Het Amerikaanse duo Run the Jewels maakte één van de beste hiphopplaten van afgelopen jaar: Run The Jewels 2. Het prijkt inmiddels bovenaan de jaarlijst van de Amerikaanse muzieksite Pitchfork en dat is meer dan terecht. Zaterdagavond stonden ze in TivoliVredenburg, hun enige optreden op Nederlandse bodem.

Run the Jewels bestaat uit rapper/producer El-P en rapper Killer Mike. El-P leverde in 2012 de beats voor Killer Mike's R.A.P Music. Dat werd een uitgesproken, politieke plaat vol gekanaliseerde woede. Hier een voorbeeld uit de track 'Reagan': "They declared the war on drugs like a war on terror / but what it really did was let the police terrorize whoever." De chemie tussen de twee leidde tot het oprichten van Run the Jewels. Het duo verspreidde hun digitale debuut gratis. De aandacht was enorm en een fysieke release volgde. Run the Jewels bleek geen eenmalig project en in oktober werd Run The Jewels 2 uitgebracht. "We wilden een legacy creëren, en ik denk dat we daarin geslaagd zijn" aldus El-P in een interview met 3voor12. Run the Jewels 2 is furieus maar intelligent: een driewerf 'Fuck off' naar alles wat hiërarchie ademt. Die thematiek wordt ondersteund door de lompe, luchtdichte beats van El-P, waarin je tal van details ontdekt. In 'Oh My Darling Don't Cry' rapt El-P: "We run this spot like a Chinese sweatshop / don't stop, work it work it till chest pop" en de kick voorafgaand aan die regel komt samen met het geluid van een zweepslag.

Dat 'Oh My Darling Don't Cry' is vanavond het eerste hoogtepunt van de show in de Pandora van TivoliVredenburg. De kids vooraan waren al een pit gestart en bierbekers worden in het luchtledige geleegd. In zijn eerste verse rapt El-P: "Style violent, give a fuck if you deny it, kids / you can all run naked backwards through a field of dicks!" De toon is gezet. Maar tijdens een Run the Jewels-show is wel deglijk ruimte voor lichtvoetigheid. Het duo betreedt bijvoorbeeld het podium onder de ironische tonen van Queens 'We Are the Champions'. El-P, zelf ver in de dertig, richt zich op een gegeven moment tot het balkon: "Guys, you are cleary over thirty." Het is het begin van een ziedend betoog. De boodschap: laat niemand je vertellen what the fuck to do. En zo doet hij dat wel vaker deze avond; een kwinkslag die uitmondt in een zweepslag.

De opvallendste gastbijdrage op Run The Jewels 2 is die van Zack de la Rocha in de prison riot track 'Close Your Eyes (And Count To Fuck)'. De Rage Against The Machine-frontman klinkt venijnig, alsof het '92 is. Toch wordt hij vanavond niet gemist: El-P en Killer Mike kunnen het nummer prima zelf dragen. Mike: "We killin' them for freedom cause they tortured us for boredom/ and even if some good ones die, fuck it, the Lord'll sort 'em." Vanavond is het de track met de grootste bijval. De gastbijdrage in 'Love Again' wordt wel degelijk gemist. Het nummer begint als een explicite, vrouwonvriendelijke machosong en door de afwezigheid van rapster Gansta Boo blijft dit zo. Een jongen werpt zijn meisje een schaapachtige blik toe als zij hem fronsend aankijkt wanneer hij 'She puts my dick in her mouth al day' scandeert. El-P voelt het ongemak ook aan. "This chorus is so fucking stupid, thanks for singing it." Om nog één hoogtepunt aan te stippen: de track 'Early' kreeg extra lading na de moord op Michael Brown in Ferguson. Killer Mike sprak zich daarna op CNN uit over de militarisering van het Amerikaanse politie-apparaat. Tijdens het refrein reiken de vingers naar het plafond.

Niets dan lof dus voor deze show? Nope, er is één groot euvel waardoor Run the Jewels vanavond niet de impact van de plaat evenaart. Het volume is veel te laag. De bass moet eigenlijk gewoon door kunnen lekken naar Vredenburg. De heren ageren even tegen het volumebeleid van TivoliVredenburg, eisen meer blaaskracht en beginnen spontaan een soundcheck. Maar ze staan machteloos. Hierdoor komt Run the Jewels niet zo hard binnen als je zou willen. De behoefte om na de show een corrupte politicus te lynchen blijft vanavond uit. Maar verder was het een 'fucking' harde show.


Gezien: Run the Jewels, zaterdag 20 december 2014 @ Pandora, TivoliVredenburg, Utrecht