Er zijn niet veel bands die bijna geheel trendloos hun koers kunnen varen en toch steeds nieuwe fans aanboren. Sonic Youth is het schoolvoorbeeld van een groep die haar geluid weliswaar heeft ontwikkeld, enkele bandwisselingen heeft doorstaan en uitstapjes naar andere kunstdisciplines heeft gemaakt en toch vooral heel erg 'zichzelf' is gebleven. Rather Ripped is net uit, maar had net zo goed in 1992 uit kunnen komen. Daarmee is niet gezegd dat Sonic Youth achterhaald is, dan eerder tijdloos. De groep heeft zich in eenzelfde positie geplaatst als Nick Cave; eigenwijs genoeg en qua vorm soms nog even grillig en niet MTV-minded, maar toch wat meer 'common' dan in de vroegste jaren. Een van de oorzaken van Sonic Youths buitengewone positie is vooral te danken aan het fundament dat de groep al vroeg had in de avantgardistische kunstenaarsscene van New York. De vreemde gitaarstemmingen, kapotte versterkers, valse zang en bij vlagen naïeve teksten contrasteren met zowel de serieuze postpunk als de kant-en-klare elektronische pop uit Engeland in de jaren tachtig. Je kan niet anders dan concluderen dat de Youth met haar attitude de wortels van de latere grunge heeft gelegd. Sonic Youths tweede album Bad Moon Rising uit 1985 was een bonte verzameling van agressie, paranoia en gekte. De song Death Valley '69 kreeg een extra trashy glans dankzij de cameo van 'walking piece of art' Lydia Lunch in de bijbehorende clip geïnspireerd door de Charles Manson moorden. Cultfiguur Richard Kern regisseerde de bende. 13 jaar later, in 1998, maakte de groep nog gebruik van filmmaker Harmony Korine (o.a. Kids, Julien Donkey Boy) die het clipje voor Sunday schoot, met een bizarre hoofdrol voor een ietwat perverse Macaulay Culkin. Deze en andere flirts met kunstenaars, skaters, regisseurs en schrijvers hebben Sonic Youth altijd meer het élan gegeven van een kunstenaarsgezelschap dan een standaardrockgroep, niet in het minst omdat de bandleden ook buiten Sonic Youth opereren als createvelingen. Rather Ripped doet haar naam eer aan. Gestript klinkt misschien wat te rigoureus, maar fris is het in elk geval. De Sear Sound Studio in New York City's theaterdistrict was het thuisfront voor dit album dat met haar toegankelijke liedjes misschien wel het beste laat zien sinds Dirty. Binnenkomer Reena lijkt te beginnen in het midden van een song, met de zang van Kim Gordon nu eens niet gillend of buitenzinnig; eerder ingetogen en hees. Op zo'n manier dat het zelfs een beetje doet denken aan Odilo, zanger (!) van het Nederlandse Coparck. Op Rather Ripped worden kleine verhaaltjes verteld door Gordon op een bed van spannende gitaarklanken in James Run Free of Turquoise Boy. Lights Out haalt in Thurston Moore dan weer het beste als zanger naar boven. Bijna fluisterend, zwaar, net als op Sunday van zes jaar eerder. Sleepin Around is een van de meest compromisvolle nummers, compleet met rockende gitaarsolo. Maar uiteraard wordt er ook weer flink hoog op de laagste snaren gespeeld, zoals we dat gewend zijn van de opstelling Gordon-Moore-Ranaldo. Laatstgenoemde zingt ook nog op Rats. Bijzonder hoogtepunt is het intro van Pink Steam (gelijk een van de langste nummers op het album), dat met flageoletspel en sferische tonen uit een synthesizer inzet en al snel weer wordt overgenomen door een typische Sonic Youth mantra van gedubbelde, enigszins ontstemde gitaren. Rather Ripped is overigens het eerste album sinds NYC, Ghosts and Flowers (2000) dat weer zonder Jim O'Rourke als vast bandlid is opgenomen. De bonustrack heet Helen Lindeberg en is onmiskenbaar des Sonic Youth: "Illusory landscape / five decades of paint / Helen Lundeberg / illusory landscape / four expressions of elegance." Lundeberg was een post-surrealist uit de jaren dertig van Zuid-Californië. Bekend om haar manifest over de verhouding tussen perceptie en concept. En dan breekt de takkeherrie van Sonic Youth weer ouderwets los. Rather Ripped is deze week Disque Pop de La Semaine en is tijdelijk te beluisteren in de Luisterpaal.