Submarine EP)
In 2011 liet Alex Turner zich verleiden tot het schrijven van liedjes bij de film Submarine. Geen vreemde match: Submarine is een op en top Britse coming of age film met een mix van drama en humor. De film speelt zich af in Wales in het grauwe Swansea, waar de 15-jarige Oliver Tate alle zeilen moet bijzetten om zijn hart niet te laten breken door een meisje en tegelijk zijn uiterste best doet om de relatie tussen zijn ouders te redden. Hij lijkt zelfs wel een beetje op hem, het charmante ventje. Alex Turner nam samen met vaste producer James Ford vijf nieuwe liedjes op.

No 1 Party Anthem (AM)
Met zo'n titel denk je in eerste instantie aan een soort Mr Polska costa-vakantie-hit. Met de naam Arctic Monkeys ernaast toch vooral aan een harde, snelle track. Feest, nietwaar? Niets is minder waar: No 1 Party Anthem is het meest uitgesproken kalme nummer van de plaat. Sterker nog: in het hele oeuvre zijn weinig songs te vinden die qua timing zo achteruit leunen, zowel muziek als vocalen. Een hoofdrol is er bovendien voor de piano, hoogst ongebruikelijk voor de Monkeys. "Come on, come on, come on", zingt Turner, terwijl hij weer eens een nachtelijk tafereel schetst. "Well I put my heart in your hands and you suppressed it as hard as you can / As I danced all on my own."

Baby I'm Yours (B-side van Leave Before The Lights Go On)
Een vreemde eend in de bijt, en wel een cover. Baby I'm Yours werd in 1965 voor het eerst uitgevoerd door Barbara Lewis, een niet al te bekende Amerikaanse soulzangeres. Het past mooi in de Britse traditie: bands als The Beatles en The Rolling Stones namen in de jaren zestig ook regelmatig songs op van Afro-Amerikaanse artiesten, die met een Britse twist uitstekend werkten. Het liedje werd ook uitgevoerd door Cher en Peter and Gordon. Naast Alex Turner is in deze versie ook ene Oisin Leech te horen, die te herleiden is als de zanger van de nu al vergeten band The 747s.
 

Love Is A Laserquest (Suck It And See)
"My darling, have you started feeling old yet", croont Alex Turner in Love Is A Laserquest, een van de redenen dat het vierde album Suck It And See bekend staat als zijn coming out als begenadigd balladeer. Grappige zin, want zelf klinkt hij in dit liedje zeker vijftien jaar ouder dan in I Bet You Look Good On The Dancefloor. Even geen bravoure, maar een volwassen man met een klassieke uitstraling. "Mijn vader draaide vroeger Frank Sinatra en andere Amerikaanse crooners", zei hij erover tegen 3voor12. "Maar ik weet niet of dat veel invloed gehad heeft. Eerder heb ik het gevoel dat ik vroeger nooit zo kon zingen. En nu ik het onder de knie heb, blijf ik er even hangen. Flex the muscle."
 

Riot Van (Whatever People Say I Am, That's What I'm Not)
Mag je Riot Van een ballad noemen? Niet echt, maar het is wel het enige kalme liedje op het stormachtige debuutalbum. De plaat staat vol nachtelijke avonturen in nachtelijk Sheffield, en Riot Van is een soort morning after terugblik, gezongen met een katerige timing. "Up rolls a riot van, that sparks excitement in the boys", begint het. "But the policemen look annoyed." Het Engelse nachtleven in een zin gevangen. Ook memorabel: de agent die even later de jongens aanspreekt: "Have you been drinking son, you don't look old enough to me." "I'm sorry officer, is there a certain age you're supposed to be? Cause nobody told me."

Mad Sounds (AM)
Mad Sounds was een van de drie nieuwe liedjes die Arctic Monkeys al speelde op Best Kept Secret, ruim voor het album uitkwam. Een opvallende keuze, want het is een extreem kalme song in een set vol puntige liedjes. Als je dit hoort begrijp je meteen wat Josh Homme bedoelde met een "really cool, sexy after-midnight record". "Mad sounds", zingt Turner als Marc Bolan in slaapstand, met een luie tamboerijn en een orgeltje als belangrijkste begeleiders, "They make you get up and dance, make you get up all night long." AM sluit trouwens af met nog een ballad, I Wanna Be Yours, die begint met de welluidende zin: "I wanna be your vacuum cleaner, breathing in your dust."

Only Ones Who Know (Favourite Worst Nightmare)
Het debuutalbum van Arctic Monkeys stond niet bepaald bekend als lieflijk en kalm, maar opvolger Favourite Worst Nightmare was zo mogelijk nog pittiger en hectischer. Op een rustpuntje na: Only Ones Who Know, een buitengewoon kaal liedje. Er is zelf geen drumstel op te horen, enkel kalm aangeslagen elektrische gitaar en een langzaam galmende pedal steel. "I hope you're holding hands by New Years Eve. They made it far too easy to believe that true romance can't be achieved these days."

My Mistakes Are Made For You (The Last Shadow Puppets)
"About as subtle as an earthquake, I know." De openingszin van My Mistakes Are Made For You zou kunnen gelden voor het hele project The Last Shadow Puppets: Alex Turner en Miles Kane met een twintigkoppig orkest, geïnspireerd door grote georkestreerde pop. Van Scott Walker tot Lee Hazlewood tot James Bond tot de grote Italiaanse crooners. Dat dat wel degelijk subtiel uit kan pakken bewijst dit langzame nummer, vol strijkers met de grandeur van sierlijke kroonluchters.