Chris Cunningham, 1970, Reading, UK, filmmaker en videokunstenaar, is een van de notoire gasten op 5 Days Off 2009. Cunningham behoort tot de smaakmakers in de videokunst van de afgelopen vijftien jaar. De Brit werkte onder meer met Madonna, Björk, Portishead en Leftfield. Hij is bij velen bekend om zijn samenwerkingen met de mysterieuze producer en dj Aphex Twin. Met hem werkte Cunningham aan video’s voor Come To Daddy, Monkey Drummer en het 11 minuten durende meesterwerk Windowlicker. Tevens regisseerde hij enkele spraakmakende commercials voor onder meer Levis, Gucci en Playstation. In 2008 werd zijn videoproject Flex (met muziek van Aphex Twin) vertoond naast werken van Pablo Picasso, Francis Bacon en Gustav Klimt.
Op 5 Days Off zal Cunningham in de Melkweg Rabozaal een audiovisuele liveshow presenteren. Liveshows van Chris Cunningham gelden als een zeldzaamheid. Interviews met de beeldkunstenaar al helemaal. 3VOOR12 wist de man te strikken voor een e-mail vraaggesprek. Lees hieronder het gehele exclusieve interview.
Waar werk je aan op dit moment?
“Ik heb een show samengesteld waarin ik mijn audiovisuele werk van de afgelopen vier jaar voor het eerst zal laten zien. Daarnaast ben ik druk met het schrijven van de scripts voor twee speelfilms.”
In je werk zijn geluid en beeld, pop en kunst sterk met elkaar verweven. Is het voor jou nog lastig om duidelijk te maken wat je doet en om je werk goed voor het voetlicht te brengen?
“Ja, voordat ik mij toe ga leggen op speelfilms wil ik mijn experimenten met beeld en geluid naar voren schuiven. Ik heb de ideeën voor een liveshow in mijn hoofd, maar het is bijna onmogelijk om deze aan anderen uit te leggen zonder deze daadwerkelijk te laten zien. Ik ben hierdoor genoodzaakt zelfstandig te werken, helaas gaat het daarom allemaal wat langzamer voordat de buitenwereld dingen te zien krijgt.”
Je staat dit jaar op 5 Days Off. Wat kunnen we verwachten van je optreden? Eigen werk, remixen of producties van anderen?
“Op dit moment zal ik voornamelijk nieuwe producties gebruiken. Daarnaast gemixte en lange versies van oudere werken en onuitgebrachte dingen. Ik maak heel veel voor mezelf, dat breng ik nooit ooit. Dit is een mooie gelegenheid om deze te laten zien en er mee te experimenteren.
Ik ben nog steeds bezig met de hoofdshow. Deze zal bestaan uit drie nieuwe videoprojecten met mijn eigen muziek eronder. Dit zal pas in 2010 af zijn. De shows in 2009 gebruik ik om uit te zoeken hoe het eindproject moet worden. Gedurende de tour vervang ik de remixen met mijn eigen muziek en nieuwe werken.”
Je fotografie en video’s zijn heel direct. Ze werken sterk op primaire emoties. Ik kan me voorstellen dat je dit ook probeert met de liveshows. Hoe?
“Met drie grote schermen en een lazer.”
Kun je wat vertellen over je samenwerking met The Horrors. Hoe benaderde je dit project? (Cunningham produceerde twee nummers van het sterke tweede album van het Britse The Horrors red.)
“Ik produceer al jaren muziek, alleen breng ik dit nooit. Mensen weten het niet van me, het was vooralsnog een hobby. Mijn nieuwe videoproducties bevatten mijn eigen muziek. Het produceren voor anderen is dus niet zo’n grote stap als je zou denken. Ik kies met wie ik wil werken op basis van mijn eigen interesses. Zij (The Horrors red.) zijn de enige band in tijden die iets ongewoons, iets buitenaards over zich heen hebben. Hun werk past ook goed bij mijn eigen gitaarexperimenten in de studio, sinds 2004.”
