The Ex leert Ethiopische saxkoning Getatchew klokkijken

Terrie: "Als ik hem bel, begrijpt hij niet dat mijn stem uit de telefoon komt"

De 73-jarige Ethiopische saxkoning Getatchew nam afgelopen jaar een album met punkpioniers The Ex op. In zijn thuisland ging de cassette al 10.000 keer over de toonbank. Deze week verschijnt de cd ook in Nederland. Het hele ensemble gaat nu ook op tour, maar voordat de bus de weg op kan moet er heel wat geregeld worden ondanks taalbarrières en misverstanden over de tijd. Terrie Ex: "De uurtelling begint als de zon op komt."

Terrie: "Als ik hem bel, begrijpt hij niet dat mijn stem uit de telefoon komt"

De 73-jarige Ethiopische saxofoonkoning Getatchew wordt gezien als een van de grondleggers van de freejazz. Vandaar dat hij eerder naar Nederland werd gehaald om met improvisatiedrummer Han Bennink te spelen. Zo ontmoette Getatchew de Nederlandse punkpioniers van The Ex. De saxofonist herkende veel in de vrije muziek van The Ex en wilde met ze de studio in. Het album Mao Anbessa is er inmiddels en nu worden de gitaren ontstemd voor een tour langs Nederlandse en Franse podia. Maar voordat het tienkoppige ensemble het busje in kan, moet er nog flink wat geregeld worden. Terrie Ex: “Hij weet bijvoorbeeld niets van tijdtellen en spreekt helemaal geen Engels.”

Dat is natuurlijk problematisch als er harde afspraken gemaakt moeten worden. Terrie: “Als ik hem bel, kan hij nog altijd niet geloven hoe de telefoon werkt. Ik bel altijd met de hulp van een Ethiopiër hier.” Dat is niet alleen handig voor het taalverschil, maar ook om goede afspraken te maken. “In Ethiopië starten ze de uurtelling als de zon opkomt. Dan is het nul uur. Op het middaguur draaien ze de telling om. Het loopt dus altijd zes uur scheef. Daarnaast zijn de maanden en de jaren ook anders. In het verleden is het voorgekomen dat we om 11 uur ’s ochtends na een optreden in Groningen bij het hotel hadden afgesproken. Hij zat al vanaf 5 uur ’s ochtends op de stoep te wachten.”

Maar de grote Getatchew klaagt niet. Terrie: “Hij is groot en imposant en draagt leeuwenmanen. In Amsterdam is hij ooit twee nachten doorgegaan: alleen maar bier drinken en kletsen. Hij is supermakkelijk en heel erg dankbaar. Alles wat hij meemaakt, vindt hij te gek.”

Niet dat hij een slecht leven heeft in zijn thuisland. Hij heeft een keurig huis met een tuin. In de schuur staan twee koeien. Terrie: “Hij heeft daar een baantje in een hotel als pianist. Zo speelde hij voor Clinton en veel andere belangrijke mensen. Dan speelt hij alleen maar de geijkte liedjes. Maar hij vindt het natuurlijk veel leuker om met ons te spelen.”

Wat herkende de 73-jarige Afrikaan in de muziek van een Amsterdams punkkwartet waardoor hij wilde samenwerken? Terrie: “Ik denk dat het snelle en chaotische in onze muziek hem aansprak. In de jaren zestig speelde hij in een speedband in Ethiopië. Wij leerden hem via Han Benink kennen en hoorden in zijn muziek meteen iets oorspronkelijks en eigenzinnigs. Dat zoeken wij ook in onze muziek.”

Binnenkort dus in zalen door het hele land te zien, maar in januari tourde de combinatie al door Ethiopië. Terrie: Het album dat nu in Nederland uitkomt, is daar op cassette verschenen. Er zijn er 10.000 gemaakt en het laatste wat ik heb gehoord is dat ze bijna op zijn. We zijn toen ook met Getatchew op de televisie geweest. Dat was echt krankzinnig. We hebben live muziek gespeeld, maar dan heb je steeds gasten die tussendoor iets door de microfoon willen schreeuwen.” In december staat Frankrijk op het programma. En als het aan Getatchew zelf ligt wordt er ook in Washington gespeeld, vertelt Terrie: “Daar wonen veel Ethiopiërs. Het zou mooi zijn om een hele tour door Amerika te doen: de helft in ‘onze’ zalen, de andere helft in zijn scene.”

Komende week op 3VOOR12:
Zaterdag 15-9
21:00: Documentaire Building A Broken Mousetrap
Maandag 17-9
21:00: Documentaire The Ex & Getatchew Mekuria
22:20: Building A Broken Mousetrap
Dinsdag 18-9
21:00: Docu The Ex & Getatchew Mekuria
22:20: The Ex & Getatchew Mekuria live in Ethiopie
Vrijdag 21-9
21:00: Building A Broken Mousetrap

19-09 Groningen, Vera
20-09 Amsterdam, Paradiso
21-09 Utrecht, Rasa
22-09 Gent, Vooruit
15-12 Den Haag, State X
19-12 Tilburg, Paradox