Het gaat goed met de Utrechtse (black) metal scene. Bands kunnen rekenen op lovende albumrecensies uit zowel binnen- als buitenland en de livereputatie is al net zo positief. Waar ligt dat aan? Werpt het nu zijn vruchten af dat de bands uit onze regio (black) metal zien als een startpunt, maar daarna er niet vies van zijn om invloeden van andere genres erin te mixen en er soms zelfs lustig op los experimenteren? Daarvoor ontstond Footprints in the Void, om deze eigenzinnigheid een plek te geven en metal niet krampachtig traditioneel te behandelen. Een soort springplank voor muzikale vrijheid binnen de donkere en/of experimentele (metal)muziek. We vergeleken het al eens met Asterix en Obelix die in Gallië stug verzet bieden tegen de Romeinen.

In Utrecht is de strijd al gewonnen, zo voelt het, en de rest van de wereld volgt langzamerhand. De beloning is de deelname aan de Culturele Zondag Utrecht Centraal, een festival dat elk plekje van Utrecht vult met gratis muziek uit Utrecht. Of is het in plaats van die experimenteerlust gewoon een kwestie van hard werk? Of een combinatie van beiden? Feit is dat de metal in Utrecht niet meer weg te denken is.

Het is dan eigenlijk ook niet meer dan logisch dat metal bij deze Culturele (en bloedhete) Zondag zijn eigen plekje heeft gekregen in dB’s. Stiekem blijft het toch erg bijzonder. De organisatie mag inmiddels bekend zijn en we kijken er niet eens meer echt van op dat het – net als het metal minifestival tijdens Le Guess Who? 2015, bijvoorbeeld – gratis is. Zo verwend zijn we al. Erg hè?

Het publiek, daar is deze zondagmiddag geen woorden voor. Maar we proberen het toch maar: enthousiasme, gezelligheid, plezier, toewijding, gemoedelijkheid en zeker ook beleefdheid en respect. Zo uitstekend is de sfeer. Het lijkt wel of alle metalfans van Nederland naar Utrecht zijn gekomen, zo propvol is het al bij opener en nieuwkomer Wesenwile dat net zijn nieuwe album ‘I: Wesenwille’ uit heeft. Ook in het cafégedeelte is vrijwel elke stoel bezet en buiten zitten ze zelfs op de stoep als er even geen plekje vrij is op een bankje. Wesenwile brengt sfeervolle black metal ten gehore, met dan plots een tempoversnelling of aparte break. De band zet een overwegend ijskoud en agressieve sfeer neer, maar in de rustigere stukken is het soms dromerig. Wellicht de meest traditioneel klinkende band vanmiddag. Maar hoe ijskoud de band ook speelt, ze krijgen de torenhoge temperatuur in de overvolle zaal niet naar beneden. Een terugkomend ‘probleem’ deze gehele middag, want het is echt HEET.

Grafjammer heeft naar eigen zeggen geen last van de hitte. Althans, zanger Jorre brult± “we zijn oud, veels te oud. Het is koud, veels te moederneukend koud”. Helemaal dubieus wordt het als blijkt dat de band ons volkslied niet helemaal goed begrepen heeft: “Wil hel me? Ben ik van duister bloed?” Ach, noem het zwarte(!) humor. Wij konden in ieder geval smakelijk lachen om deze band die zichtbaar plezier heeft met zijn mix van rock ’n roll, black metal, punk en in de snellere stukken zelfs een beetje grindcore. Toch loopt de zaal langzaam een beetje leeg. Kom op mensen, wat is hier aan de hand? Toch te koud? Ook Grafjammer heeft sinds dit jaar een nieuw album uit genaamd ‘Schalm & Schabauw’, waarvan een aantal tracks beduidend sneller klinkt en iets minder de nadruk legt op die rock ’n roll groove.

De middag is zo strak geprogrammeerd dat we nauwelijks tijd hebben om te eten. Toch gaan we even naar de bij dB’s ingebouwde keuken van Rammenas en het eten is weer heerlijk. Dan is het tijd voor Terzij de Horde dat met zijn inmiddels overbekende en bijzondere mix van punk, screamo en black metal weer kan rekenen op een zeer enthousiast publiek. De band lijkt vandaag wat minder furieus te spelen, trager en meer sfeervol. Hierdoor horen we iets meer de moderne screamo-invloeden. Het publiek lijkt het ook iets minder intens te beleven dan anders. Wellicht is het bedrog en zijn we allemaal teveel bevangen van de warmte. Het maakt niet uit, want het is weer een goede show en de band speelt zich op het eind alsnog helemaal leeg.

Vreemd, vreemder, vreemdst en dan is er Laster. De goblins van Laster met hun bizarre maskers en dromerige sfeer zijn een ‘acquired taste’ zullen we maar zeggen. Dreampop en postpunk domineren het geluid, terwijl de presentatie en vocalen wel duidelijk black metal zijn. Bijzonder is het zeker, sfeervol en dromerig ook. Een band die zich misschien nog het best laat vergelijken met rustige albums van Franse bands als Alcest en Celestia, maar qua eigenzinnigheid en presentatie alle vergelijkingen van zich af slaat. Soms hebben we het idee dat het geluid van de band iets al te kaal en eenvormig is.

Grafjammer @ Dom Town Darkness 2018

We zeggen het weer: black metal hoort bij Utrecht en dus bij Culturele Zondag. Het weer was prachtig en het publiek was in grote aantallen toegestroomd. Dan was er ook nog lekker eten en drinken en een geweldige sfeer. Wat wil je nog meer?

Gezien: Dom Town Darkness (als onderdeel van Utrecht Centraal) met Wesenwille, Grafjammer, Terzij de Horde en Laster, zondag 3 juni 2018 @ dBs, Utrecht