Een nieuwe start
2011 was voor Bo Menning, zoals hij eerder aan 3VOOR12/Utrecht had verteld, een rotjaar. Bijna vier jaar had hij zichzelf opgesloten in het opnameproces van The Echo Resistance. Hij dacht aan het ontslaan van zijn band. Om het misschien helemaal zelf te gaan proberen. ’’Als je jarenlang aan een album werkt, is wat je ervoor terugkrijgt misschien niet waar je op hoopte.’’
Bij de single van BOX, ‘Fair Start – Fire Hill’, is het echter alsof de zanger alles dat groter is dan hij eigen gemaakt heeft. Het is een sfeer die doet denken aan de Noord-Engelse muziekscene van de jaren tachtig; The Cure, Joy Division. Bands die de bevreemding van hun tijd noodgedwongen naar hun hand moesten zetten. Simpelweg door er maar op te gaan dansen. In de laatste regels van het refrein klinken de uitgelaten regels: "All that potential you've wasted all those years. Ambition runs out of time, ambition runs out of time." De drums stuwen voort: Menning is gaan dansen op het ritme dat hem toebedeeld is.
Inderdaad is het proces van BOX voor de frontman een kleine openbaring geweest. Doordat het jaar zo vreemd verlopen was, schreef hij enorm veel nummers: "Ik heb twaalf nummers in zes maanden geschreven, dat is voor mij echt uitzonderlijk. Dan nam ik het gewoon op en liet ik het aan de anderen horen en die zeiden ‘heb je dit in één avond opgenomen?’ Ik zette gewoon de computer aan, begon te spelen, schreef de tekst op. Het was haast alsof het van iemand anders kwam. Dat heb ik wel vaker; dat ik niet door heb wat heb ik nou eigenlijk opgeschreven heb. Maar dan rust het een paar maanden of een paar weken en dan begrijp ik het."
Ook tijdens de opnames had de band besloten spontaner te werken: "Meestal maak ik van tevoren een demo helemaal af. Nu heb ik dat juist niet gedaan. Het maakte niet uit wat we opnamen, wat eruit kwam werd gewoon de plaat. Ik heb gewoon het principe omarmd dat een album een momentopname is, een fase.’’
BOX
BOX is voor een groot deel opgenomen in de nu lege fabriek die zijn opa ooit heeft opgezet. Deels waren het zijn ervaringen in de fabriek die hem ertoe dreven muziek te maken. "Ik kan niet zo goed leren, na mijn mavo diploma heb ik een jaar lang in de fabriek gewerkt van mijn vader. Ik heb een heleboel shit gezien. Mijn zussen en ik zijn daar opgegroeid, en dan word je heel snel volwassen. Je helpt daar mee. Ik had een lastige band met mijn vader. Er was ook een hele hoop stress die meekwam met die fabriek. Ik kon kiezen: of het fabrieksleven wordt mijn leven, of iets anders. Maar ik voelde dat ik meer kon. Dat ik de muziek had. Daarom heb ik daarvoor gekozen.’’
Het album werd gemasterd door Marco Migliari, een producer die eerder werkte met onder meer Sigur Rós, Massive Attack en Peter Gabriel. De plaat is vernoemd naar het dorpje Box in Zuid-Engeland waar hij werkt. Toen Menning er voor het eerst kwam, realiseerde hij wat zijn aanwezigheid daar voor hem betekende. "Ik besefte opeens dat ik gewoon uit mijn studio kwam, uit Soest, en dat ik nu daar was. Dat ik die keuze zelf heb kunnen maken. Dat ik niet vastgeroest zit in die fabriek. Het staat gewoon voor wat we hebben kunnen doen met de band. Dat we alles zelf in de hand hebben, dat je de controle hebt.’’
Geen excuses meer
Maar zoals zijn perfectionisme tijdens de opnames van The Echo Resistance laat zien, heeft de notie van controle ook een keerzijde: "Ik was toen altijd teleurgesteld na een optreden. Ik wilde het geluid altijd afpassen, indammen; zodat het kon klinken zoals ik het in mijn hoofd hoorde. Nu wil ik dat echt niet meer. Ik begrijp dat je op het scherpst van de snede moet spelen; maar dat je dan ook moet accepteren dat het optreden beide kanten kan opvallen. Juist dat maakt een optreden de moeite waard. Als het niet op dat randje is, dan hoeft het voor ons niet meer. Geen excuses meer.’’
Menning vertelt over een optreden dat toen nog maar een week geleden plaatsgevonden had in Groningen. Het was een werkelijke bevestiging van alles dat ze tot dan toe nog gedaan hadden. ’’We kwamen die tent binnen en er stond alleen een backline. Je moet dan inprikken en spelen. Het geluid is kut, maar je moet gewoon heel erg je best doen. Alles stond snoeihard, het was ramvol, en de jongens zeiden tegen mij ‘hoe doen we die overgangen dan?’ Ik zei 'we zien wel'. Normaal spreken we die overgangen altijd tot in de puntjes af. Maar er was gewoon zoveel vuur. Met een muur van feedback en gierende gitaren werd er toen opeens een nummer ingezet, en daarna keek iedereen elkaar aan alsof we dachten: dit is het. Het is gewoon niet nadenken en gaan. Daarvoor hadden we wel dat we meer spontaniteit wilde, maar we speelde echt afgepaste sets. Dit was echt de bevestiging."
Donderdag 24 januari presenteert Aestrid het album, dat uitkomt onder het Engelse platenlabel Function, in de EKKO. De plaat, de optredens, alles lijkt Menning nu eindelijk vrijheid te geven waar het hem eerst juist beklemde. Maar het verleden speelt, net als zijn hoop op controle, nog altijd een dubbele rol: "The Echo Resistance was echt een soort van afsluiting van dat donkere verleden. Herinneringen en nostalgie zijn altijd al dingen die mij aangesproken hebben. Vooral nostalgie. Het is een soort van warm bad. Maar BOX is iets hoopvoller qua geluid. Ook al zal het tekstueel altijd die donkere rand hebben. Dat is gewoon hoe ik het voel. Hoe ik het op papier zet.’’
Te zien: Releaseshow BOX van Aestrid, donderdag 24 januari 2013 @ Poppodium EKKO, Utrecht. Entree: 7,50 euro