In eerste instantie wilde Prace, alias Joram Kroon, niet eens naar Israël. Aan de HKU bestudeerde hij muziek uit India; daar wilde hij heen. Maar die studiereis bleek net iets te prijzig voor zijn budget. En dus werd het een gesubsidieerde reis naar Israël. Tegen zijn eigen verwachting in, werd tijdens deze reis het zaadje geplant voor zijn eerste onderneming als componist: The First Statement. Met een cd-release en een reeks optredens in het vooruitzicht, spraken we met de debuterende componist en namen we alvast een kijkje bij de repetities.

Voor zijn reis naar Israël, twee jaar geleden, was Praces mening over de situatie in het land weinig genuanceerd. “De Arabische cultuur vond ik lomp. Ik had weinig interesse me in het conflict te verdiepen. Totdat ik er was en zelf zag wat er gaande was. Alle Palestijnen lijken terroristen, tot je met ze aan tafel zit.” Tijdens zijn bezoek, merkte hij op hoe de verschillende partijen, die op het eerste gezicht tegenpolen lijken, ook veel overeenkomsten blijken te hebben. Ze bevinden zich immers in hetzelfde land, in een strijd die niemand wenst. De tegenstellingen zijn volgens Joram misschien wel helemaal niet zo onoverkomelijk. “Het is grappig te zien hoe tegengestelden naast elkaar kunnen bestaan. Dat is wat het Latijnse ‘modus vivendi’ inhoudt: tegengestelden kunnen samenkomen door de focus te leggen op datgene wat hen verbindt.”

En dat is precies wat Prace doet met The First Statement, een muziekproject dat, in zijn woorden, het eeuwenoude conflict in Israël verklankt. Hij bracht een groep Joodse, islamitische en christelijke muzikanten bij elkaar en componeerde een reeks muziekstukken waarin hij Arabische, klezmer- en klassieke klanken met elkaar combineert. Gekruid met een eigen snuf Habekiaanse beats, is het resultaat op zijn minst verrassend.

Toch wil hij met The First Statement nadrukkelijk geen politiek statement maken. “Ik kies geen partij, maar distantieer me juist van de situatie. Als een vogeltje dat over het geheel fladdert en alles overziet.” Tijdens zijn reis werd hij overspoeld door emoties. “Muziek is mijn uitlaatklep, mijn manier om ermee om te gaan.” Na die eerste reis van twee weken, keerde hij terug voor een tweede bezoek. “Zes weken reisde ik rond als een ramptoerist. Mijn doel was niet om te bepalen wie politiek goed of fout zit, maar om erachter te komen hoe angst klinkt, hoe de sabbat klinkt, hoe een vluchtelingenkamp klinkt.” Met een fieldrecorder nam hij ter plekke veel omgevingsgeluiden op. Daarnaast maakt hij in zijn nummers onder meer gebruik van het geluid van sleutelbossen, het nationale symbool voor de Palestijnen.

Het resultaat is, hoopt hij, een muzikale foto van de situatie. Meer nog dan het conflict op de kaart te zetten, hoopt hij met zijn project luisteraars bewust te maken van hun eigen referentiekader. Volgens Prace kunnen culturen waar je niet bekend mee bent bij de eerste kennismaking vreemd en zelfs beangstigend zijn, maar door je er beter in te verdiepen zul je de overeenkomsten met jouw eigen cultuur gaan zien.

Voor zijn aanpak werd Prace geïnspireerd en gesteund door heel Habek. Niet verrassend was het Kyteman die hem het idee gaf met live muzikanten te werken en puur instrumentele delen niet te schuwen. Voor de live scratches keek hij naar Mseize en ook MC’s perCeptie en Paradox toonden hun support. Van Arts the Beatdoctor, die het album mastert, nam Prace het idee over om het album als een geheel op te nemen. “Het einde van het ene nummer is het begin van het volgende. Als een boek met hoofdstukken. In het eerste nummer, ‘Ouverture’, zingt een vrouw naar een taxichauffeur, dat is het begin. Het album eindigt met  ‘Long Road To Freedom’, een lied over vrijheid. In dat laatste nummer zat oorspronkelijk een zin (later gesneuveld in het artistieke proces, RvR), die de leidraad is van het hele album: ‘I put my soul in a suitcase and I walked the long road to freedom.’” Heel toepasselijk verschijnt het album van The First Statement op Bevrijdingsdag en treedt Prace met zijn vijftien muzikanten die dag ook op tijdens het Bevrijdingsfestival Utrecht.

Voor de cd nam Prace de muziek in laagjes op. “Net als het conflict,”  benadrukt hij, “dat is ook gelaagd.” De live uitvoering zal volgens hem heel anders worden dan de nummers op de cd. “Er zal meer ruimte zijn voor freestyle en improvisatie. Het album is echt mijn project; bij de optredens ben ik minder de baas.” Bijzonder is dat de digitale, door hiphop geïnspireerde drums voor de optredens terugvertaald worden naar ‘echte’ muzikanten: een drummer en drie percussionisten.

Wat Prace hierna gaat doen, weet hij nog niet precies. “Ik leg me nergens op vast: artistieke vrijheid staat voor mij voorop.” Maar het componeren bevalt hem goed. “Het mooie van componeren is dat je zelf dingen kunt scheppen, om die vervolgens de wereld in te sturen. Net als God.”

Te zien:
- The First Statement try-out, 24 april, 14.30 uur @ conservatorium van Utrecht
- The First Statement tijdens Bevrijdingsfestival Utrecht, 5 mei, 17.00 uur @ Vrede van Utrecht podium, Park Transwijk. Op deze dag verschijnt ook het album.
- The First Statement tijdens Music Meeting, 24 mei, 14.30 uur @ Park Brakkenstein, Nijmegen