HET PRILLE BEGIN In november 1995 nemen twee jongens uit Falkirk, Schotland met een paar rammelende gitaren en een Woolworth's keyboard thuis enkele nummers op. De blauwdruk van wat de komende tien jaar tot het vaste idioom van Arab Strap zal gaan behoren, is in kale demo's als 'Drug Song for Paula' en 'Oxytocin' al aanwezig: drank en drugs, 'casual sex' en lamentabele verhalen van zo-graag-gewild-en-zo-miserabel-mislukt wisselen elkaar af. De democassette wordt naar het dan beginnende en inmiddels fameuze Chemikal Underground (thuisbasis van onder andere Bis, Mogwai en Aereogramme) gestuurd en Alan - The Delgados - Woodward die het label runt, ziet wel wat in Malcolm Middleton ("most things musical") en Aidan Moffat ("most things not"). Debuutsingle 'The First Big Weekend' verschijnt in september 1996, twee maanden later gevolgd door het album 'The Week Never Starts Around Here'. Wanneer de legendarische wijlen dj John Peel de single op de tweede plaats van zijn Festive Fifty jaarlijst van 1996 zet, krijgt de carrière van Arab Strap vaste grond onder de voeten. LOWLANDS 1999 Hoewel 'Philophobia' in de pers onthaald wordt als een meesterwerk, is de Charlietent op Lowlands 1999 verre van vol wanneer Arab Strap daar - parallel geprogrammeerd met Suede en The Offspring - een gloedvolle show speelt. Vloekend en tierend en bij opkomst al lichtelijk beschonken, jaagt Moffat er per nummer een blikje bier doorheen. Het concert wordt er geen moment minder door; de typische postfolk met stormachtige climaxen wint die avond veel zielen die bij thuiskomst het album aanschaffen en getrakteerd worden op de openingszin: "It was the biggest cock you'd ever seen, but you've no idea where that cock has been". Live zo goed als onverstaanbaar, blijkt Moffat op plaat een briljant, ironisch en grappig, extreem open en eerlijk realistisch en bij vlagen bijna existentialistisch tekstschrijver, zijn meer pratende dan zingende lage stem werkt zalvend en verontrustend. Muzikaal is Arab Strap - met toevoeging van ettelijke plaatselijke (de twee wonen inmiddels in Glasgow) gastmuzikanten op strijkers en trompet - met sprongen vooruit gegaan en warmbloedig, bij vlagen zelfs groots uitpakkend geworden. In hetzelfde jaar krijgt Arab Strap bonje met Belle & Sebastian. In het nummer 'The Boy with the Arab Strap', afkomstig van de gelijknamige LP, wordt Moffat neergezet als "the boy with the filthy laugh". Arab Strap heeft genoeg van de incestueuze Glasgowse bandscene en zegt Chemikal Underground vaarwel. De twee tekenen bij het Londense Go Beat. Als eerste release ziet 'Mad for Sadness' daar het licht. "We hadden 'Philophobia' meer dan een jaar getourd en de nummers waren drastisch veranderd en we wilden dat punt vastleggen al vonden veel mensen dat we altijd te bezopen waren om te kunnen spelen. Het was onze manier om een middelvinger op te steken en te zeggen: "Fuck you! Fuck all that shit! We can do this!" Middleton's woorden blijken een waarheid want het live-album laat een vurig Arab Strap horen, een Arab Strap zoals dat in de Charlietent op de planken stond. HET SCHOTSE I LOVE YOU Voor Go Beat maakt Arab Strap nog één album: 'Elephant Shoe'; Schotse straattaal voor wie de woorden "I Love You" niet over zijn lippen krijgt. Waar de eerste twee albums vooral handelen over hunkering naar liefde, pijnlijke herinnering aan verloren liefdes en (daardoor?) angst voor liefde, tackelt Moffat op dit veel meer op elektronica leunende album het huiselijke beeld van verliefdheid. Ondanks krakers als 'Direction of Strong Man' en 'Aries the Ram' of het intelligente abortusnummer 'Pro-(Your) Life' lijkt Arab Strap op dit album zijn glans verloren te hebben. De wilde veren die de groep live laat stralen, worden afgelegd in een poging een perfect album te maken. Al valt de donkere, omineuze en huiselijke sfeer van de plaat in één lijn te plaatsen met Portishead en Tindersticks succes blijft uit en oude liefde roest niet, dus keert Arab Strap terug naar Chemikal Underground. DE DRAAD WEER OPGEPAKT EN MAANDAG IN DE KROEG Eind 2000 levert Arab Strap zijn bijdrage aan de FUKD ID-serie; Chemikal Underground's eigen singlesclub (naar het voorbeeld van Sub Pop) waarop Interpol debuteerde en je ook Aereogramme en Bis vindt. Op de single gaan straffe drums en gierende gitaren als vanouds in duel; de bekende livepassie is terug. Op het volgende album 'The Red Thread' is van die bezieling minder merkbaar; het perfectionisme levert een LP op die donkerder en meer beklemmend dan ooit zwelgt in mineur, maar weinig uitschieters kent. 