Zita Swoon speelt misschien wel het beste Utrechtse concert van 2004

Volwassen, vol humor en met een verrassende live-meerwaarde

Sven Schlijper en Melvin Wevers, ,

Na hun Disco-avontuur trok Zita Swoon ongeveer dezelfde lijn nog een plaat door. Een minder album werd het. Een rustperiode van drie jaar heeft de groep goed gedaan. Weg plat vermaak, ruim baan voor een inventieve, strakke, maar bovenal volwassen rockband. En die speelt in Tivoli en passant even de sterren van de hemel. De vierde show in het Belgenquintet als show van het jaar?

Volwassen, vol humor en met een verrassende live-meerwaarde

Je moet er een beetje mee oppassen natuurlijk, om eind november al een concert tot de show van het jaar uit te roepen. Desondanks heeft Zita Swoon zich vanavond bijzonder nadrukkelijk gekandideerd voor die felbegeerde plaats. Een volle Tivoli is daar getuige van, maar helaas kan José González daar als voorprogramma niet van profiteren. Aangekondigd door Stef Kamil Carlens neemt José González plaats op zijn kruk tussen alle apparatuur van het hoofdprogramma. Deze Argentijnse singer-songwriter heeft als uitvalsbasis Zweden, niet bepaald het warme mediterrane land waar je bij zo’n naam aan denkt. Deze zomer speelde González laat op de avond op Haldern Pop in Duitsland. De stilte die toen heerste op de weide staat lijnrecht tegenover het respectloze gepraat dat het publiek in Utrecht laat horen. Een bordje ‘Stilte Concert’ boven het podium zou geen slechte investering zijn van Tivoli. Wanneer je vooraan gaat staan en goed je oren spitst, is het mogelijk om iets mee te krijgen van de wonderschone liedjes. Ingewikkelde gitaarpartijen die doen denken aan Nick Drake gecombineerd met een warme stem zoals we die kennen van David Gray. De ingetogen González had ook moeite met zijn concentratie vast te houden en ging gehaast door zijn repertoire. Zelfs de herkenbare Joy Division cover kreeg geen aandacht van het publiek. Hopelijk zien we hem nog een keer terug in Nederland en is het publiek dan wel in staat in stilte op te letten; beseft men dat ook de dingen die je niet kent van uitzonderlijke schoonheid kunnen zijn. Zita Swoon valt even later in een warm bad; onder luid gejoel komt een maar liefst negenkoppige band op. Vier nummers langs horen we materiaal van de kalme swingpopsoort zoals ‘A Song About A Girls’ die kent. De nieuwe LP die een koerswijziging laat zien die alleen maar te bejubelen is. De combinatie tussen platgetreden funky disco en zeemzoete ballades begon immers sleets te worden. Drie jaar lang werd het stil rond Zita Swoon, maar met deze thuis opgenomen plaat, tonen Stef Kamil Carlens en Co. zich naakt, fragiel en vooral gegroeid. Of zo’n ideaal huiskameralbum live overeind blijft, is altijd de vraag. Na het begin van dit concert, zijn alle twijfels weggenomen. Met brille en verve komen de nieuwe nummers tot ons. Het trio achtergrondzangeressen doet een dikke duit in het zakje. Het spijt me wel, maar noch bassist Thomas, noch gitarist Björn uit de oude line-up worden gemist. De huidige bezetting is minstens zo vaardig en Tom Pintens’ gitaarspel is genialer dan ooit, zonder de aandacht op te eisen. Voor de hoofdrol heeft Zita Swoon Carlens immers. Een man die als een van de weinigen ermee wegkomt een ‘matje’ te dragen. De zwoel-swingende start krijgt in het midden gezelschap van zowaar ‘Circumstances’; compleet met een felle Carlens. Het Buckley-tribuut ‘Song For A Dead Singer’ gaat helemaal door de mangel en verrast als nooit tevoren. Wat moet dit geven voor die andere oude bekenden? Dat hebben we geweten! Soul, funk, latin en dancehall; zo ongeveer alles passeert vanavond de revue. Niet als pastiche, niet als ironische knipoog. Niets van dat alles. Gebracht als passende nieuwe arrangementen voor Gouden Oudjes. En dus schittert een ‘Disco’ als nooit tevoren onder een swing die Cuba niet vreemd zou zijn. Of perst Carlens er een snerpende blues-solo uit die we van Zita Swoon toch bepaald niet gewend zijn! Maar liefst tweemaal komt Zita Swoon terug naar het plankier. Onder andere om een zieldoorsnijdend ‘TV Song’ ten beste te geven. Om nog maar te zwijgen over het ware slotakkoord. Daarin wordt het op plaat redelijk drakerige ‘Moving Through Life As Prey’ op magistrale wijze van verstilling naar orgasme gevoerd. Tijdens het hele concert lacht de band voluit naar elkaar, ligt het plezier in het spel er duimen dik bovenop. Dit is geen moetje (meer), dit is een band die er staat én ervoor gaat. Een band die zelfvertrouwen uitstraalt. Gegroeid is en zijn publiek durft uit te dagen, met nieuwe bewerkingen, met verrassende wendingen. Een band ook die zichzelf nu echt durft te geven. Zonder opsmuk, zonder geforceerde ‘party-party’ vibes. Gewoon puur, oprecht en vooral enorm volwassen. Live is Zita Swoon – vooral door die meesterlijke herboren versies – een band met een echte meerwaarde. Hun enige liveplaat was daar deels al een testament van. Laat die van deze tournee dan maar komen, want van Zita Swoon in deze uitmuntende vorm krijgen we nooit genoeg. Utrechts concert van het jaar? Het heeft er wel heel erg veel van weg! Zita Swoon & José González Gezien: donderdag 25 november, 2004, Tivoli