Usenetplatform FTD heeft er een roerig weekje opzitten. Dinsdag diende de bodemprocedure die het bedrijf aanspande tegen de Stichting BREIN, vandaag het hoger beroep in de zaak tegen producent Eyeworks. FTD wil van de rechter horen dat het een legale site is. Piraterijbestrijder BREIN wil dat FTD zijn activiteit per direct staakt.

"FTD is een dienst waardoor gebruikers eenvoudig en makkelijk entertainmentbestanden op Usenet kunnen vinden en downloaden, het gaat daarbij vrijwel uitsluitend om illegaal aangeboden entertainmentbestanden zoals films, TV series, games, muziek en digitale boeken", stelt BREIN in een verklaring. "De illegale entertainmentbestanden die via FTD worden aangeboden worden op kwaliteit gecontroleerd en indien nodig verwijderd. FTD houdt echter vol dat zij er geen rekening mee hoeft te houden dat de bestanden zonder toestemming van de rechthebbende worden aangeboden omdat haar klanten enkel zouden downloaden en dat is volgens FTD toegestaan."

Met die redenering kreeg producent Eyeworks het eerder dit jaar in een ex parte zaak (waarin de rechter zonder wederhoor in kan grijpen) voor elkaar dat FTD verwijzingen naar de film Komt Een Vrouw Bij De Dokter moest verwijderen. Volgens de rechter was FTD niet alleen onrechtmatig bezig, maar pleegde het zelfs direct inbreuk, ondanks dat het zelf geen bestanden aanbiedt. Die uitspraak ging vermoedelijk verder dan Eyeworks zelf verwachtte en riep veel opwinding op in de media, maar het besluit werd in kort geding door dezelfde rechter bevestigd. FTD directeur Ronald Sievers verwacht dat dit keer de uitkomst anders zal zijn. "Ik heb er een goed gevoel over", zegt hij. "In beide zaken hadden we rechters tegenover ons die beduidend meer verstand van techniek hadden. Ze stelden goede vragen. Zo kon de advocaat van BREIN niet anders dan toegeven dat het materiaal niet bij ons staat, maar op usenet, een platform dat voor iedereen toegankelijk is. De advocaat van Eyeworks moest toegeven dat bij FTD gedownload noch geupload kan worden."

Dat op usenet auteursrechtelijk beschermd materiaal te vinden is, wordt door geen van beide partijen besteden. Inzet van beide zaken is de rol die FTD speelt bij het vinden ervan. Volgens BREIN is die rol cruciaal, FTD acht zichzelf misbaar. Belangrijk punt in de bodemprocedure is de zogeheten NZB-knop, een knop die voorheen in het FTD-systeem te vinden was, en waarmee gebruikers elkaar op weg konden helpen bij het vinden van een bestand. Geen directe link dus, maar volgens BREIN wel een sleutel in het zoekproces. FTD haalde de knop weg, naar eigen zeggen om verwarring te voorkomen. Volgens BREIN is dat slechts een 'cosmetische ingreep', "enerzijds omdat gebruikers onmiddellijk in de gelegenheid werden gesteld die te vervangen en anderzijds omdat downloaden ook zonder de knop slechts een muisklik meer vergt".

Met andere woorden: volgens BREIN hebben gebruikers nog wel degelijk de beschikking over een NZB-knop, ook al is hij formeel weg gehaald. Volgens Ronald Sievers leverde dat een van de hoogtepunten van de zitting op. "FTD heeft de NZB-knop niet terug geplaatst, dat hebben slimme gebruikers gedaan. Die hebben een soort add-on in de browser gemaakt. Je moet het zien als een sticker die op een flyer geplakt wordt. Wij zijn daar geen voorstander van, we hebben hem immers niet voor niets weg gehaald. Om uit te leggen hoe zoiets werkt, hebben we de rechter zo'n add-on getoond op de site van BREIN. Met het tooltje konden we de site van BREIN eenvoudig omtoveren tot een zoekmachine voor torrents. Daar hadden ze duidelijk niet op gerekend. Je kon het stoom uit de oren van Tim Kuik zien komen."

Of het hackerstrucje de rechter overtuigd heeft zullen we op zijn vroegst half november weten. De uitspraak in het hoger beroep FTD vs Eyeworks staat gepland voor 16 november, de bodemprocedure BREIN vs FTD 17 november. De rechters houden rekening met vertraging.