Anders dus. Maar dan ook echt anders. Waar The Pigeon Detectives zich lieten inspireren door de meisjes op de eerste rij en het laatste biertje in de pub, duikt Joe Newman liever de boeken in op zoek naar goede verhalen. De zanger is de creatieve motor van de band. Bij hem beginnen de songs doorgaans, zowel muzikaal als tekstueel. Maar het was bassist Gwil Sainsbury die het initiatief nam om de band te beginnen. "Ik was naar Leeds gekomen om een band te beginnen. Ik heb nooit overwogen om naar een popacademie te gaan, zoals veel muzikanten in Engeland tegenwoordig doen. Ik verwachtte daar niet werkelijk originele dingen te kunnen doen. Liever zocht ik interessante mensen bij colleges over kunst. Van mijn studie is uiteindelijk niet veel terecht gekomen."

Studentenhuizen
Gefinancierd door hun studiebeurzen klooide Alt-J (∆) maar wat aan. Ze speelden niet eindeloos op bandjesavonden en sloten zich niet aan bij de lokale scene. "De Leeds scene is tamelijk gesloten", vertelt Sainsbury. "Zo is er een lokaal podium genaamd The Cockpit, waar je je kunt aanmelden om voorprogramma's te doen. Dus wij doen dat. Wat blijkt: je moet geboren en getogen zijn in Leeds om daarvoor in aanmerking te komen. Terwijl wij onze band nota bene in Leeds opgericht hebben. Ze moeten het zelf maar weten. Wij zaten om vrienden bovendien niet verlegen. Er waren acht of tien studentenhuizen vol met vrienden waar wij veel tijd doorbrachten."

De band bestaat inmiddels ruim drie jaar, maar kreeg volgens Sainsbury en Newman vooral de laatste twee jaren vorm. Hun arrangementen zijn eigenzinnig, frivool, soms een beetje raar. Daar komt Newmans wat merkwaardig afgeknepen stemgeluid bij. Muzikaal gezien past deze band eerder bij een slimme band als Django Django (er is geen sprake van een vrienschap, beweren de heren) dan bij de succesvolle hitfolk van Mumford and Sons. Opvallend in het voorlopig eindresultaat - het debuutalbum - is de afwisseling tussen complete liedjes en weerbarstige interludes. Daar zit geen al te indrukwekkende visie achter, stelt Sainsbury. "Neem de eerste interlude, een a capella liedje. Joe schreef het op een vakantie met zijn ouders. Toen hij terug kwam zijn de we harmonieën meteen gaan opnemen. Daarna begonnen we aan bas, gitaar, drums. Maar het wilde niet vlotten. Uiteindelijk hebben we het liedje met rust gelaten, en dat bleek te werken. We hebben allemaal een gevoel voor innovatie in ons. We willen iets maken dat fris en anders is. Maar als we eenmaal muziek aan het maken zijn, denken we daar nooit bewust aan. We maken simpelweg wat we mooi vinden."

Huurmoordenaar
Met name Joe Newman wordt buitengewoon aangetrokken tot dramatische verhalen waarin heldendom, geweld en kunst samen komen. Zo gaat Mathilda over de vrouwelijke hoofdrolspeelster uit Leon, een film over een huurmoordenaar van Luc Besson uit 1994. Matador is een liefdesliedje, maar het gebruikt de krachtige beelden van een stierengevecht. "Ik hou van helden", zegt Newman. "Van uitzonderlijke mensen. Een stierengevecht is een interessante clash tussen twee heel verschillende krachten. De slimme mens en de pure spierkracht van de stier. En een kille huurmoordenaar die zijn laatste adem opdraagt aan een ander, ik vind dat mooie verhalen."

"Folksongs waren vroeger het ideale medium om verhalen te vertellen. Aan het volk, over het volk", zegt Sainsbury. "We maken graag deel uit van die traditie. Je ziet het jammer genoeg niet vaak meer. Mensen zijn gewend tot in den treuren vermaakt te worden, en muziek is vaak niet meer dan de soundtrack bij andere vormen van entertainment." Die verhalen hoeven niet per se uit het persoonlijke leven of uit de fantasie van de songschrijver te komen. Waarom niet gewoon een bestaand verhaal nemen, en er een eigen draai aan geven. Sainsbury: "Of zoals Oscar Wilde het zei: 'talent borrows, genius steals'. Waarom zou je geen gebruik maken van het harde werk van anderen en daarop voortbouwen?"

Oorlogsfotograaf
Even verder het lijstje af: single Breezeblocks is geïnspireerd op het beroemde kinderboek Where The Wild Things Are van Maurice Sendak, terwijl het weirde slotnummer bouwt op een waargebeurd verhaal: de romance tussen twee oorlogsfotografen, Gerda Taro en Robert Capa. Robert Capa was een Hongaar, die beroemde foto's maakte van de Spaanse burgeroorlog, van WOII en van de strijd in Azië in de jaren vijftig. Hij overleed uiteindelijk in Vietnam in 1954. Zijn vriendin Gerda Taro - een Poolse Jood uit Stuttgart - overleed al in 1937, amper 26 jaar jong.

"Ik las een boek over fotografen en stuitte op Robert Capa", zegt Newman. "Ik kende hem van zijn werk, maar wist weinig over hem. Beroemd van hem is een foto uit de Spaanse burgeroorlog waar je een soldaat getroffen ziet worden door een kogel. Het was een controversiële foto, omdat velen de echtheid ervan betwistten, onterecht, zo bleek later. Toen ik las dat hij in Vietnam op een landmijn stapte bij het maken van een foto, besloot ik verder te lezen. Ik besloot me te verdiepen in zijn laatste momenten, en verbond de romantische verbintenis met Gerda Taro met dat moment. Capa was een beroemdheid omdat hij vaak in Hollywood-kringen verkeerde. Tegelijk was van hem bekend dat hij nooit over de dood van Gerda Taro heen gekomen was. Als ik dat lied zing, beleef ik het verhaal intens. Ik weet waar Capa is als hij van de jeep springt. Ik weet wat hij denkt en voelt. Ik vind dat zo'n geweldig verhaal, ik kan me gewoonweg niet voorstellen dat nog nooit iemand er iets mee gedaan heeft."

Alt-J (∆) speelt maandag 11 juni in de Paradiso bovenzaal. 3voor12 neemt die show op in beeld en geluid.