Als een groupje vrij onbekende Amerikaanse underground-MC’s hun Europese tour de naam ‘The Treacherous Four Fantastic Breakout Tour’ meegeeft, hebben ze óf te veel kapsones, óf een goed ontwikkeld gevoel voor humor. Maandagavond bleek in EKKO dat bij Beans, Busdriver, Rob Sonic en Mike Ladd gelukkig het laatste het geval is: alle vier maken ze er een mellow feestje van, waarbij de nadruk meer op skills dan op de gebruikelijke hiphop-uiterlijkheden lag. Busdriver uit L.A. opent de tour in z’n eentje op een bijna lachwekkende low-key manier: hij staat naast een cd-speler, zet bij elk nummer zijn backing track zelf op (“these are my little rap songs”) en gaat er overheen rappen. Verbazingwekkend genoeg werkt het, aangezien hij genoeg dynamiek in zijn stem heeft. Busdriver klinkt soms een beetje als zijn Californische collega’s van Quannum, in de manier waarop hij versnelt en vertraagt, en afwisselend in en uit het ritme rapt. Bovendien is zijn muziek (voornamelijk afkomstig van de laatste LP ‘Cosmic Cleavage’) toegankelijk, snel en vrij vrolijk, zodat het - niet al te volumineuze - publiek al snel aardig loskomt. Zijn opvolger, Rob Sonic, brengt een extra mc en dj mee, om visueel wat meer te kunnen bieden. Hij brengt de gebruikelijke Def Jux-stijl van muziek: zwaar, bassig, langzaam en gelardeerd met duistere synth-geluidjes, maar dan wat conventioneler dan zijn vriend en labelmaat El-P. Ze doen hun best: de mc’s sluiten goed op elkaar aan, de dj doet wat kunstjes, ze sporen het publiek aan in een “fuck George Bush”-chant, maar uiteindelijk is het toch een vrij statische en wat saaie vertoning. Degelijk, maar de andere artiesten vanavond zijn spannender. Beans komt het podium op met een statement: “I just heard from my man right there that most mc’s from the US who come to Holland get stoned, and then perform just ad-libbing to their songs! That’s not hiphop, right?” (‘ad-libben’ is over je eigen plaat heen praten, zoals in Top of the Pops). Vervolgens geeft hij een puike a-capella van een paar minuten weg, om maar even aan te tonen dat hij niet zo is. Dit voormalige Anti Pop Consortium-lid is sowieso anders dan anderen, ook op plaat: zijn liefde voor de experimentele bliepjesmuziek van het Warp-label (ook zijn huidige label) combineerde hij al in de APC-tijd op boeiende wijze met hiphop, en daar is hij solo mee doorgegaan. Live klinkt het wat minder moeilijk dan op plaat, de beats zijn meer kaal en old-school dan ‘raar’, en Beans doet flink zijn best om het nogal lamme publiek op gang te krijgen. Bewonderenswaardig, maar niet helemaal succesvol: er is gewoon te weinig publiek om een echte hyped-up sfeer te krijgen, en het feit dat hij in z’n eentje op het podium staat werkt ook niet mee. Als hij vraagt om een minuutje stilte voor de overleden ster Ol’ Dirty Bastard lukt dat wel, dus enige invloed heeft hij wel. Als laatste komt Mike Ladd het podium op, met de mededeling dat hij door het uitlopen van de andere acts nog maar een kwartiertje de tijd heeft om op te treden: jammer, want deze man heeft een drummer en toetsenist meegenomen die het geheel van een wat meer ‘live’ gevoel voorzien, en dit werkt fantastisch. Het publiek reageert dan ook flink wat enthousiaster dan ervoor op ’s mans live hiphop, die er een stuk harder en sneller uit komt dan op zijn albums. Als hij vervolgens om elf uur te horen krijgt dat hij echt moet stoppen, en de dj alvast een plaatje begint, reageert het publiek dan ook met een flink fluitconcert. Met succes: de dj stopt nog even, Ladd krijgt het publiek stil en geeft vervolgens een waanzinnige, minutenlange a-capella rap. Kijk, zo hoort hiphop: ook indruk kunnen maken zonder beats van Pharrell of Kanye. Dat is dan ook de algemene ‘feel’ van de avond: alternatief, maar niet nodeloos ‘moeilijk’, gewoon scherpe MC-skills en goede beats. Ze willen dan ook niet ‘underground’ genoemd worden, getuige één van de t-shirts die verkocht worden (“Underground Hiphop happened ten years ago!”). Laten we het er maar op houden dat ze gewoon goed zijn: jammer dat maar zo weinig mensen er van genoten hebben. ‘The Treacherous Four Fantastic Breakout Tour’ met Busdriver, Rob Sonic, Beans en Mike Ladd Gezien: EKKO, maandag 15 november 2004