Zie of hoor jij wat je met een nummer wil doen. Met andere woorden denk jij in geluid of in beelden?
“Beiden, ik denk beeldend: bij geluiden en muziek krijg ik hele sterke beelden voor ogen. De uitdaging is om het geheel in een soort van coherente samenstelling te ordenen. Dat is een van de redenen waarom ik het lastig vind om aan een speelfilm te werken. Ik begin namelijk met geluid en muziek, daarna vormt zich pas een verhaal. Het is een beetje de omgekeerde wereld, maar zo werkt het bij mij nu eenmaal.”
Naast je werk voor enkele grote sterren, ben je bekend om je video’s met Aphex Twin. Het verhaal gaat dat er dit jaar een nieuw album van hem uit komt. Zijn jullie al bezig met een nieuw hoofdstuk van de samenwerking?
“Nee.”
Met wie zou je ooit nog samen willen werken?
“Bernard Parmegiani, Tod Dockstader, Luc Ferrari, Robert Ashley, Dead Can Dance...” (resp. Franse en Amerikaanse pioniers in de electronische muziek, een Franse en Amerikaanse arrangeur en componist, Australische gothwave pioniers red.)
Kun jij je voorstellen dat je ooit een zonnige, warme en romantische video of speelfilm regisseert?
“Volgens mij heb ik dat al gedaan. Mijn video voor Björk was vrij romantisch, mijn commercials voor Gucci en Telecom Italia heel zonnig, net als Windowlicker. Mijn favoriete en meest inspirerende momenten heb ik midden op de dag en rond zonsondergang. Uit je vraag leid ik af dat een dergelijke video ongebruikelijk zou zijn voor mij. Ik word geassocieerd met duistere beelden en zwarte humor, terwijl mijn belangrijkste inspiraties Debussy, Ravel, ABBA, wildlife documentaires en de schilder John W. Waterhouse zijn. Mijn favoriete kunst en muziek is romantisch, euforisch en mysterieus.
Het is mijn eigen schuld dat men een vertekend beeld van mij heeft, simpelweg omdat ik nog heel weinig van mijn werk naar buiten heb gebracht. Mijn profiel is gebasseerd op een paar muziekvideo’s die ik tien jaar geleden heb gemaakt. Wanneer mijn eerste speelfilm uit is, verwacht ik dat het beeld wel wat bijstelt. Het zou zomaar een hele zonnige en romantische film kunnen worden.”
Wat is jouw houding tegenover commerciële opdrachten als voor Gucci en Playstation? Eis je volledige artistieke vrijheid of neem je die klussen enkel aan om financieel onafhankelijk te kunnen werken aan je eigen producties?
“Ik doe maar zelden commercieel werk, omdat mijn creativiteit afhangt van een tevreden en gelukkig onderbewuste en zo min mogelijk zelfbewustzijn dat in de weg kan zitten. Zo heel af en toe ontmoet ik reclamemensen die mij vertrouwen en me creatief helemaal vrij laten. Dat is de enige modus waarin je goed werk af kunt leveren. De Playstation en Gucci reclames zijn zeldzame voorbeelden waarin ik helemaal vrij werd gelaten.”
Wie of welk werk/nummer heeft je recentelijk geïnspireerd?
“Ik ben helemaal gek op Aethenor, mijn favoriete band van dit moment.” (Een Amerikaanse post-metal supergroep met leden van Sun O))), Guapo en Shora die onder andere op Roadburn 2008 stond red.)
Wat is je favoriete internetvideo die je recent hebt ontdekt?
In aanloop naar 5 Days Off: een interview met Chris Cunningham
Illustere Britse videokunstenaar geeft unieke audiovisuele acte de présence op festival
De Britse filmmaker en videokunstenaar Chris Cunningham geeft vrijwel nooit interviews. Hij regisseerde Madonna’s Frozen, Björk’s All Is Full Of Love en won diverse prijzen voor zijn duistere clips voor Aphex Twin en Portishead. In een exclusief interview geeft hij een inkijk in zijn inspiraties, huidige projecten en nooit uitgebrachte korte film met Squarepusher.