'Turbulence' met zijn dansbare beat wordt als remix-single een bescheiden succes. Arab Strap blijft vooral een fenomenale live-act die over de hele wereld speelt. Versterkt of akoestisch bindt de groep, al dan niet met sessiemuzikanten ter aanvulling, allengs steeds meer liefhebbers. Op het Schotse Triptych-festival laat Moffat zich kennen als knorrepot, maar de spaarzame releases uit die tijd (een samenwerking met Stuart Braithwaite van Mogwai en het Quiet Violence mini-album) voorspellen veel goeds dat uiteindelijk wordt ingelost wanneer in september 2003 'The Shy Retirer' EP verschijnt. Net als op het volgende album 'Monday at the Hug and Pint' koppelt Arab Strap het beste uit de voorbije jaren meesterlijk aan elkaar, heerst weemoedige stemming door uitbundig strijkersgebruik, jakkeren de drumcomputerbeats weer vrolijk rond en praatzingt Moffat op zijn meest humoristisch-pijnlijke manier. Een zekere grappige knipoog is ook aanwezig in de cover 'Why Can't This Be Love'; inderdaad origineel van Van Halen.Op de toppen van zijn kunnen speelt Arab Strap dat jaar als headliner tijdens London Calling, lang na de dan nog onbekende stadsgenoten Franz Ferdinand. DE LAATSTE FLIRT Beide ook druk met solocarrières (Moffat als Lucky Pierre, Middleton onder eigen naam) wordt het even wat stiller rond Arab Strap voordat eind 2005 'The Last Romance' uitkomt. De invloed van Middleton's fantastische tweede album ('Into the Woods') is goed hoorbaar als Arab Strap zijn melancholie afwerpt, terugkijkt op de voorbije jaren, verliefdheid kent en plezier wil hebben. Opbeurend, uitbundig, soms bevreemdend, soms uitgelaten voegen de twee na al die tijd zelfs ongekend poppy elementen aan hun geluid toe. Arab Strap komt met 'The Last Romance' uit op een album dat meer dan ooit de overstap naar een groter publiek zou moeten kunnen maken. HET DOEK VALT Net op dat moment komt de mededeling dat de twee het gevoel hebben alles uit de band gehaald te hebben wat erin zit. Arab Strap stopt. Na tig EPs, singles, vijf albums, drie live-platen en vele verspreide publicaties valt het doek. Onder de titel 'Ten Years of Tears' (typisch Schotse humor) vat Arab Strap zijn oeuvre nog één keer samen. "I must have been missing the point for years. I used to love misery, heartbreak and tears, but that's just a memory now you're sleeping here", leert de openingszin. Arab Strap is sinds Falkirk langs pieken en door dalen gegaan en neemt afscheid in liefde en als gelukkige mannen. Hoe grappig is het telefoongesprek aan het eind van 'To All A Good Night'? Hoe oude school Arab Strap is 'The Girl I Loved Before I Fucked' en hoe toepasselijk is het slot wanneer na het uitbundige 'There Is No Ending' als verborgen track 'It's A Heartache' (beroemd gemaakt door Bonnie Tyler) opduikt? Die tien jaar waren dus lang niet één groot tranendal, maar afscheid nemen, doet hoe dan ook pijn. HET LAATSTE NEDERLANDSE CONCERT Vrijdagavond aanstaande markeert het moment waarop Arab Strap voor het laatst in Nederland zal optreden. De setlists van voorgaande shows op deze afscheidstournee voorspellen een fraaie dwarsdoorsnede door de brede catalogus: electrisch en akoestisch, feestelijk en dansbaar tegenover intiem en teneergeslagen. Jij kunt erbij zijn, want 3VOOR12/Utrecht en Tivoli geven 3x2 kaarten weg. Als jij met tranen in je ogen en een brok in je keel afscheid wilt nemen van één van de meest originele Schotse bands van de laatste tien jaar, geef dan antwoord op de volgende vraag: Wat is de naam van de Schotse supergroep die in 2002 op Crossing Border optrad, waaraan zowel Moffat als Middleton een bijdrage hebben geleverd? Stuur je antwoord voor donderdagochtend 11:57 uur naar prijsvraag@3voor12utrecht.nl Arab Strap Te zien: vrijdag 10 november 2006, Tivoli de Helling Aanvang: 20:15 uur Entree: 11 euro